Ekonomia międzynarodowa

1) Wyjaśnij różnicę pomiędzy dobrami handlowymi a niehandlowymi
Dobra i usługi handlowe to te, które są przedmiotem wymiany międzynarodowej, natomiast dobra i usługi niehandlowe to te, dla których miejscem wymiany są rynki krajowe i lokalne (a nie rynki międzynarodowe). Podział na dobra handlowe i niehandlowe jest elastyczny i może ulec zmianie.
2) W jaki sposób wartości wymiany handlowej między dwoma krajami jest uzależniona od rozmiarów gospodarki tych krajów (teoria grawitacyjna handlu)
Powodem przyjęcia takiej nazwy jest analogia do prawa grawitacji odkrytego przez Newtona: przyciąganie między dwoma obiektami jest proporcjonalne do ich mas i maleje wraz ze wzrostem odległości między nimi. To przyciąganie między dwoma krajami proporcjonalnie do iloczynu PKB krajów między którymi wymiana się toczy i maleje wraz ze wzrostem odległości między nimi.
Równanie określające model grawitacyjny:
Tij = A x Yi x Yj / DIj
• Tij - wartość handlu między krajami „i” i „j”
• A – pewna stałą, coś co określi zakres promocji
• Yi – wart. PKB kraju „i”
• Yj –wart. PKB kraju „j”
• Dij – odległość pomiędzy krajami
W myśl modelu im większa jest gospodarka tym większy jest import i eksport, tym większa wymiana handlowa. Im większy kraj, tym bogatszy kraj i stać go na import. A skoro jest to kraj bogaty, to jest zróżnicowana struktura przemysłu, może inny krajom dużo zaoferować – handle osiąga większe rozmiary.
3) Wyjaśnij zasadę przewagi komparatywnej w modelu Ricarda
Przewaga komparatywna oznacza zdolność kraju do wytwarzania pewnych dóbr po kosztach relatywnie niższych niż innych dóbr, w stosunku do innych krajów, co gwarantuje realizację korzyści produkcyjnych i konsumpcyjnych. Przewagę komparatywną można ustalić z zestawienia przewag absolutnych dla badanych dóbr i krajów. Kraj dysponuje przewagą komparatywną wtedy, gdy jego przewaga absolutna nad drugim krajem jest największa lub gdy jego absolutna strata w stosunku do drugiego kraju jest najmniejsza.
4) Czym są korzyści z handlu?

W teorii handlu badając źródła i kierunki międzynarodowych przepływów towarowych, próbuje się określić korzyści, jakie osiągają kraje uczestniczące w procesie światowej wymiany. W dyskusji na temat korzyści z handlu pojawiają się trzy pytania:
I) Co to są korzyści z handlu? W jakiej formie i jakich sferach występują?
II) Jakie są korzyści całkowite (globalne), tworzone przez dany wolumen i strukturę handlu międzynarodowego?
III) Jakie są zasady rządzące podziałem korzyści całkowitych między handlujące ze sobą kraje? Jaka jest korzyść handlu indywidualnego kraju?

Zdefiniowane pojęcia korzyści z handlu należy przypisać Ricardo, który w Zasadach ekonomii politycznej i opodatkowania pisze: handel zagraniczny jest dla kraju bardzo korzystny, zwiększa bowiem ilość i różnorodność przedmiotów, na które można wydawać dochody i dzięki obfitości oraz taniości towarów zachęca do oszczędzania i do akumulowania kapitału. Przy systemie zupełnej wolności handlu, każdy kraj kieruje oczywiście swój kapitał i pracę do takich dziedzin, które są dla niego najkorzystniejsze. To dążenie do własnej korzyści łączy się z dobrem powszechnym. Dążenie to, zachęcając do pracowitości, nagradzając przedsiębiorczość i najskuteczniej wyzyskując owe szczególne siły, którymi darzy nas natura, sprzyja najbardziej efektywnemu i najbardziej gospodarnemu podziałowi pracy, a jednocześnie przyczynia się do upowszechniania dobrobytu, zwiększając ogólna masę produkcji oraz wiążąc węzłami wspólnych interesów i wzajemnych stosunków narody całego cywilizowanego świata.

5) Jaka jest różnica pomiędzy korzyścią kompatatywną a absolutną?
Korzyści komparatywne (przewaga komparatywna): względnie niższy koszt produkcji lub zdolność do produkowania wyrobu po niższym koszcie, niż jest w stanie zrobić to konkurent, w sensie ilości dóbr, z wytworzenia których trzeba zrezygnować. Przewaga względna: poprzez porównanie względnych relacji produkcji i nakładów. Dany kraj dysponuje przewagą względną wtedy, gdy jego przewaga absolutna jest największa lub . Koszt alternatywny danego dobra jest wyznaczony przez ilość innych dóbr, z których trzeba zrezygnować, aby wytworzyć dodatkową jednostkę danego dobra. Koszty alternatywne informują nas o relatywnych kosztach wytwarzania różnych dóbr. Zgodnie z zasadą przewagi komparatywnej kraje wytwarzają i eksportują te dobra, których względne koszty produkcji są niższe niż w innych krajach. wtedy, gdy jego strata absolutna jest najmniejsza.
6) Czym jest koszt komparatywny w myśl teorii wymiany Ricardo?
Ricardo uważał, ze o kosztach komparatywnych decydują różnice w poziomie wydajności pracy w różnych sektorach gospodarczych. Z założenia tego wynika, iż koszty komparatywne można określić przez relację jednostkowych płac w różnych gałęziach i różnych krajach. Badając warunki produkcji wina i sukna w Anglii i Portugalii, stwierdził, że wydajność pracy w sektorze wina jest w Portugalii relatywnie wyższa niż w produkcji sukna, stąd Portugalia powinna specjalizować się w eksporcie wina. Z kolei Anglia ma przewagę komparatywną w produkcji sukna, co tworzy podstawę jej międzynarodowej specjalizacji i wymiany.
7) Jakich informacji dostarcza krańcowa stopa transformacji?
Krańcowa stopa transformacji MRT jest to stosunek wymienny między dodatkowo wytworzonymi produktami a dobrami, z których trzeba zrezygnować, wybierając inną kombinację produkcji. MRT jest ujemna, gdyż wytworzenie większej ilości jednego dobra wymaga zmniejszenia produkcji drugiego dobra. Przy założeniu, że mamy dwa dobra: zboże i odzież, krańcowa stopa transformacji zboża na odzież określa, z jakiej ilości zboża należy zrezygnować, aby wytworzyć dodatkowo jedną jednostkę odzieży.
8) Czym są „trems of trade”?
Terms of trade oznacza stosunek względnych cen eksportowych do jego cen importowych. W ujęciu nominalnym, cenowy, służy do określenia warunków handlu i jest rozumiany jako relacja zmian cen dóbr eksportowanych do zmian cen dóbr importowanych przez poszczególne kraje. W ujęciu realnym trems of trade to zmiany ilości towarów, jakie kraj musi, eksportować, aby móc importować daną ilość produktów. W modelu dwóch dóbr terms of trade stanowi relatywną cenę dóbr eksportowanego przez dany kraj, wyrażoną w ilości drugiego dobra, które jest importowane. W modelu dwóch dóbr i dwóch krajów termin terms of trade jest synonimem relatywnej ceny międzynarodowej.

9) Czym jest równowaga międzynarodowa?
Równowaga jest związana z funkcjonowaniem rynku międzynarodowego, na którym kształtują się wielkości zaoferowane (handlowa podaż, podaż eksportowa) i na którym ustala się międzynarodowa cena równowagi. Do przedstawienia równowagi międzynarodowej stosuje się dwie metody: metodę równowagi cząstkowej i metodę równowagi ogólnej. Równowagę cząstkową pokazujemy za pomocą standardowych krzywych popytu i podaży, natomiast do analizy równowagi ogólnej używamy krzywych zaoferowania, zwanych też krzywymi wzajemnego popytu.

10) Czym jest krzywa zaoferowania?
Krzywa zaoferowania kraju przedstawia różne (maksymalne) ilości dobra eksportowanego, jaki kraj jest skłonny zaoferować w zamian za daną ilość dobra importowanego, lub alternatywnie – różne (minimalne) ilości dobra importowanego, jakie kraj akceptuje na wymianę za daną ilość dobra eksportowanego. Krzywa ta przedstawia równocześnie różne możliwe terms of trade, przy których kraj jest skłonny do wymiany. Krzywe zaoferowania można wprowadzić dla każdego z krajów, a różne krzywe przedstawione na jednym wykresie pozwalają na określenie równowagi międzynarodowej. Istnieją różne techniki konstruowania krzywej zaoferowania. Najprostsze wykorzystują krzywe popytu i podaży z modelu równowagi cząstkowej ( dla obu dóbr łącznie). Krzywe zaoferowania są wygodnym narzędziem do badania podziału korzyści z handlu między kraje partnerskie.