Zróżnicowanie gospodarki rolnej w Chinach wschodnich i zachodnich

Około 73% Chińczyków utrzymuje się z rolnictwa, które ma ponad 25% udział w PKB. Mimo to skupia się ono głównie na obszarach wschodnich i południowo-wschodnich, prawie adekwatnie do rozmieszczenia ludności, natomiast na zachodzie hodowane są, w nielicznym stopniu, zwierzęta.
Związane jest to bezpośrednio z klimatem. Umiarkowany klimat wschodnich Chin cechują obfite deszcze monsunowe, które występują głównie w lecie. Na terenach położonych wzdłuż wybrzeża panuje klimat wilgotny, ale na północy i północnym zachodzie warunki klimatyczne zmieniają się stopniowo przechodząc w klimat kontynentalny suchy i pustynny. Na płd. wsch. panuje klimat podzwrotnikowy charakteryzujący się obfitymi opadami deszczu. Centralne i południowo-zachodnie obszary Chin mają klimat kontynentalny z gorącymi latami i zimnymi, suchymi zimami. Na obszarach pustynnych opady są minimalne, zatem klimat jest tam wybitnie suchy. Warunki subpolarne charakteryzują najwyższe partie Tybetu i północnej Mandżurii.
Chińska gospodarka rolna pokonuje swój największy problem, jakim był niedostatek ziem uprawnych. Pomimo wiejących monsunów tereny takie, jak np. wzdłuż rzeki Huang He, potrzebowały dodatkowego nawadniania. Nie zmienia to faktu, że podczas gdy na wschodzie kraju uprawia się: ryż, pszenicę, kukurydzę, rośliny oleiste (takie jak soja, arachidy, rzepak, sezam), strączkowe, bataty i ziemniaki, to część zachodnia i centralna jest „pustynią rolniczą”, na której można hodować jedynie owce, kozy i ograniczoną ilość bydła.
Do najważniejszych roślin przemysłowych nalezą: bawełna, juta i tytoń. Występują także uprawy owoców cytrusowych, herbaty, trzciny oraz buraków cukrowych.
Do najbardziej rozpowszechnionych zwierząt gospodarskich zalicza się bydło, trzodę chlewną, owce, kozy i konie, lokalnie wielbłądy, osły, muły, jelenie mandżurskie. Masowo hodowany jest drób, a kraj zajmuje jedno z czołowych miejsc na świecie w hodowli jedwabnika morwowego.
Oczywiście wszystkie rośliny przemysłowe oraz 90% zwierząt rośnie lub jest hodowanych na wschodnich obszarach Chin.
Rybołówstwo odgrywa ważna rolę w uzupełnianiu bilansu żywnościowego kraju. Poza rybami odławia się skorupiaki, małże, trepangi i inne zwierzęta morskie.
Zróżnicowanie rolnictwa widać jeszcze dobitniej na mapie pokazującej okresy wegetacji roślin. Posuwając się od wschodu w głąb kraju okres ten zmniejsza się od trwającego cały rok do trwającego poniżej 3 m-cy lub całkowicie zanika. Bardzo dobrym podsumowaniem klimatu, okresu wegetacji roślin i rodzaju gleb są warunki klimatyczno - glebowe. Im dalej na zachód stają się one coraz słabsze, a w niektórych miejscach występują obszary w ogóle nie wykorzystywane rolniczo.
Zgłębiając temat rolnictwa chińskiego i analizując mapy, pierwszym nasuwającym się wnioskiem jest to, że prawie cały ciężar wyżywienia ponad miliardowego narodu spoczywa na niewielkich, ale bardzo żyznych obszarach wschodnich. Niestety to prawda. Stąd tez bierze się ogromny odsetek głodujących Chińczyków – ponad 200 mln. obywateli tego kraju nie ma co włożyć do ust. Rząd Chiński podejmuje próby zmniejszenia populacji Chińczyków, propagując model rodziny 2+1, a na rodziny wielodzietne nakładając dodatkowe podatki. Wskutek tej polityki przyrost naturalny zmalał i wynosi teraz ok. 10%, jednak co roku temu krajowi przybywa i tak po kilkanaście milionów obywateli.
Przedstawione dowody i fakty wyraźnie dowodzą zróżnicowanie rolnicze wschodu i zachodu. Ciężko jest dostrzec szansę dla zmiany tego podziału. Dużą nadzieją są wciąż rozbudowywane sieci irygacyjne. Zadowalający i pozwalający na względną stabilizację rozwój systemu nawadniania pozostaje kwestią wielu lat, a mimo wszystko pozostaną obszary, do których nie uda się dotrzeć i przemienić w tereny rolnicze.

ŹRÓDŁA:
 Internet
 Świat Wiedzy
 Geografia 2 Podręcznik dla gimnazjum, Hanna Staniów, Wyd. Edukacyjne Wiking, Wrocław 2000
 Gimnazjalny Atlas Geograficzny, praca zbiorowa, PPWK, Warszawa 1999
 Leksykon państw świata ‘93/’94, praca zbiorowa, wyd. Real Press, Warszawa 1993