1. Co to jest bezrobocie?
Bezrobocie jest zjawiskiem społecznym polegającym na tym, że część ludzi zdolnych do pracy i deklarujących chęć jej podjęcia nie znajduje faktycznego zatrudnienia z różnych powodów.
W , w sensie prawnym, bezrobotnym jest osoba niezatrudniona i niewykonująca innej pracy zarobkowej, zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy, nie ucząca się w szkole w systemie dziennym, zarejestrowana we właściwym powiatowym urzędzie pracy, jeżeli:
ukończyła 18 lat, z wyjątkiem młodocianych absolwentów,
kobieta nie ukończyła 60 lat, a mężczyzna 65 lat,
nie nabyła prawa do emerztury, renty inwalidzkiej
nie jest właścicielem lub posiadaczem nieruchomości rolnej o powierzchni pow. 2 ha przeliczeniowych,
nie jest osobą niepełnosprawną, której stan zdrowia nie pozwala na podjęcie zatrudnienia nawet w połowie wymiaru czasu pracy,
nie jest osobą tymczasowo aresztowaną i nie odbywa kary pozbawienia wolności,
nie uzyskuje miesięcznie dochodu w wysokości przekraczającej połowę najniższego wynagrodzenia,
nie pobiera zasiłku stałego
Podstawowym miernikiem wielkości bezrobocia jest stopa bezrobocia, czyli stosunek liczby bezrobotnych zarejestrowanych do liczby ludności aktywnej zawodowo (tj. pracującej i bezrobotnej łącznie) wyrażony w procentach.
RODZAJE BEZROBOCIA:
1. Bezrobocie frykcyjne – jest rezultatem ruchu zatrudnionych na rynku pracy; ludzie zmieniają zawód, pracę, przenoszą się do innej miejscowości i pozostają krótko na rynku pracy.
2. Bezrobocie koniunkturalne lub recesyjne - pojawia się wówczas, gdy następuje spadek popytu, produkcji i aktywności gospodarczej.
3. Bezrobocie strukturalne – wynika z nieaktywności struktury podaży siły roboczej i popytu na nią na rynku pracy.
4. Bezrobocie technologiczne – wynika z postępu technicznego automatyzacji i mechanizacji procesów wytwórczych, które mają charakter praco-oszczędny.
5. Bezrobocie sezonowe – jest efektem wahań aktywności gospodarczej w różnych porach roku, spowodowanych zmianą warunków klimatycznych.
2.Przyczyny i skutki bezrobocia
2.1. Przyczyny bezrobocia:
· likwidacja niektórych gałęzi przemysłu np. górnictwa
· zmniejszenie popytu na konkretne dobra czy usługi
· ograniczanie produkcji
· brak informacji o miejscach pracy
· brak mobilności
· przeniesienie zakładu do innego rejonu
· niedostosowane do potrzeb rynku wykształcenia pracowników
· zmiany w technologii
· wysokie obciążenia fiskalne
2.2. Skutki bezrobocia:
· niewykorzystany, nieproduktywny potencjał ludzki
· znaczne koszty materialne związane z utrzymaniem bezrobotnych oraz służb zajmujących się ich problemami i obsługą
· spadek dochodów rodzin, rozszerzenie się społecznych kręgów ubóstwa
· degradacja psychiczna i moralna osób pozostających bez pracy (poczucie beznadziejności, pesymizm, uczucie społecznej bezużyteczności)
· zjawiska patologii społecznej - alkoholizm, narkomania, przestępczość itd.
· utrata kwalifikacji
3. Zapobieganie bezrobociu
Zapobieganie zwiększaniu się bezrobocia:
• udostępnienie terenów pod działalność gospodarczą
• kojarzenie inwestorów kapitałowych z kontrahentem gminnym
• prowadzenie promocji posiadanych nieruchomości
• budowa obiektów użyteczności publicznej
• pomoc firmom zwiększającym zatrudnienie w Gminie
• ułatwienia dla tworzących się zakładów produkcyjnych, usługowych i handlowych
4. Stopa bezrobocia w 2009 roku
4.1. Stopa bezrobocia w poszczególnych miesiącach:
Luty 2009
a) stopa bezrobocia – 10,9%
Największy względny wzrost liczby osób bezrobotnych odnotowano w województwie wielkopolskim o 7,7 %. Podobny wzrost liczby bezrobotnych zanotowano również w województwie pomorskim o 7,5 % oraz śląskim o 7,1 %.
Kwiecień 2009
a) stopa bezrobocia – 11,0%
Liczba bezrobotnych w kwietniu spadła. Według ministerstwa spadek bezrobocia spowodowany jest czynnikami sezonowymi. Główną przyczyna wyrejestrowywania się z urzędu pracy było bowiem podjęcie zatrudnienia w budownictwie, turystyce, rolnictwie i leśnictwie.
Czerwiec 2009
a) stopa bezrobocia – 10,7%
Stopa bezrobocia zmniejszyła się w czerwcu w niemal wszystkich województwach. Najsilniejszy spadek zarejestrowano w lubelskim, opolskim, warmińsko-mazurskim oraz zachodnio-pomorskim. Jedynie w mazowieckim i lubuskim stopa bezrobocia nie zmieniła się.
Wrzesień 2009
a) stopa bezrobocia – 11,0%
W 13-tu województwach zwiększyła się liczba zarejestrowanych bezrobotnych. Największy wzrost liczby zarejestrowanych bezrobotnych dotyczył województwa pomorskiego, zachodniopomorskiego oraz wielkopolskiego.
Listopad 2009
a) stopa bezrobocia – 11,4%
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej tłumaczy wzrost bezrobocia w listopadzie sezonowymi czynnikami, takimi jak sezonowe zmniejszenie się popytu na prace w budownictwie, leśnictwie, ogrodnictwie oraz powrotami do ewidencji bezrobotnych kończących aktywne formy zatrudnienia.
4.2. Stopa bezrobocia wg podziału na płeć, wiek oraz rozmieszczenie ludności
Bezrobocie wśród mężczyzn w 2009 r. wzrosło 2,8 razy i wyniosło 17 proc., podczas gdy stopa bezrobocia wzrosła do 10,4 proc, czyli 1,9 razy w ciągu roku.
Stopa bezrobocia w miastach była w 2009 roku niższa niż na wsi i osiągnął 12,6 proc. Na obszarach wiejskich bezrobocie wzrosło do 16,5 proc.
Coraz trudniej jest znaleźć pracę osobom w młodym wieku i bez doświadczenia zawodowego. Wobec tego gwałtownie rośnie liczba bezrobotnych wśród osób w przedziale wiekowym od 15 do 74 lat. Według wstępnych danych, w 2009 r. bezrobocie w tej grupie wiekowej wzrosło do poziomu 29,3.
5. Stopa bezrobocia w styczniu 2010 roku
Styczeń 2010
Bazując na informacjach pochodzących z urzędów pracy, można stwierdzić, że rosnąca liczba bezrobotnych ma związek z zakończeniem uczestnictwa wielu z nich w projektach związanych z aktywnymi formami przeciwdziałania bezrobociu, a także z wygaśnięciem umów zawartych na czas określony w wielu branżach, w których prace mają charakter sezonowy, np. w budownictwie, transporcie czy niektórych rodzajach handlu.
Przyczyną styczniowego wzrostu skali bezrobocia może też być podwyżka zasiłku dla bezrobotnych, (z 515 do 717 zł).