Kreta – grecka wyspa położona na Morzu Śródziemnym. Jest ona największą grecką wyspą, i piątą co do wielkości wyspą śródziemnomorską. Linia brzegowa ma długość ok. 1040 km. Największym miastem jest Heraklion (Iraklion).
Krajobraz wyspy tworzą skaliste wybrzeża przeplatające się z szerokimi, jasnymi plażami. Klimat ma cechy umiarkowane jak i subtropikalne. Średnia roczna opadów wynosi 640 mm. Lato jest gorące i suche, w zimie jest chłodniej. W rejonach górskich opady są dużo wyższe niż w reszcie wyspy, szczyty często pokrywa śnieg (od listopada do maja). Roślinność jest skąpa, bujniej rozwija się w wilgotniejszych rejonach.
Kreta stanowi region administracyjny i dzieli się na nomosy Chania, Retimno, Heraklion i Lasiti. Transport samolotowy zapewniają dwa duże lotniska, Nikos Kazantzakis w Heraklionie i Daskalogannis w Chania. Największe miasta to Heraklion (Iraklion), Chania, Retimno, Ajos Nikolaos.
Największe atrakcje turystyczne to ruiny pałaców minojskich w Knossos, Fajstos, Malii i Káto Zákros, pozostałości archeologiczne w Gortynie, fortyfikacje wzniesione przez Wenecjan w Retimno i Spinalonga, wąwóz Samaria i inne mniejsze wąwozy (Agia Irini, Aradena).
Kreta powstała z wypiętrzających się podwodnych łańcuchów górskich. 15 milionów lat temu Kreta była częścią Europy kontynentalnej. Zachodnie fragmenty wyspy są przedłużeniem Gór Dynarskich. Kreta jest w ciągłym ruchu, obecnie przesuwa się na południe z prędkością ok. centymetra na ćwierć wieku. Wyspa jest umiejscowiona na tzw. Płycie Egejskiej, która od początku swojego powstania napiera na Płytę Afrykańską. Tarcia powodują częste trzęsienia ziemi. Ruch lądu odbywa się również w pionie, zachodnia część wyspy unosi się , podczas gdy wschodnia zanurza się w głąb. Różnice te są liczone już w metrach i starożytne porty na zachodzie, dziś leżą na skałach (np. port w Falasarnie), a porty na wschodzie na dnie morskim (np. Olaus).
Na Krecie wyróżnia się trzy najważniejsze pasma górskie:
1.Góry Białe - położone na zachodniej części wyspy - najwyższy szczyt to Pachnes (2452 m n.p.m.) Nazwa pochodzi od często ośnieżonych szczytów.
2.Góry Idi - położone w środkowej części wyspy - najwyższy szczyt to Psiloritis (2456 m n.p.m.)
3.Góry Thriptis - położone we wschodniej części wyspy - najwyższy szczyt ma wysokość 1476 m n.p.m.
Czas czytania: 2 minuty
Ciekawostki ze świata
Treść zweryfikowana i sprawdzona
Zgodnie z misją, Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby dostarczać rzetelne i sprawdzone treści edukacyjne.
Dodatkowe oznaczenie "Sprawdzona treść" wskazuje, że dany materiał został zweryfikowany przez Redakcję lub ekspertów współpracujących z serwisem.
Weryfikacja tekstu odbywa się na następujących poziomach:
1. Sprawdzenie tekstu pod kątem ewentualnych błędów ortograficznych, stylistycznych, interpunkcyjnych lub innych.
2. Weryfikacja tekstu pod kątem błędów rzeczowych.
3. Sprawdzenie materiału pod kątem ich aktualności.
Dodatkowe oznaczenie "Sprawdzona treść" wskazuje, że dany materiał został zweryfikowany przez Redakcję lub ekspertów współpracujących z serwisem.
Weryfikacja tekstu odbywa się na następujących poziomach:
1. Sprawdzenie tekstu pod kątem ewentualnych błędów ortograficznych, stylistycznych, interpunkcyjnych lub innych.
2. Weryfikacja tekstu pod kątem błędów rzeczowych.
3. Sprawdzenie materiału pod kątem ich aktualności.