Alkany

ALKANY - węglowodory nienasycone (mają 1 wiązanie) główna reakcja - substytucja

1. wzór ogólny - CnH2n + 2
2. końcówka " -an"
3.
1.metan CH4
2.etan CH3-CH3
3.propan CH3-CH2-CH3
4.butan CH3-CH2-CH2-CH3
5.pentan CH3-CH2-CH2-CH2-CH3
6.heksan CH3-CH2-CH2-CH2-CH2-CH3
7.heptan CH3-CH2-CH2-CH2-CH2-CH2-CH3
8.oktan CH3-CH2-CH2-CH2-CH2-CH2-CH2-CH3
9.nonan CH3-CH2-CH2-CH2-CH2-CH2-CH2-CH2-CH3
10.dekan CH3-CH2-CH2-CH2-CH2-CH2-CH2-CH2-CH2-CH3
*REAKCJE ALKANÓW
- podstawianie rodnikowe pierwiastków z grupy 17-nastej ( Cl, Br) przy użyciu światła.(SUBSTYTUCJA)

H H
| św. |
H-- C --H + Cl-Cl -----> H-- C --Cl + HCl (chlorometan)
| |
H H
- spalanie

*spalanie CAŁKOWITE
- CH4 + 2O2 ---> CO2 + 2H2O

*PÓŁSPALANIE
2 CH4 + 3O2 ---> 2CO + 4H2O

* spalanie NIECAŁKOWITE
CH4 + O2 ---> C + 2H2O

*METODY OTRZYMYWANIA
-SYNTEZA WURTZA
2 cząsteczki chlorowcopochodnych + 2 Na ---> alkan + 2 NaCl

CH3Cl
+ 2 Na -----> Ch3-CH2-CH3 + 2 NaCl
CH3-CH2Cl

- PRZYŁĄCZANIE (ADDYCJA) wodoru do alkenów i alkinów( kat. - Pt, Ni) [ pękają wiązania i do cząsteczek przy wiązaniu przyłącza się wodór]
Pt.
CH2=CH-CH3 + H-H -------> CH3-CH2-CH3

* SPECYFICZNE METODY OTRZYMYWANIA CH4
- Reakcja węgliku glinu z kwasem solnym

Al4C3 + 12 HCl ---> 3 CH4 + 4 AlCl3

- Stapianie octanu sodu z NaOH
temp.
CH3COONa + NaOH ---->CH4 + Na2CO3