Współczesne nurty islamu.

Wstęp
I. Podstawowe wiadomości o islamie
1.1 Narodziny islamu
1.2 Koran oraz prawo islamu
1.3 Kreowanie się społeczeństwa islamskiego i ich wiedza o religii
1.4 Powstanie i idee kalifatu
1.5 Rola kobiet w islamie
II. Islam w poszczególnych państwach

2.1 Dążenia do demokracji – Kuwejt .
2.2 Bojówkarze islamscy w Egipcie .
2.3 Islam na Jawie.
III. Najważniejsze nurty w Islamie.
3.1 Sunnici a szyici – różnice
3.2 Radykalny islam
3.3 Koniec panarabizmu?
3.4 Podział w fundamentalizmie islamskim na polityczny i religijny
3.5 Czy muzułmański fundamentalizm rozprzestrzeni się aż na Zachód?
3.6 Sufizm
3.7 Babizm i bahaizm
Podsumowanie


Wstęp


Powszechnie jest wiadomo , że islam jest jedną z największych religii na świecie obok chrześcijaństwa i judaizmu. Ilość Wyznawców islamu z roku na rok rośnie . Religia ta to nie tylko terroryzm i niechęć do zachodu .. Wielu autorów określa islam jako wiarę bardzo egzotyczną , a ponad to ekstremistyczną. Wiara muzułmanów jest czymś bardzo ważnym w ich życiach, często nie oddzielają życia świeckiego od sakralnego. Prawdopodobnie dlatego też nam „niewiernym” jest tak trudno zrozumieć muzułmańskich „braci”. Swoją popularność zawdzięcza przede wszystkim prostocie doktryny to jest wierze w jednego Boga. Wraz z biegiem czasu , Islam próbował i nadal próbuje dostosować się nieco do realiów panujących w dzisiejszych czasach . Stara się ewoluować i reformować , szuka nowych wyzwań , które polegają głównie na znalezieniu najbliższej i najłatwiejsze drogi do wychwalania Boga to jest Allaha. Wiek XIX uchodzi za przełomowy w świecie islamu , gdyż właśnie w tym okresie tworzyły się nowe ruchy i bractwa. Ich głównym zadaniem było zreformowanie islamu ortodoksyjnego lub wprowadzenie nowych , opartych oczywiście na Koranie i wierzeniach islamskich, prądów , nurtów. W swojej pracy chciałem podkreślić , że islam to nie jest tyko pojęcie , którym powinniśmy posługiwać się do określenia wszystkich muzułmanów żyjących świecie. Mam na celu uświadomienie , że druga pod względem wielkości religia na świecie ma swoje odłamy. Do określenia konkretnej grupy wyznawców islamu powinniśmy używać odpowiedniej nazwy w zależności od tego do jakiego nurtu tak naprawdę należą. Mogą to być sunnici , szyici , bahai . Postawiłem sobie za cel przedstawienie kilku najważniejszych według mnie nurtów , które wydają się być naprawdę interesujące , mogą one otworzyć nam oczy na to jaki naprawdę jest islam i jak należałoby go mniej więcej sklasyfikować. Nie wszyscy muzułmanie chcą na przykład , żeby przypisywano im działania terrorystyczne , skoro ich konkretny odłam odrzuca przemoc . Błędem byłaby klasyfikacja muzułmanów jako całość . Wybrałem taki temat , ponieważ od dawna fascynuje mnie kultura islamu , prawdopodobnie , dlatego że miałem okazję mieszkać w muzułmańskim kraju (Libia) przez blisko dziesięć lat. Poznałem mentalność arabów i sposób ich życia . Mogę potwierdzić , że dla każdego muzułmanina wiara jest najważniejsza w życiu . Są w stanie bez zmrużenia oka poświęcić dla niej życie , żyją w przekonaniu , że umierając za religię czeka ich lepsze życie w raju . W swojej pracy chciałem przedstawić zarówno pozytywne jak i negatywne aspekty poszczególnych nurtów.

1.1Narodziny Islamu.

Głównym prekursorem powstania islamu był Prorok. Mahomet jego prawdziwe imię Muhammad Ibn Abd Allah narodził się około 570 r. w Mekce (miejsce znane również jak sanktuarium Al- Kaba). Został sierotą w wieku sześciu lat, wychowywany przez wujka i dziadka. W wieku młodzieńczym podróżował karawanami. Jako dwudziestopięciolatek zeswatał się z Chadidżą a następnie ją poślubił, wdową, która dała mu wcześniej zatrudnienie przy jej interesach związanych z kupiectwem. Mając czterdzieści lat miał pierwsze objawienie, które diametralnie zmieniło jego życie. W jamie górskiej, w której najczęściej medytował, ujrzał zjawę, która rzekła do niego : „Muhammadzie jesteś wysłannikiem Boga”. Zaniepokojony tą sytuacją Mahomet w pierwszym momencie chciał nawet rzucić się w otchłań górskiego urwiska, gdy zjawa przedstawiła mu się kim była : „ Muhammadzie, jestem Dżibrilem, a ty jesteś wysłannikiem Boga”. Przerażony Mahomet nie wiedząc co ma dalej czynić, został potrząśnięty przez Archanioła Gabriela(w Koranie Dżibril) , tak że omal nie przypłacił za to życiem, po czym został uściśnięty i Zjawa ta nakazała mu recytować słowa, które po jakimś czasie stały się początkiem 96 rozdziału Koranu.
Mahomet nie wiedział co miał o tym wszystkim myśleć, czuł że mógł postradać zmysły, jednak mimo wszystko uwierzył ze zjawa była pochodzenia boskiego. Od tego momentu Dżibril na bieżąco przynosił mu fragmenty Koranu, które Mahomet starał się rozpowszechniać, początkowo tylko wśród znajomych i rodziny, ale zdarzało mu się recytowanie Koranu publicznie. Dzięki takiej postawie, zaskarbił sobie wielu zwolenników jego „nauk”, ale niestety znaleźli się także jego przeciwnicy, których zraził jego monoteizm. Prześladowania pogan był tak duże, że Mahomet musiał wielu wyznawców islamu deportować do Etiopii. Jego nowym celem było znalezienie nowego miejsca w Arabii, gdzie mógłby swobodnie i bez żadnych obaw szerzyć swoją religię. Znalazł sprzymierzeńców wśród plemion z Jasrib, którym nie obcy był monoteizm, ponieważ widzieli go już u swych sąsiadów Żydów. Mieli nadzieje, że Mahomet pomoże rozwiązać im wewnętrzne spory. Po długich rozmowach Prorok opuścił Mekkę. Miało to miejsce w roku 622, przyjęto ten rok jako początek ery muzułmańskiej i jednocześnie początek kalendarza muzułmańskiego. Miasto Jasrib będzie znane obecnie jako Medyna (w tłumaczeniu dokładnym Miasto Proroka).
Hidżra, czyli ucieczka z Mekki do Medyny, stała się punktem zwrotnym, ponieważ dzięki niej udało się stworzyć własną organizację społeczną. Odróżniali się tym od pogańskich mieszkańców Mekki, że stworzyli „jedną społeczność wśród innych ludzi”, są to słowa Mahometa zapisane w piśmie zwanym Konstytucją Medyńską. Zapisał w nich reguły, które miały być wdrożone w życie dla nowego społeczeństwa (umma), oraz relacje między obcymi: „ A jeśli się sprzeczacie o coś między sobą, to przedstawcie to Bogu i jego Posłańcowi” (Koran, s.IV w.59) . Samowolnie ustanowił się sędzią ostatecznym.
Islam, nie mógł się opierać jedynie na szerzeniu swoich nauk, musiał również zapewnić ochronę społeczeństwu przynależącemu do tego wyznania. Medyna stała się tylko częścią takiej ochrony, gdyż wiadomym jest, że do ochrony potrzebne jest niezależne państwo, które będzie gwarantowało bezpieczeństwo jego mieszkańcom. Mahomet stworzył jedynie początek takiego państwa. Kolejne lata upłynęły pod znakiem konfliktów z poganami i żydami zamieszkującymi Mekkę, właśnie wtedy zmienił on kierunek modlitwy (kibla) na Mekkę, dając islamowi osobiste miejsce świętości (kultu). Musiał następnie zwalczyć pogan zamieszkujących Mekkę. Gdy mu się to udało, stworzył on z Al-Kaby sanktuarium jedynego Boga. Jak uważają muzułmanie przywrócił on tylko wcześniejszą pozycję, twierdzą, że Al-Kaba została założona przez Abrahama wraz jego synem Ismailem (Abraham uważany jest za pierwszoplanową postać jeżeli chodzi o monoteizm). Z kolei jego syn Ismail uznawany jest za przodka Arabów.
Mahomet to z pewnością zasłużona postać dla muzułmanów aczkolwiek nie wiadomo ile prawdy zawiera tradycja islamska dotycząca Proroka. Niestety jedynym dowodem jego poczynań jest Koran, który uważany jest przez teraźniejszych badaczy islamu za osobisty zbiór jego wypowiedzi.
Jakkolwiek było, Mahometowi udało się stworzyć religię monoteistyczną. Monoteizm islamu był transcendentny wobec podziałów plemiennych, a Mahomet dążył do tego aby Arabowie połączyli się w jedność i święcili jednego Boga, przestrzegając tym samym prawa i prowadząc świętą wojnę (dżihad). Ciekawą rzeczą było to, że Arabowie mimo iż byli ludem plemiennym odznaczali się wyjątkową jednorodnością kulturową. Prawdopodobnym jest, to że w Arabach już wcześniej istniała chęć integracji ale brak było bodźca, który by ich połączył, a tą sytuację wykorzystał Mahomet.
Jak bardzo łatwo zauważyć większość historii islamu jest oparta głównie na życiu Proroka i jego poczynaniach, szerzeniu islamu wśród jego wyznawców. Mahomet wpisał się w księgi historii i islamu tym, że z pogańskich plemion stworzył muzułmanów. Zespolił on „dzikie” plemiona pogańskie w społeczeństwo, które opierało się na wspólnym prawie i poszanowaniu wartości, a głównym czynnikiem który wykorzystał było stworzenie wiary, a nie ma nic lepszego do integracji jak wiara, wyznanie tej samej religii. Ten nowy twór jakim był islam miał nie posiadać żadnych przedstawicieli duchowieństwa, meczet wydawałoby się miejsce modlitw miał służyć, również jako publiczne forum oraz teren , na którym odbywałyby ćwiczenia wojskowe. Z kolei duchowny przywódca Imam pełnił rolę również dowódcy wojskowego. Nakazywał on wzajemną obronę przed obcymi krajami. Islam wraz z postępem przyjął pewne zakazy i nakazy. Zabronione jest picie alkoholu (jak mówi Koran wino z daktyli), dlatego pewnie tak często zakaz ten jest łamany, nie wolno również uprawiać gier hazardowych. Głównym celem każdego muzułmanina powinno być naśladowanie życia Proroka, który mimo iż należał do osób majętnych, żył bardzo skromnie a wręcz ubogo. Stał się wzorem dla wielu milionów wyznawców islamu i do dzisiaj można zaobserwować tego skutki.

1.2 Koran oraz prawo Islamu.
Islam jako religia monoteistyczna posiada własne prawo oraz zbiór praw, według których każdy muzułmanin powinien postępować i żyć. Koran podkreśla jak przejść przez życie w sprawiedliwości i godności. Allah nadał zbiór praw i obowiązków prze Koran. Islam znacznie różni się od chrześcijaństwa, aby zostać wierzącym muzułmaninem, wystarczy wśród świadków wypowiedzieć trzykrotnie następujące słowa : la ilaha illa – l – Lah wa Muhammad rasulu – l – Lah, tłumacząc na zrozumiały przez nas język oznacza to dosłownie: Nie ma Boga prócz Allaha, a Muhammad jest jego prorokiem. Słowa te wypowiadane są wraz z narodzeniem dziecka z rodziny muzułmańskiej, oraz wraz ze śmiercią danego muzułmanina. Osoba, która zdecyduje się oficjalnie przejść na Islam, musi zdawać sobie sprawę, że od momentu przyjęcia Islamu obowiązuje ją zbiór takich samych reguł i zasad jak każdego muzułmanina. Jeżeli zdecyduje się na taki krok, musi zaakceptować te reguły nie tylko za pomocą rozumu ale również podświadomości, nie mając do nich żadnych wątpliwości staje się członkiem „Wielkiej rodziny Muzułmańskiej”.
Prawo islamskie opiera się na pięciu filarach, które są obowiązujące dla każdego muzułmanina, są najistotniejszym obowiązkiem religijnym.
Każdego muzułmanina obowiązują następujące zasady:
• Wyznanie wiary (szahada)
• Modlitwa (salat)
• Jałmużna (zakat)
• Post (saum)
• Pielgrzymka do Kaaby (hadżdż)
Zaczynając od wyznania wiary czyli szahady ( Nie ma Boga prócz Allaha, a Muhammad jest wysłannikiem Allaha), jak wspominałem powyżej słowa te czynią daną osobę wierną islamowi. La ilaha illa – Allah wa – Muhammad rasul – Allah, słów tych używa również Muezin, który przez swój „śpiew” nawołuje do modlitwy, kilkukrotnie w ciągu dnia. Prawo muzułmańskie zachęca do wypowiadania tej regułki jak najczęściej się tylko da. Jest to zupełnie odwrotnie niż w chrześcijaństwie, gdyż tu się „potępią” używanie słów Pana Boga nadaremną. Islam to religia werbalna, można by ją tak nazwać. Słowa szahady są często umieszczane w meczetach , godłach państwowych i domach.
Każdy zdrowy i dorosły Muzułmanin jest zobowiązany do pięciu modlitw dziennie: o świcie (salat as-subh albo salat al-fadżr), w południe (salat Az-zuhr), w drugiej połowie dnia (salat as-asr), przy zachodzie słońca (salat al-maghrib), w pierwszej połowie nocy (salat al.-asza) . Każdy kto przystępuje do modlitwy musi zachować czystość, oczywiście chodzi tu symboliczność tego rytuału. Dlatego jak bardzo łatwo zauważyć w krajach arabskich, Araba – muzułmanina, który zatrzymuje się na środku drogi, wyciąga dywanik na którym będzie odprawiał swoją modlitwę oraz zdejmuje buty, no i obiera kierunek na Mekkę. Jak powszechnie wiadomo, nie ma obowiązku odmawiania modlitwy w meczecie, może to być jakiekolwiek miejsce (oprócz cmentarza, pobojowisk itp.). Chrześcijanie w trakcie swej modlitwy proszą Boga o różne rzeczy, z kolei w Islamie modlitwa nie ma na celu proszenia o coś. Każda modlitwa składa się danej liczby ukłonów ( rak’a), a każdy pokłon to siedem ruchów, towarzyszy im recytowanie słów: „Allah akbar” , z dłońmi przyłożonymi do skroni. Opisana przez ze mnie instrukcja modlenia się to jedynie początek obszernego rytuału. Szahada obecna jest wraz z zakończeniem modlitwy i każdej pary pokłonów.
Zakat jak określa się jałmużnę w islamie, z początku oznaczało „oczyszczenie”, była ona dobrowolna i uważało się ją za pobożność w stosunku do Allaha. Wraz z rozwojem islamu stała się obligatoryjną daniną od przyjmowanych dochodów. Do pobierania zakat byli wyznaczeni urzędnicy, którzy rozdzielali tę daninę do głównego skarbca by później wspierać biednych, niewolników, dłużników oraz by prowadzić dżihad (święta wojna). Dzięki tym datkom fundowano również meczety, oraz płacono za różnego rodzaju wydatki państwa. Jałmużna często zmieniała swą wartość, ale z reguły wynosiła ok. dwóch i pół procenta. Wraz z rozpadem zakat została uznana jako nie obowiązkowa i zależała jedynie od sumienia wiernych.
Kolejnym filarem jest Post – saum. Mahomet prawdopodobnie sugerując się tym, że ramadan był miesiącem świętym wśród plemion pogańskich, ustanowił je również jako święto Islamu. Ramadan polega przede wszystkim na pokazaniu wielkości ducha i próbuje udowodnić, że jest on zwycięski w walce z materią. W czasie trwania ramadanu zakazane jest korzystanie z jakichkolwiek uciech życia : przyjmowanie pokarmu, napojów, zażywania wszelkiego rodzaju używek w czasie od świtu do zachodu słońca. Jest to czas, w którym muzułmanin powinien jednać się z Allahem. Ramadan jest nie wypełniony gdy któraś z zasad zostanie złamana lub nie przestrzegana. Oczywiście istnieją wypadki, w których można odstąpić od postu ale dotyczy to jedynie osób chorych, kobiet w ciąży itd. Wszystko wydawałoby się takie łatwe, wystarczy zasymulować choroby i już nie trzeba obchodzić postu, niestety osoby te które uniknęły postu są zobowiązane do spełnienia go później gdy będą do tego zdolne i nic nie będzie przeszkadzało by odbyć saum. Zakończenie postu następuje pierwszego dnia miesiąca szawwal. Towarzyszy temu jedna w dwóch wielkich uroczystości w ciągu roku, tzw. Małe święto.
Ostatni filar wymieniony w Koranie to hadżdż, czyli obowiązkowa dla każdego muzułmanina pielgrzymka do Kaaby (Mekka) . Ustanowił ją sam Mahomet, Koran zachęca do tradycyjnych dni pielgrzymowania, obejście wokół Kaaby, przemieszczanie się między pagórkami Safa i Marawa, oraz zebranie się dnia trzeciego miesiąca dhu’l-hidżdża na wzgórzu Arafat, składanie ofiary w postaci zwierząt takich jak : owce bądź też wielbłądy w Minie w drodze powrotnej. Część rytuałów takich jak ucałowanie czarnego kamienia oraz oddanie rzutu kamieniem w słup, który przedstawiał podobiznę diabła nie były opisane w Koranie, ale były propagowane przez Mahometa i tym samy stały się częścią obrządku muzułmańskiego.

1.3 Kreowanie się społeczeństwa islamskiego i ich wiedza o religii.
Każdy dobry muzułmanin , dążył do tego by posiąść wiedzę , mówią o tym różnego rodzaju przypowieści. Jego podstawowym celem było opanowanie Koranu oraz branie przykładu z poczynań Mahometa i wdrożenie tego w życiu codzienne. Wiedza owa jest niezbędna do zbawienia. Istotną rolę odgrywały nauki takie jak na przykład : nauka racjonalna , medyczna czy też nauki techniczne. Zastrzeżeniem było to , żeby każdy muzułmanin , który pogłębia się w którąś z nauk pamiętał o tym , że nie może on wchodzić w „konflikt” z Islamem.
Zasób wiadomości dla muzułmanów stanowił swego rodzaju akt wiary. Jak mówi przysłowie : „ Godzina nauki jest więcej warta niż rok modlitwy” . Muzułmanom odpowiadało przyswajanie wiedzy , gdyż mogli ja interpretować jak tylko chcieli , nie mieli narzuconej interpretacji , ale musieli pamiętać o sferze religijnej i ze to było dla nich najistotniejsze. Mimo , iż państwo nie ingerowało w pozyskiwanie wiedzy to obowiązkiem było pielęgnowanie i przekazywanie pozyskanych już informacji pokoleniom następnym .
Fundament wiadomości muzułmanów ukształtował się w przeciągu pięciu stulecia od momentu powstania Islamu. W raz z biegiem czasu, opracowywano go coraz to bardziej szczegółowo ale nie zmienił się wiele . Dzieła ze średniowiecza muzułmańskiego służą do dzisiaj a posługiwanie się tymi tekstami jest identyczne jak miało miejsce kilkaset lat wstecz.
Dzięki licznym podbojom arabskim oraz dalekim podróżom na wschód udało się muzułmanom dzięki temu poznać kulturę semicką , hellenistyczną , irańską oraz indyjską. Poznawanie różnorodnych kultur wiążę się jednocześnie z pozyskiwaniem wiedzy odnośnie różnych dziedzin życia.
Wiedza muzułmańska opiera się przede wszystkim na Koranie , który jest uznawany za słowo boże pod postacią Proroka Mahometa. Już w pierwszej części Koranu , jest napisane o odgrywającym wielką rolę Bogu w życiu każdego muzułmanina.
Ludzie mogli wybierać czy chcą się absolutnie poświęcić Bogu i mieć na uwadze ustanowione przez Niego prawa czy też mogli wybrać drogę w której będą kierowali się własnymi potrzebami , ale musze się liczyć z późniejszymi konsekwencjami takiego wyboru. Koran podkreśla wspaniałości czekające w raju i makabryczności piekła. Stąd prawdopodobnie większość muzułmanów obawia się dnia , w którym czeka ich Sąd Ostateczny . Jest wiele podpowiedzi jak należy postępować w trakcie modlenia się , w co należy wierzyć i jak żyć w dobrych stosunkach ze swoimi bliźnimi. Niemal na każdym kroku podkreślana jest chwała dla Proroka i jego zasług.
Naukowcy z zachodu oraz niektórzy muzułmańscy moderniści chcieli zakwestionować prawdziwość wszelkiego rodzaju od wielu lat już zatwierdzonych przez społeczeństwo muzułmańskie tradycje. To właśnie głównie dzięki tradycjom ukształtował się charakter społeczeństw islamskich i rozwinął wzorzec w jaki sposób należało postępować , obejmował on niemalże cały świat sunnicki .
Jak już wspominałem wcześniej dużą rolę w kształtowaniu się wiedzy muzułmanów miały czasy starożytne , a mianowicie Grecja i inne rejony świata , które podbijano bądź też do których podróżowano. „Odziedziczyli” między innymi technologię , nauki humanistyczne , sztukę rządzenia , z których korzystały chętnie nowe cywilizację islamskie.
Jak twierdzi Francis Robinson wybitny znawca Islamu , dużą rolę odegrała kultura grecka w świecie muzułmańskim. Wiek VII i IX wśród muzułmanów przebiegał przede wszystkim na teologicznej debacie , którą wywołało wprowadzenie racjonalizmu filozoficznego do teologii muzułmańskiej . Społeczeństwo islamskie coraz bardziej było zainteresowane antyczną Grecją i jej dokonaniami , właśnie dlatego też powstały w Bagdadzie program tłumaczenia języka greckiego . Tłumaczenia te dotyczyły głównie takich dziedzin jak : astrologia , filozofia , matematyka , fizyka , optyka ,astronomia , geografia . Muzułmanie nie przywiązywali żadnej wagi do literatury i historii greckiej . Największą popularność zyskała filozofia , gdyż podkreślała ona istotną rolę rozumu , logikę i prawo natury.

1.4 Powstanie i idee kalifatu.
Kalifat z arabskiego chalifa , jest to naród pochodzenia muzułmańskiego, i nim przewodzi kalif. Z początku stanowiło jedność dla wszystkich wyznawców islamu, ale w raz z biegiem czasu nieco bardziej ulegało podziałowi , stało się tak wskutek licznych wojen domowych, które doprowadziły do rozpadu politycznego i rozbicia kalifatu.
Kalifat jako państwo początki znalazł dopiero po śmierci Mahometa. Jego „ stolicą” była Medyna w Arabii. Pierwszymi czterema kalifami byli : Abu Bakr , Umar ibn al. – Chattab , Uthman ibn Affan i ostatni Ali ibn abi Talib. Według ich samych kalifat polegał przede wszystkim na sprawowaniu władzy i byciu przywódcą religijnym, militarnym i politycznym. W raz z pierwszymi podbojami arabskimi , ich tereny sukcesywnie rozciągały się na takie części świata jak Półwysep Pirenejski , przez północną Afrykę , Egipt , Półwysep Arabski , Mezopotamie, Palestynę , Syrię , Persję , Azję środkową do północno zachodnich Indii , zwierzchnik i przedstawiciel narodu muzułmańskiego, który pełnił powyżej wymienione przez ze mnie funkcję nagle stał się wielkim władcą ogromnego terytorium. Przyczyniło się to znacznie do sporu w jaki sposób rozstrzygnąć dziedziczenie tronu. Muzułmanie z Azji byli niezadowoleni z tego , że Arabowie dominują. Największą polemikę wywołały jednak przekonania szyitów i sunnitów. Ci pierwsi twierdzili , że jedynym spadkobiercą tronu może być spadkobierca Alego. Obwiniali panujących wtedy Omajjadów o to , że zagarnęli władzę wbrew prawu. Miało to na celu obalenie rządów Omajjadów i zmianę myśli kalifatu. Władza została zagarnięta przez dynastię Abbasydów i oni przenieśli stolicę do Bagdad. Abbasydzi byli znani z tego ze dbają o czystość wiary , opiekowali się naukami religijnymi , chcieli aby społeczeństwo islamskie jak na początku większą uwagę skupiało na religii. Jednocześnie przejmowali model panowania jaki był u Persów i w Bizancjum. Wypracowany ceremoniał dworski i dygnitarze , zwiększyło znaczenie i funkcję kalifów , zaczęto ich traktować z większym szacunkiem a nawet z pewnego rodzaju świętością stąd też miano „Chalifa Allah” co w dokładnym tłumaczeniu oznaczało namiestnik Boga. Dynastia Abbasydowie jeszcze długo mogli niezależnie i swobodnie władać , mieli poparcie pośród przedstawicieli teologii oraz byli tylko rozliczani przed Bogiem. Gdy instytucja kalifatu ulegała rozwojowi , starożytni Grecy również „modyfikowali” różnego rodzaju filozofie , które prędzej czy później musiały chociaż w niewielkich partiach przeniknąć do władzy kalifatów , i stały się one jednym z kilku czynników do tego by podważyć wszech władanie kalifów . Przyczyniło się to do rozpadu na wiele księstw , które były tylko teoretycznie pod władzą kalifa. Mimo tego podziału nadal władza kalifa była szanowana i uznawano go za prawowitego władcę . Sułtani i emirowie nadal udawali się do niego w celu uzyskania nominacji bądź też uznania ich za władcę. Trwało to cały czas nawet , gdy władza Abbasydów uległa ogromnemu zmniejszeniu i nie mieli już takich wpływów jak na początku swego panowania. Kolejni panujący w świecie islamskim przejęli tytuł kalifa , niestety nie miał on już niemal nic wspólnego z jego pierwowzorem. Próbowano jeszcze „wskrzesić” kalifat , nawet miało miejsce zgromadzenie w którym brało udział 13 wysłanników z państw muzułmańskich jednak to również nie przyniosło żadnych rezultatów .

1.5 Rola kobiet w islamie
Fundamentalizm mimo ocenzurowania propaguje broszury , ulotki czy różne książki. Źródła te nie zawierają jasnych reguł , którymi miały się kierować rządy fundamentalistów. Poprzez to , że nie zostały sprecyzowane , pozwoliło to na zjednywaniu sobie społeczeństwa , które jest przeciwne porządkowi w teraźniejszym świecie.
Prawo islamskie obejmuje całość jeżeli chodzi o religię i sprawy cywilne. Tworzą szereg reguł , które mają obowiązywać w świecie islamu , dotyczą takich sfer jak : modlitwa, czystość rytualna czy chociażby sposób ubierania się.
Największym osiągnięciem nowoczesnego islamu w kwestii kobiet jest powrót do tradycyjnych ubrań . Koran bardzo jasno wypowiada się o roli kobiet w świecie. Przede wszystkim kobieta w hierarchii społecznej jest niżej niż mężczyzna. Sposób ubierania się , przebywania poza domem , rozmowy z obcymi , te elementy życia kobiety starają się wprowadzić o ile już nie zostały wprowadzone. Warto poruszyć kwestię , że praktycznie żaden z radykalnych muzułmanów czytając Koran nie zwrócił uwagi , że opisane przez Proroka zachowania kobiet dotyczą tylko i wyłącznie jego żon. Czyli prawdę mówiąc muzułmańskie kobiety mogłyby się nie stosować do nakazów i zakazów. Niestety , żony Mahometa stanowią pewnego rodzaju model dla współczesnej kobiet i mężowie swoich żon muzułmańskich uważają , że skoro żony Proroka tak postępowały to one również powinny brać z tego przykład . Argumentowano to w następujący sposób , że skoro żony Proroka nosiły zasłony , będąc poza wszelkimi podejrzeniami , to muzułmanki też powinny tak postępować.
Wiadomo , że Koran jest słowem Bożym dla arabów i nie tylko on porusza kwestię kobiet i obowiązujących je praw. Zbiory kanoniczne zawierają tysiące hadisów , które były słowami Proroka , jednak nie wszystkie są przypisane właśnie jemu . Mimo to , wiadomo było jakie prawa obowiązywały , co było autorytetem i jak należało postępować. W hadisach tych możemy przeczytać na przykład , że kobiety stanowią większą część mieszkańców piekła, albo że zeznanie kobiety ma połowiczną moc zeznania mężczyzny czy też społeczeństwo , w którym rządzi kobieta nie może prawidłowo funkcjonować. Muzułmanie nie chcą wprowadzać tylko wybranych wersów Islamu w życie , domagają się wprowadzenia całości. Warto sobie zadać pytanie czy kobiety faktycznie są gorsze od mężczyzn? I dlaczego się godzą na takie traktowanie?
Kwestia rozwodu po arabsku talaq , jest przeznaczona tylko dla mężczyzny , który jest mężem. Nie jest zobligowany do jakiegokolwiek tłumaczenia się , dlaczego chce się rozwieść. W przypadku gdy żona opuści jego dom może domagać się jej powrotu , prosząc o pomoc władzę . Nie potrzebni są świadkowie czy też zarejestrowanie takiego zdarzenia. Jest to bardzo niebezpieczna sytuacja dla „byłej” żony , gdyż jeżeli kobieta wyjdzie za mąż ponownie , a jej wcześniejszy mąż tak naprawdę nie przeprowadził rozwodu , może ona być oskarżona o cudzołóstwo i grozić jej będzie kara śmierci.
Kobieta w związku małżeńskim nie ma prawa nazywać męża swoim , jednakże odwrotna sytuacja jest dopuszczalna. Tradycja islamska i prawo zezwala mężczyźnie na posiadanie czterech żon . Jak już wcześniej wspominałem o połowiczności zeznań kobiety , dotyczy to również dziedziczenia majątku . Można powiedzieć , że Koran uznaje kobietę tylko za równą połowy mężczyzny . Warto poruszyć jeszcze kwestię w jaki sposób można powiedzieć przydzielany jest kobiecie mąż . Otóż męża wybiera kobiecie najbliższa rodzina bądź też krewny , który musi być mężczyzną , kandydat na męża nie może być „niższego” urodzenia niż jego przyszła potencjalna żona. W przeciwnym przypadku do ślubu może nie dojść , jeżeli rodzina się temu sprzeciwi. Często zdarza się tak , żeby utrzymać majątek w rodzinie małżeństwa kojarzone są między krewnymi.
Oprócz przytoczonych przeze mnie hadisów , istniały również źródła praw , które posiadały wskazówki, były to tak zwane fatw . Są to zbiory saudyjskie , które posiadały odrębny rozdział , który mówi o postępowaniu kobiet. W zbiorach tych kobiety znajdą to , co powinny wiedzieć o swojej sytuacji z punktu widzenia islamu . Już w pierwszym rozdziale na samym początku mufti wstawiają dwa cytaty pochodzące z Koranu o następującej treści : „Mężczyźni stoją nad kobietami” oraz „Mężczyźni mają nad nimi wyższość” . Chcą nawiązać tutaj do kwestii wolności kobiet , co im wolno a co jest zabronione.
Chciałbym kolejno w punktach wymienić jakie sytuacje i co jest zabronione kobietom:

• Zabrania się wymiany uścisków dłoni gdy mężczyzna nie jest krewnym,
• Zakaz noszenia butów na obcasach,
• Obcinanie włosów , i noszenia peruki ,
• Noszenie obcisłych ubrań tak by podkreślały kształty kobiece ,
• Zakładanie białych strojów,
• Zakaz zwracania się do mężczyzn , którzy nie są rodziną ,
• Nie wolno kobiecie rozmawiać głośno.

Jest ty to tylko kilka przykładów , które wymieniam , a zakazów jest całe mnóstwo . Rozumiem , że muzułmanie chcą powstrzymać napływającą z zachodu kulturę i trendy ale czy nie są przesadni w swoich działaniach? Niektóre zakazy są zupełnie bezpodstawne. Wydaje mi się , że większość kobiet czuje się jak narzędzia w rękach muzułmańskich mężów i są traktowane na równi z więźniami pojmanymi w buszu.
W czasach kiedy swoje pierwsze kroki stawiał Islam , ważną rolę odegrała najmłodsza żona Mahometa , dzięki której powstała znaczna część hadisów. Sunnici była bardzo wiarygodnym źródłem , gdyż była ona Towarzyszką Proroka. W średniowieczu odnoszono się do niej z wielkim szacunkiem . Zawdzięcza to głównie swojej wiedzy religijnej . Wiedza jej zdecydowanie wywyższa ją pośród innych kobiet muzułmańskich. Nazwano ją „Matką wiernych” , gdyż jej nauki były osiągalne dla wszystkich śmiertelniczek .
Huda Szarawi jest najbardziej znaną działaczką jeżeli chodzi o prawa kobiet. Wraz ze swoim mężem organizował ruchu antybrytyjskie , oraz jak już wspomniałem brała udział w demonstracjach kobiet przez co zyskała szacunek i była wręcz podziwiana za swe działania . Jako pierwsza kobieta pokusiła się o zdjęcie zasłony z twarzy , a miało to miejsce przez komitetem powitalnym na nabrzeżach Aleksandrii. W latach 1920 -1970 zasłony twarzy , które niegdyś stanowiły nieodłączny atrybut każdej muzułmanki , coraz częściej wychodziły z powszechnego użycia. XX wiek to czas kiedy tylko konserwatywne kobiety nadal nosiły chusty i zasłony na twarzach. Odsłonięcie twarzy było pewnego rodzaju manifestacją wolności. Huda Szarawi stała na czele kobiecych demonstracji w czasie antybrytyjskie rewolucji w Egipcie w 1919 r. w cztery lata po tym zdarzeniu założyła Związek Kobiet Egipskich . Jej feminizm miał narodowy i jednocześnie prozachodni charakter : dążąc do obalenia władzy Anglików, Huda Szarawi akceptowała zachodnie instytucje polityczne i świecki charakter państwa. Nawet zrzucenie przez nią z twarzy zasłony było zamanifestowaniem liberalizacji społeczeństwa, które nie potrzebuje obcej władzy. Pod koniec XX wieku młode pokolenie w odwrotny sposób zaprotestowało przeciwko wpływom Zachodu: nosząc zasłony i stroje muzułmańskie. Dużo egipskich dziewcząt podejmuje studia wyższe , wiele kobiet zasila szeregi pracowników fizycznych , nie rezygnując z tradycyjnych strojów. Pozwala im to na swobodne funkcjonowanie w przestrzeni publicznej i wybór tej przestrzeni. Można w tym dostrzec determinację Egipcjanek pragnących uczestniczyć we współczesnym życiu społeczeństwa.
Większość z nas pamięta jaki skandal wybuchł początkowo w 1989 roku, gdy jeden z dyrektorów szkoły francuskiej zabronił przychodzenia młodym muzułmankom w chustach na lekcje . Rok 1994 był przełomowym , otóż francuski minister oświaty zabronił demonstracji poglądów religijnych poprzez noszenie symboli religijnych . Bardzo dziwnym było to , że wziął pod uwagę tylko elementy religii muzułmańskiej nie uznając tym samym krzyża lub gwiazdy Dawida za ostentacyjną. Pierwszymi egipskimi feministkami były kobiety , wspierane przez Huda Szarawi , które walczyły o prawo do głosowania , wykształcenia oraz równouprawnienie. Reformatorki te uważały , że prawa muzułmańskie muszą zastosować się do praw panujących we współczesnym świecie o poglądach liberalnych i postępowych.


II. Rozdział
Islam na przykładzie poszczególnych państw

2.1Dążenia do demokracji - Kuwejt
W Kuwejcie świętowano przywrócenie konstytucji w 1991 roku . Sceptyczne podejście do tego miał zachód , bali się jej również tyrani arabscy , którzy uważali , że demokracja ograniczy ich działania.
Z kolei mieszkańcy Kuwejtu uważają konstytucję za świętą i nie wyobrażają sobie , że mogłaby ona ulec modyfikacji czy też kontestowaniu jej. Organizacja państwa działa niemal jak w każdym demokratycznym kraju. Istnieje parlament który toczy zażarte dyskusje na tematy państwowe , są powszechne wybory , w których bierze udział społeczeństwo (prawa głosu nie mają jeszcze kobiety , ale wraz z biegiem czasu na pewno się to zmieni , prawdopodobnie pod wpływem swoich krajów – sąsiadów , prawo głosu kobietom zostało wprowadzone w Katarze oraz Bahrajnie) .
Chcąc zdefiniować demokratyczność , musimy wymienić takie aspekty jak : panujące prawo , parlament , który został wybrany w sposób legalny , wolność mediów , państwa ,w którym istniej wolność wypowiedzi bez ryzyka , że zostanie się wsadzonym do więzienia. Biorąc te wszystkie cechy państwa demokratycznego , możemy z czystym sumieniem stwierdzić , że Kuwejt jest takim krajem. Z drugiej strony patrząc na , brak kobiet w parlamencie oraz rządy rodziny królewskiej , zakaz istnienia partii politycznych , skorumpowani urzędnicy i politycy na każdym kroku należy przyznać , że do typowej demokracji jest jeszcze daleko . Państwo to nie jest też republiką , wydaje mi się , że najlepszym określeniem tego typu państwa jest monarchia konstytucyjna , każdy kolejny z władców jest pochodzenia od członków rodziny założycieli Al. – Sabahów . Autor książki „Dzieci Rifa’y” pisze o Kuwejcie w następujący sposób : „Kuwejt jest demokracją w zarodku , powstającą w otoczeniu – czyli w świecie arabskim – w którym nie istnieje żadna demokracja ”. Jak już wspominałem państwo Kuwejt zabrania tworzenia partii politycznych , co wcale nie znaczy , że ich nie ma . Są one przedstawione w bardzo specyficzny sposób, a mianowicie, samych partii jako partii nie ma , są jednak ludzie - politycy o odmiennych poglądach , dzielą się na liberalnych i konserwatystów ( najwięcej jest wśród nich islamistów) . Liczne spory i wymiany zdań często nie mają końca , podejrzewam , że w innym kraju arabskim od razu wkroczyłaby siła w postaci armii bądź policji , która chciałaby w ten sposób rozwiązać spór. Tradycje parlamentarne , które mówią o poszanowaniu dla drugiego człowieka , przyjmowaniu krytyki i tolerancji wzięły się z diwaniji .
W odległych latach to jest 1756 roku podpisano kontrakt - porozumienie , między rodami , które miały udział w zakładaniu państwa , w ten sposób monarchia konstytucyjna stawiała pierwsze kroki w Kuwejcie. Któraś klauzula mówi o tym , że rodzina , która sprawuje rządy , absolutnie oddaje się sprawowaniu władzy , z kolei rodziny kupieckie zajmują się interesami. W przypadku gdy rolę ulegają pomieszaniu , i ktoś z rodziny rządzącej miesza się w sprawy prywatne , sytuacja ta zgłaszana jest emirowi .
Kuwejt nie ukrywa przyjaznych stosunków ze Stanami Zjednoczonymi , wiele razy zwracali się do nich o pomoc , chociażby w 1990 roku , kiedy chcieli odzyskać suwerenność. Nigdy nie traktowano ich jako wrogów jak to ma w zwyczaju wiele państw arabskich , wręcz przeciwnie byli przyjaźnie do nich nastawieni . Kuwejtczycy swą wdzięczność swą uregulowali w sposób materialny , po prostu zapłacili za przysługę Amerykanom, dzięki temu nie mają żadnych zobowiązań w stosunku do nich. Przez to , że Kuwejt był otwarty na współpracę z wieloma państwami między innymi Rosją i Wielką Brytanią ( kolonizowali Kuwejt około 60 lat) , dużo łatwiej im się będzie przestawić na globalizację . Państwom zachodnim odpowiada to , że kraj ten nie widzi nic co mogłoby wydawać się nowe ani coś mogłoby być groźne i stwarzać niepotrzebny niepokój . Przede wszystkim w odróżnieniu od innych krajów muzułmańskich , nie boją się , że ich równość ulegnie zminimalizowaniu , kiedy kraje zachodnie będą chciały się łączyć również z krajami islamskim. Dzięki temu , że utrzymują poprawne stosunki z innymi narodami, chodzi głównie o Zachód to dużo łatwiej będzie im się przyzwyczaić do globalizacji i współpracy .
Jak dotychczas nie wspomniałem nic o ropie , a wiadomo że Kuwejt to jeden z potentatów i gigantów jeżeli chodzi o ropę. Dzięki tym złożom są w stanie zapewnić swoim obywatelom wiele atrakcyjnych rzeczy takich jak : bezpłatna opieka medyczna, praca, wykształcenie (brak u nich ludzi niewykształconych) , nie muszą płacić składek emerytalnych. Prawdopodobnie dlatego są uznawani za naród leniwy i niechętny do pracy, w przeciwieństwie do imigrantów , którzy stanowią głównie siłę roboczą ale fizyczną . Ropa ma wielką władzę. Dzięki swoim dobrym stosunkom z innymi państwami , oraz poprzez przyswojenie sobie pewnych cech demokracji , zyski ze sprzedaży ropy rosną diametralnie , są kilkukrotnie większe niż w innych państwach muzułmańskich ( 90 procent przychodów w Kuwejcie pochodzi ze sprzedaży ropy naftowej) . Wszystkie dochody są umiejętnie rozprowadzane na mieszkańców Kuwejtu , także nie zawdzięczają to tylko ropie naftowej ale przede wszystkim umiejętnemu zarządzaniu tym kapitałem.
W Kuwejcie jak w wielu innych państwach arabskich istnieje podział w islamie. Nastąpiło spotkanie islamu starszego z „nowymi” nurtami islamu , chodzi tu głównie o ludność , która napływała z Indii , Europy czy też Afryki . Społeczność , ta modliła się w domach , raczej nie odwiedzała meczetów . Muzułmanie ci nie nawołują do przejęcia „ich” religii , a nie afiszują się z nią , są nazywani prywatnymi muzułmanami . Trzeba podkreślić , iż oni nie są islamistami , używają określenia siebie jako „liberałowie” . Ten nurt nazwijmy go morskim jest bardzo podobny do nurtu wyznawanego przez Beduinów zamieszkujących piaski pustynne. Sorman opisał ich mentalność w następujący sposób : „ Są bezkompromisowi, islam jest ich sztandarem , obnoszą się z nim i wszędzie widzą renegatów”.
Dlatego też w Kuwejcie wyróżnia się dwie odmiany islamu , które mają charakter geograficzny i teologiczny . Oddzielenie tych dwóch części jest bardziej zauważalne niż podział między sunnitami a szyitami . Kuwejt jak przykład państwa , w którym nieznana jest przemoc ani rywalizacja między tymi dwoma odłamami . Można porównać ich trochę do relacji protestantów z katolikami . Mają zbieżne interesy , dzięki czemu wspólnie działają dla dobra muzułmanów. Obawiają się działań Beduinów pustynnych.
Społeczność beduińska rośnie w siłę , jest ich coraz więcej .Niestety nie mają zbyt przyjaznych stosunków z mieszkańcami miast oraz kupcami . Są pod wpływem imamów , którzy krytycznie odnoszą się do luksusów , jakimi otaczają się familie kupieckie i książęta , nadal popularna wśród nich jest wielodzietność oraz poligamia . Państwem , które ludność beduińska uznała za największego wroga to Stany Zjednoczone. Beduini nie kryją tego , że wspierają działania palestyńskich męczenników , oraz okazuje się , że nawet współpracują z takim terrorystą jakim jest Ben Laden , są pod wpływem Braci Muzułmanów , którzy znani są ze swych konserwatywnych działań jeżeli chodzi o wiarę . Przez to , że następuje wzrost społeczeństwa beduińskiego , parlament musi podejmować takie działania jakie są wymagane by nie dopuścić do tego , żeby Beduini przejęli władze bądź też zasiadali w parlamencie. W przypadku przejęcia władzy przez Beduinów prawdopodobnie wszystkie dotychczasowe starania w stworzeniu dobrych relacji z Zachodem ległyby w gruzach. Wraz z biegiem czasu wolność słowa , która charakteryzowała Kuwejt jako państwo niemal demokratyczne coraz bardziej zanika.
Islamiści coraz bardziej dążą do przejęcia władzy , niestety co by z tą władzą zrobili nikt nie wie, dlatego trzeba ich wysłuchać i nawiązać z nimi dialog. Do takiego dialogu został wyznaczony przez islamistów niejaki Naser Al.-San , po ustaleniu „reguł” rozmowy doszło do spotkania. Człowiek ten wypowiedział się na temat islamistów twierdząc , że są oni aktywistami , którzy poprzez swoje działanie dążą do tego by nie zginęły wartości , które oddziałują silnie na ludność muzułmańską. Obawia się również okcydentalizacji. Młody rozmówca na pytanie co niesie zagrożenie dla islamu ze strony zachodu odpowiada bez zastanowienia : „indywidualizm , pornografia ,konsumpcjonizm” , z kolei na pytanie co chciałby zachować mówi : „ sprawiedliwość społeczna , prawa człowiek , w muzułmańskim rozumieniu tego słowa , cześć kobiety i przede wszystkim solidarność rodzinna” .
Ahmed Biszara , w swej wypowiedzi przedstawił , że najlepszą bronią na walkę z islamizacją jest bronienie liberalizm. Twierdzi on , że świat w przyszłości będzie albo islamski albo liberalny , dlatego Kuwejt powinien wybrać , która drogą chce kroczyć . Dowodzi tego w następujący sposób : „ Kuwejt , który był początkowo biednym i skromnym państwem , wchłonął swoje społeczeństwo obywatelskie. Z kultury przedsiębiorczości , niegdysiejszego przedsiębiorczego indywidualizmu nic nie pozostało . Wszyscy Kuwejtczycy zostali pracownikami państwa , wszyscy są od niego zależni… ”. Biszara w swych przekonaniach cały czas dąży do liberalizacji , chce prywatyzacji części państwowej , społeczeństwo Kuwejckie poczuło się znowu świadome odpowiedzialności i chce żeby „uruchomili” swe przedsiębiorcze umysły .
Muhammad al. –Rummayhi , który pełni rolę podobną w naszym rządzie do ministra kultury , stwierdza że Kuwejt to państwo , w którym bardzo dużo zastanawiano się nie tyle nad otwartością i na zgodności islamu z nowoczesnością ale poważniejszy problem stanowi świat arabski i współczesność. Uważał on , że jeżeli Arabowie będą nieustannie szukać winnych wśród narodów zachodnich , a nie pośród swoich to ich sytuacja będzie ulegała ciągłemu pogorszeniu . Islam , który jest łączony z fanatyzmem , oraz ten islam , który jest zwany konserwatywnym został określony przez niego w następujących słowach : „ …głupiego sposobu , w jaki nauczany jest przez niedouczonych imamów oraz w jaki propagowany jest w telewizji przez wrzaskliwych kaznodziejów . Ta edukacja i ta propaganda niszczą młodych muzułmanach ducha krytycznego . Sprawiają , że stają się oni otwarci na wszelką zachętę do terroryzmu ”.

2.2 Bojówkarze islamscy głównie na przykładzie Egiptu.
Współcześni fundamentaliści arabscy , domagają się wdrożenia w życie praw islamu. Jest to ich sens istnienia. Wśród fundamentalistów istnieje przekonanie , że prowadząc różnego rodzaju wojny przeciw nieprzyjaciołom islamu , należy przyswoić sobie i zapamiętać panujące prawa islamskie , gdyż tylko znając je będzie możliwe używanie przemocy w sposób sprawiedliwy. Sajjid Qutb , egipski pisarz przyczynił się znacznie do tego typu działań. Uświadomił muzułmanom , że prowadzenie działań zbrojnych przeciwko „niewierzącym” jest w pewien sposób chwalebny , zmienił pobożną ludność w społeczeństwo , które miało charakter armii . Na przykładzie Egiptu , Qutb chciał wprowadzenia w tym państwie islamu jako podstawę nowych systemów rządowych.
Prawo i Bliski Wschód raczej nie idą razem w parze. Jest pomijane lub w ogóle lekceważone. Ciągłe przeróbki , zmiany i fluktuacje nie dają się ustabilizować temu prawu. Znowu pozycję prawa zajmuje religia , która twierdzi , że społeczeństwo powinno się kierować takimi atutami religii jak : sprawiedliwość , wyższość świata , trwałe , niezmienne i idealne prawa. Nowocześni muzułmanie mają jednak za złe , że nieprzyjemności dręczące ludność wynikają z braku uregulowania prawnego i przez to oni muszą cierpieć. Kontakty z państwami zachodnimi mogą nasilić takie odczucia. Część społeczeństwo zainspirowana pisarzem Qutb , coraz bardziej chciało wdrożyć w życie jego pomysły przez co miały miejsce liczne bunty , która przyniosły opłakane w skutkach dla społeczeństwa konsekwencje. Oddziały takie nazwane zostały dżama’at , które oznaczało po prostu grupy , termin ten zaczął pojawiać się nawet na łamach Zachodniej prasy.
Faradża Fody , egipski doktor w 1992 roku ośmielił się podzielić współczesny fundamentalizm islamski na : tradycyjny , rewolucyjny i komercyjny .
Grupę pierwszą stanowili tradycyjni fundamentaliści , których nazwa brzmiała al.-ittidżah , al.-islami al.-taqlidi , byli to ludzie , którzy pozostali po Bractwie Muzułmańskim Hasana Al.-Banny. Faradż Foda opisał ich w następujący sposób : „ Zawsze utrzymują delikatną równowagę między roszczeniami , by być organizacją , która nie próbuje przejąć władzy, a ich zaangażowaniem w działalność polityczną , której jedynym celem jest przejęcie władzy ”. Wszyscy byli przekonani , że Bractwo Muzułmańskie samoistnie przekształci się w partię polityczną , jednak tak się nie stało , spowodowane było to walką bractwa z reżimem. Wraz z biegiem czasu ludność należąca do Bractwa coraz bardziej odchodziła w cień , ci najbardziej radykalni zwolennicy już nie żyli . Przez to , że stała się partią polityczną , stracili również swój unikalny charakter i nie mogli już żyć w przekonaniu , że nie mają sobie równych i nikt nie może z nim „współzawodniczyć” .
Kolejny nurt , to nurt rewolucyjny – thawri . Ich ideologią jest przeświadczenie , że współczesne społeczeństwa islamskie , są tak naprawdę nie islamskie - dżahili. Są skłonni do walczenia ze światem tak samo jak miało to miejsce kilkaset lat wcześniej , kiedy to dopiero Islam ulegał ukształtowaniu, chociażby wojna z Mekkańczykami w latach 622-630 naszej ery. Grupy te noszą odpowiednio nazwy Al.-Nadżum min al.-Nar „Ci, którzy mają być ocaleni przed ogniem piekielnym” czy też Al.-Szawqijjun nazwa ta nie pochodzi od słowa „miłość” lecz od ich założyciela Shawqi al.-Shajcha. Grupy te są określane mianem dżihad . Są przekonani , że Bóg pragnie aby to oni sprawowali władzę , chcąc wywiązać się jak najlepiej z powierzonej im misji przez samego Boga nie cofną się przed niczym , mowa tu głównie o użyciu przemocy. Nie odczuwają lęku przed śmiercią czy męczeństwem , wręcz przeciwnie myślą , że jest do sposób aby dotrzeć do raju. Faradża Fody uważa , że jest to najbardziej niebezpiecznie ugrupowanie. Wśród partyzantów są mężczyźni w wieku od 15 do 35 lat , którzy nie mają żadnych obowiązków , brak im jakichkolwiek nadziei nie mówiąc już o ambicji , gdyż wszystko to czego potrzebują może być zrealizowane , nie mają wygórowanych potrzeb . Ich celem życiowym jest walka zbrojna , i jest to jedyne wyjście według ich wierzeń do tego by zorganizować świat by stał się on bardziej islamski.
Ostatnią grupą opisaną przez Fody jest tak zwana grupa komercyjna – al.-ittidżah al.-tharwi . Jak twierdzi owy pisarz jest to zamożna ludność w Arabii Saudyjskiej czy też postsadatowskim Egipcie , która zgromadziła potężne majątki w czasach kiedy ekonomiczne możliwości były nieograniczone , mowa o latach 80. Odrzucają stanowczo prawo , które stworzył człowiek , dlatego też są zwolennikami wolnego handlu i stawiają sprzeciw rządowi , który usztywnia ceny chcąc tym samym chronić biedniejszych . Przez to , że nie uznają praw stworzonych przez ludzi , chcą ograniczenia wszystkich podatków . Dla tego społeczeństwa państwo stanowi instrument , który służy przede wszystkim do mnożenia swoich fortun. Ich ideologia „ stawia ją na pozycji , stwarzającej akceptowaną podstawę , z której będzie można w sposób pewny podejmować próby tłamszenia jakiejkolwiek politycznej opozycji. Ludność zarówno muzułmańska jak i niemuzułmańska z pewnością zrozumiałaby i zaakceptowała ten religijny despotyzm ” . Dużym plusem trzeciego nurtu wymienionego przez Fody jest to , że nie jest tak łatwo zauważalny , a bojownicy należący do tego ugrupowania korzystają z najnowszych technologii. Grupa ta krytycznie odnosi się do rewolucyjnej aktywności islamskiej . Nie obawiają się tradycyjnych instytucji finansowych to instytucje obawiają się tych bogaczy , gdyż chętnie ingerują w sprawy związane wydawnictwem , inwestycjami i bankowością. Mogą odegrać ogromną rolę w świecie islamskim , gdyż są w stanie stworzyć ogromne imperium finansowe , wpłynie to i będzie mocno odczuwalne dla regionów sąsiadujących.
Lata 90. to czas , w którym można wyróżnić trzy bojowe ideologie, przez cudzoziemców uważane są one za ideologie fundamentalistyczne. Jako pierwszą wymieniają fundamentalizm takfir , który wziął się z rozważań Sajjid Qutb . Termin ten według intelektualistów oznacza „pokutę” .
Takfir - w prawie islamu uznanie za niewiernego (zarówno jednej osoby jak i całej grupy). Może ono nastąpic w wyniku aktu wyrzeczenia się wiary muzułmańskiej, jak i uznania za niewiernego przez sąd muzułmański .
Drugie ugrupowanie to ruch inżynierii społecznej , jest powiązany przede wszystkim z islamską bankowością. Ma najwięcej zwolenników wśród ludzi najzamożniejszych , do grona tego zalicza się między innymi szejch Al.-Sza’rawi . Są oni bardzo dobrze zorientowani w islamie.
Ostatnim rodzajem ruchu fundamentalistycznego jest typ irański. Wydaje się , że ruch ten jest uznawany za najsilniejszy , gdyż udało mu się przejąć władzę i utrzymywać ją przez dwie dekady. Swoją wielkość należy zawdzięczać generałowi , który potrafił utworzyć nowoczesną armie, która była bardzo skuteczna.


2.3 Islam na Jawie.
Autorem książki „rozdzielającej” islam do , której będę chciał nawiązać jest Clifford Geertz . Opublikował on swoje dzieło w połowie XX wieku , a nosi ono tytuł „Religia na Jawie”. Po przeprowadzeniu licznych badań postanowił wyróżnić trzy religie według niego występujące na wyspie. Do pierwszej grupy zaliczył animizm , znajduje ona wielu zwolenników wśród mieszkańców ( animizm polegał na sprawowaniu kontroli materii dzięki duchowi) . Kolejna religią wymienioną przez Geertza , nie wiem czy może nazwać w ogóle to religią , gdyż opierała się ona głównie na rytuałach , które pochodzą od hinduskiego braminizmu. Na ostatnim miejscu wymienia najbardziej interesującą nas religię , chodzi oczywiście o Islam . Uważa on , że dotyczy on tylko sfer miejskich , jest mocno oddzielony od warstw ludowych . Najwięcej zwolenników islamu na Jawie jest wśród kupców i przedsiębiorców. W dzisiejszych czasach ten podział nie znajduje aprobaty wśród społeczeństwa i uczonych. Twierdzi się , że Jawa uległa licznym zmianom , a do najważniejszej przemiany zalicza się silny wpływ islamizacji . Czy faktycznie dopiero teraz Jawa staje się islamizowana , skoro religia ta na wyspie jest już od XV wieku ?
To jest bardzo zastanawiające , gdyż sąsiadujące Bali nie jest muzułmańska . Utrzymała się tu religia hinduistyczna. W dzisiejszych czasach jest powszechnie wiadome , że Jawa jest wyspą na której przeważa islam a Bali to tylko liczne zabytki po hinduizmie . Indonezja jest uznana za największe muzułmańskie państwo i bez wątpienia jest ze mieszkańcy Jawy należą do tej samej grupy wyznawców islamu .
Muzułmanie na Jawie , obierali różne drogi , dwie najważniejsze to litery Koranu oraz mistycyzm . Jak się okazuje to nie islam na Jawie nie zmienił się tak bardzo , jednak zmianom uległy nasze poglądy na ten nurt. Wiele lat wstecz sama religia islamu nie była tak zauważalna . Sytuacja zmieniła się po wybuchu rewolucji irańskiej z 1979 roku . Od tamtego czasu niemal wszędzie dopatrujemy się działań islamu , chodzi tu głównie o działania zbrojne . Niemal w każdej sytuacji gdy wybucha jakaś bomba na świecie, pierwszym założeniem jest , że na pewno sprawcą muszą być muzułmanie . Na Jawie i w ogóle w Indonezji nie ukrywa się poparcia dla ruchów islamskich , które gromadzą fundusze na walkę z Bliskim Wschodem , istnieje taki ruch , który nazywa się Laskar Dżihad. Jak sama nazwa wskazuje , popierają oni działania terrorystyczne i chcą wspierać świętą wojnę. Już wspominałem to, że w dzisiejszych czasach zupełnie odmiennie patrzymy na Wschód niż miało to miejsce mniej więcej dwadzieścia lat wstecz.
Sorman twierdzi , że islam wyznawany przez Indonezyjczyków jest nieco odmienny , wyodrębniony . W gruncie rzeczy można powiedzieć , że religia muzułmańska jest odmienna we wszystkich regionach na świecie , zawsze są jakieś różnice , mniej lub bardziej zauważalne . Najważniejszym aspektem w Islamie jest to , że niezależnie gdzie jest wyznawany , to łączy go to , że jest to bezpośrednia relacja jakiegokolwiek muzułmanina z Bogiem. Mieszkańcy Jawy uznają siebie za świetnych wyznawców islamu . To co odróżnia radykalnych muzułmanów od Jawajczyków jest to , że panuje tu pełna swoboda jeżeli chodzi o taki sfery jak :
• Swobody seksualnej ,
• Modlitewnej , nie uczęszczają zbyt często do meczetów,
• Wolność związków ( duża część nie żyje w małżeństwach),
Odrzucając tak ważne aspekty dla fundamentalnych muzułmanów , czy Jawajczycy są muzułmanami czy też mają taki odgórny nakaz?
Odpowiadając na to i poprzednie pytanie (czy Jawa zostaje zislamizowana dopiero we współczesnych czasach) , warto zwrócić uwagę na to , że większość obecnych kultur , a raczej pozostałości po hinduizmie i kulturze animistycznej( animizacji ) , może zawdzięczać bardzo późnej islamizacji tego kraju. Świadczą o tym również zachowane zabytki , które powstały przed napływem islamu . XVII wiek można powiedzieć , że był przełomowym w życiach mieszkańców Jawy , otóż zostały wprowadzone normy społeczne oraz sprecyzowano termin sprawiedliwości . Podkreślono rolę istnienia jednostek , uznanie wolnej woli oraz przygotowanie do śmierci . Tak było dawniej , teraz Indonezja jest często atakowana przez islamskich bojowników . Natomiast Jawa wcale nie dąży do wojen z Zachodem . Swoją niechęć do zjawiska globalizacji demonstrują zdecydowanie w sposób pokojowy . Państwo jakim jest Jawa , ma własną wizję islamu : wyznawany przez nich islam jest pokojowy , tolerancyjny , modernistyczny i demokratyczny.
Kiedy opisywałem podział muzułmanów w Kuwejcie (na morskich i pustynnych) , tak samo w kwestii Jawy warto wyróżnić podział na islam pól i islam miejski . Na samym początku warto wspomnieć o tym , że islam pól nawiązywał do dawnych jamajskich religii i mistycyzmu , z kolei islam miejski uznany jest za oczyszczony z wpływów zewnętrznych . Obydwa nazwijmy to odłamy posiadają własne organizacje , które je reprezentują . Muhammadija to organizacja miejska i bardziej ortodoksyjna , z kolei Nahalutadl Ulema to inaczej Odrodzenie Ulemów . Stowarzyszenia te powstały w XX wieku i każda miała ok. trzydzieści milionów członków. Jest to ogromna liczba w zestawieniu ze wszystkimi mieszkańcami , którzy są w liczbie dwustu milionów.
Naród Jawajczyków staje się coraz bardziej jednorodny , zawdzięcza to większemu naciskowi na edukację , rozwój gospodarczy oraz telewizja , która propaguje nowoczesność islamu. Wraz z biegiem czasu i po licznych konfliktach między dwoma organizacjami to jest Muhammadija a Nahalutadl Ulema , muszą razem zgodnie stwierdzić , że islam miast i islam wsi nie różnią się już tak bardzo od siebie. Islam na Jawie można określać jako jedność , pod warunkiem , że weźmiemy pod uwagę sumę praktyk religijnych wszystkich muzułmanów na wyspie.
Od teraz możemy określać islam w Indonezji jako jedność, jeden z amerykańskich antropologów zaproponował nazwę „islam obywatelski” . Islam występujący na terenach Indonezji rzeczywiście miał podstawy do tego , żeby być nazywany obywatelskim , gdyż „zezwolono” tam na rozwinięcie życia społecznego , które nie było kontrolowane przez władzę polityczną . Muszę przyznać zjawisko to jest mało popularne a raczej nie realne w innych krajach muzułmańskich, wydaje mi się , że głównie w krajach arabskich gdzie występuje radykalny islam .
Wracając do ugrupowań , (stowarzyszeń) Muhammadija i Nahalutadl Ulema , to właśnie dzięki nim „kwitnie” życie społeczne . Obydwie „partie” próbowały swoich sił w polityce ale niestety bez żadnych sukcesów. Samokrytyka , której dokonali dowiodła, że realny islam potrzebuje nie kilku wykształconych ludzi ale całych mas społecznych . Kładą silny nacisk na edukację na wszystkich poziomach . Rozróżniło ich jedynie to , że stowarzyszenie Nahalutadl Ulema zajmuje się edukacją na wsiach , a z kolei Muahmmadija obstawia miasta , dodatkowo zajmuje się również uniwersytetem . Jest to zupełnie odmienne podejście do życia niż w krajach Arabskich , gdzie nieszczególnie przykłada się wagę do edukacji . Ogromne uniwerki funkcjonują przede wszystkim przy meczecie , dzięki temu nie oddziela się religii islamskiej od współczesności . Wyzwolenie spod protekcji Holendrów , którzy skolonizowali Indonezję , zawdzięczają głównie edukacji , która łączyła się zarówno z tradycją jak i nowoczesnością. W Indonezji mimo wszystko nie udało się eliminować takich zjawisk jak integryzm czy też terroryzm . Wraz z postępem islamu w Indonezji działania te uznane są za zjawisko peryferyjne .


III. Rozdział
Najważniejsze nurty w Islamie.

3.1 Sunnici i szyici – różnice.

Islam już na początku swego istnienia został podzielony na dwie części, mimo iż wydawałoby się, że religia która podporządkowana jest wierzeniom w Muhammada jest nie rozerwalna i ma na celu życie w nakazach i zakazach zawartych w Koranie, który był przecież dziełem Mahometa.
Skoro wszystko wydawało się takie proste, to dlaczego nastąpił podział na sunnitów i szyitów?
Umma (tj. jedność muzułmanów), została podzielona na dwa odłamy już w najwcześniejszych dniach swego powstania. Cieszący się większym zainteresowaniem nurt szyicki, był w opozycji do nurtu sunnickiego. Podstawą tego rozłamu nie były tylko kwestie, które dotyczyły innego punktu spoglądania na wiarę, ale główną przyczyną nieporozumienia była walka o to kto powinien przewodzić ludem muzułmańskim. Wraz z odejściem Muhammada (stworzył islam i był jego prekursorem), nie pozostawiając żadnych potomków po sobie, doprowadził do sporu, w którym zastanawiano się kto przejmie dalsze przewodnictwo na ludem muzułmańskim. Sunnici twierdzili, że zwierzchnictwo na wspólnotą islamską powinien przewodzić najstarszy współtowarzysz Mahometa, naśladowca jego przekonań bądź, któryś z działaczy ahl al – bajt, oznacza to dosłownie „ludzie domu”. Szyici z kolei twierdzili, że władzę może sprawować jedynie ktoś z najbliższej rodziny Mahometa. Muzułmanie pochodzący z północnej części Półwyspu Arabskiego, byli za tym aby przywództwo objęła osoba doświadczona i w odpowiednim wieku. Tego rodzaju poglądy królowały wśród społeczności sunnickiej. Muzułmanie pochodzący z południowej części byli jednak za tym aby przekazywanie zwierzchnictwa nad jednością muzułmańska była dziedziczna i opierała się na poszanowaniu prawa boskiego, postulaty te są przypisane właśnie szyitom. Opierając się na Koranie szyici podkreślali rolę rodziny Mahometa, byli zgodni w tym, że zdolność prowadzenia ludem muzułmańskim jest tylko i wyłącznie możliwa w sposób dziedziczny.
Szyici, jest to odłam religijno – polityczny, łączy się go z postacią Alego ibn abi Taliba, czwartego kalifa. Nieznacznie różniący się od islamu klasycznego szyizm, zostały podzielony na dwie części: szyici właściwi ithna aszari („dwunastowców”), którzy uznawali dwanaście imamów a także ismailitów („siedmiowców”), którzy uznawali siedmiu imamów.
Szyizm uchodzi za drugi zaraz po sunnizmie największy odłam Islamu ( stanowi on ok.10-15 % wszystkich muzułmanów).Szyici zwracają szczególną uwagę na rolę pierwszych imamów, którzy pochodzili od Mahometa. Spór istnieje o to ile prawidłowych imamów tak naprawdę było. Niejasnym dla nich jest również kogo mają uznać za ostatniego imama
(Mahdiego). Mimo sporu są zgodni co do jednej rzeczy a mianowicie, uważają że ostatni imam ma dopiero nadejść, a nastąpi to pod koniec świata.
U szyitów można wymienić pięć elementarnych zasad wiary (usul ad din) a są to: wiara w jedność boga (tawhid), w proroctwa (nubuwaah), w zmartwychstanie (maad), w boską sprawiedliwość (adl) i wiara w to, że pierwsi Imamowie byli następcami Proroka (imamah).
Jak już wspominałem szyici byli przekonani, że zwierzchnikiem na wspólnotą muzułmańską mogą być tylko dziedzice Mahometa, spór rozgorzał gdy dwie osoby tego samego pochodzenia uważały się za prawowitego następcę. Ta polemika doprowadziła do tego, że szyizm podzielił się jeszcze na pewnego rodzaju podgrupy, wspomniałem o tym nieco wcześniej. Wyodrębnili się zajdyci, ismailici i Ithna Ashari. Najliczniejszą grupą wśród szyitów są Imamici zwani także Ithna- Ashari. Są oni głównie w takich regionach jak Iran i Irak, są najpopularniejszym odłamem wśród muzułmanów szyickich.

U „dwunastkowców” wyodrębnia się trzy typy szkół prawa islamskiego: Usuli, Akhbari oraz Shayki. Szkoła Usuli w pewien sposób dała szanse na utworzenie kast politycznych aktywnych duchownych i to dzięki niej Iran miał podstawy to wprowadzenia religijnego reżimu. Według Usuli gdy nie ma na świecie ostatniego imama, to właśnie duchowieństwo szyickie powinno mięć władzę.

Wśród Szyitów – imamitów istnieje podział duchownych. Najniższy stopień duchowny to mułła (ochund), zamieszkują oni we wsiach i osadach, zajmują się obsługiwaniem meczetów. Modżtahed – jest to już bardziej znacząca pozycja, są oni odpowiednio wykształceni i mają prawa do tego by rozważać na tematy religijne. Zostając modżtahedem należy skończyć bardzo ciężkie studia w Qom lub Maszhadzie, potrzebna jest również autoryzacja innego modżtaheda, są to studa przynajmniej piętnastoletnie, dlatego też modżtahedowie poniżej trzydziestego roku życia to raczej rzadkość. Kolejny z tytułów Hodżat-ol-eslam, jest przeznaczony dla najbardziej utalentowanych wśród modżtahedów. Ajatollah to inaczej znak od Boga, jest kolejnym etapem w tej klasyfikacji. Najbardziej uznanym wśród duchownych jest stopień wielkiego ajatollaha (ajatollah ol uzma).

Szyitów charakteryzuje to, że nie wierzą w przeznaczenie, uważali podobnie jak mutazylici (posądzeni zresztą o herezje), że zło nie może pochodzić od boga, więc społeczeństwo powinno mieć wolną wolę i być nieograniczonym od woli boga, według ich wierzeń każdy odpowiada za swoje poczynania przed sprawiedliwym bogiem. Odróżnia to między innymi ich od wierzeń sunnickich, że bóg gdy tworzył człowieka pożałował wolnej woli społeczeństwu.

Sunnizm, pojęcie zostało przyjęte prawdopodobnie od sunny, zbioru opowieści o czynach i wypowiedziach proroka Mahometa, stanowiący muzułmańską tradycję religijną. Jest również źródłem wiary i podstawą prawa muzułmańskiego. Sunnizm to niezwykle popularny wśród muzułmanów odłam. Sunnitów jest praktycznie 90 % wśród wszystkich muzułmanów. Sunnizm, przez to że jest tak popularny, można go spotkać w każdym zakątku świata. Obejmuje nie tylko Afryke ale i Azję oraz różne części Ameryk. Sunnizm podobnie jak szyizm wyodrębniał różne szkoły myślenia, są to :
• Szkoła hanaficka , najbardziej rozpowszechniona szkoła w świecie Islamu, jest oparta głównie na Koran i sunna. Jest popularna w takich miejscach jak: Turcja, Bałkany, część Afganistanu oraz Pakistan. Jest znana z tego ze ma najbardziej filozoficzne podejście do Islamu, do tej szkoły należy 35-40 % muzułmanów. W większości Polscy muzułmanie to hanafici.
• Szkoła malikicka, kieruje się dobrem ummy muzułmańskiej, oparta na Koanie i hadisach. Jest oparta na tradycji jeszcze z czasów powstawania islamu. Z tą szkoła można się spotkać głównie na Północy Afryki, Górny Egipt. Jej wyznawcy stanowią około 20-25% muzułmanów.
• Szkoła szafi’icka, szkoła ta oparta jest jak na Koranie, sunnie i analogii oraz zgodzie prawników. Nie cieszy się wielką popularnością wśród muzułmanów gdyż stanowią oni jedynie 10-15% całej wspólnoty islamskiej. Występuje w takich regionach jak: Dolny Egipt, Afryce Wschodniej czy Azji Południowo-wschodniej.
• Szkoła hanbalicka, znana jako szkoła konserwatywna, jeśli chodzi o kult, Koran i hadisy, jej wyznawców stanowi jeszcze mniejsza grupa niż w szkole Szafnickiej, jest to zaledwie 4-5% wszystkich muzułmanów. Jest rozpowszechniona w takich państwach jak: Arabia Saudyjska, Katar czy Zjednoczone Emiraty Arabskiej.
Podsumowując można stwierdzić, że tak naprawdę sunnizm i szyizm różni się w swych poglądach na imamat nie zasadami fundamentalnymi ale drugorzędnymi. Dlatego też szyizm może być uznawany za szkołę religijno – prawną islamu. Cały pogląd na Boga i wszystko z Koranu jest niemal identyczne w obydwu odłamach, fundamentalną różnicą jest to kto powinien sprawować zwierzchnictwa nad jednością islamską po śmierci Muhammada.
W szyizmie pojawił się, odpowiednik chrześcijańskiego duchowieństwa. Ogólnie w Islamie nie występował żaden rodzaj kleru. Jest to najbardziej zauważalne w Iranie. W czasie rewolucji irańskiej, okazało się, że szyizm nie jest nic nieznaczącym odłamem islamu a wręcz przeciwnie stanowi poważną siłę polityczną.

3.2Radykalny Islam
Emanuel Sivan , swojej książce przedstawia nam czytelnikom , w jaki sposób teologia średniowieczna (mowa oczywiście o Islamie) , przekształciła się w teraźniejszą politykę muzułmańską , oraz stara się przedstawić jakie zmiany zostały wprowadzone w wydawałoby się niezmiennych poglądach muzułmanów do tego by nie „gryzły” się ze światem współczesnym.
Niejaki Dr Muhammad al.-Bahi , w swoim dziele przedstawia bliski zmierzch islamu oraz w sposób w jaki musi stawiać czoła nowym wyzwaniom czternastego wieku swego istnienia. Jak się okazuje autor przede wszystkim twierdzi , że „rozłam” islamu jest przyczyną wewnętrzną a nie jakby się wydawało zewnętrzną. Odpowiedzialni są za to intelektualiści , którzy w sposób niezauważalny dla innych przytłumiają prawdziwe znaczenie islamu. Nacjonalizm to kolejna przyczyna osłabiająca wspólnotę religijną i można nawet twierdzić , że zajmie jej miejsce. Islam niemal , że całkowicie stał się urzędem - rządzeniem i próbuje znaleźć wytłumaczenie ze swych poczynań. Coraz bardziej zauważalny jest materializm i indywidualizm , zupełnie przeciwnie niż miało to miejsce w czasach kiedy Islam dopiero się kształtował.
Chęć odrodzenia się islamu , ( ma formę aktywistyczną i bojową) jest tak naprawdę swego rodzaju obroną przed postępem . Mimo , iż ma aspekt polityczny , to jest zjawiskiem kulturowym. Taką nowoczesność propagują przede wszystkim media , które pokazują w swych programach nagość , porywanie kobiet , wulgaryzmy itp. Muzyka Pop w świecie arabskim jest traktowana gorzej , niż filmy porno , co w kulturze europejskiej wydawałoby się jakimś absurdem. Autor ośmiela się nawet o określenie programów telewizyjnych z zachodu jako „zachodnia trucizna” . Coraz mniej miejsca poświęca się czytaniu Koranu w telewizji a jeżeli nawet , to staję się on częścią ogromnego biznesu i szumu medialnego.
W kwestii edukacji również odchodzi się od klasycznego nauczania arabskiego . Arabski jest to święty język islamu , który nasycony jest terminologią , historią i kulturą . Jest to mimo wszystko klasyczny język literacki. Na uniwersytetach oraz w szkołach nie przywiązuje się wielkie wagi do tego by promować klasyczny arabski . Ciekawostką jest , że nawet obrona pracy magisterskiej na wydziałach języka arabskiego jest prowadzona w języku potocznym , gdyż znajomość języka klasycznego jest praktycznie żadna. Nauka Koranu nie jest już niczym zachwycającym . We wcześniejszych latach nauka Koranu na pamięć była czymś naturalnym i czymś co fascynowało muzułmanów. Wraz z biegiem czasu poglądy na naukę religii znacznie się zmieniły. Polega ona na bezsensownym wkuciu na pamięć kilka linijek Koranu , nauczyciele są niewykształceni i przekazywanie wiedzy o islamie robią niedbale a wręcz w sposób nudny.
Ta nowoczesność przejawia się , także w napływie zagranicznych firm oraz pieniędzy do krajów islamskich . Wiąże się to jednocześnie z najazdem turystów a co za tym idzie chęć sprostania ich oczekiwaniom. Miejscowa ludność , która będzie miała styczność ze społeczeństwem przyjezdnym najprawdopodobniej ulegnie zdemoralizowaniu oraz będzie próbowała dążyć do podobnych osiągnięć jak ludzie z zachodu : „ Wartości religijne przysłania kultura pepsi coli , seven up, (…) fast foodów i jasnych strojów” . Jest to widoczne chociażby wśród muzułmańskich kobiet , które porzucają swoje dotychczasowe zajęcia , takie jak wychowywanie dzieci i zajmowanie się domem i idą do pracy nie tylko by zaspokoić własne ambicję ale również żeby wesprzeć nieco budżet domowy . Oznacza to chęć wzbogacania się , nowe potrzeby , poznawania nowych rzeczy, świata. Kobieta mają coraz więcej praw , są bardziej asertywne i mogą nawet posunąć się do tego by przystąpić do rodzącego się ruchu wyzwolenia kobiet. Było to nie do pomyślenia w czasach „ świetności” islamu. Takiej kobiecie mogła wtedy grozić nawet śmierć.
Zwiększające się ambicję arabów dążą do tego , że coraz ważniejszą rolę przy małżeństwie odgrywa status majątkowy rodziny panny młodej, młodzi odwlekają ożenek lub całkowicie z niego rezygnują . Powoduje to , że nie ma ciągłości przekazywania historii i wiedzy islamu dalszym pokoleniom, jest to ogromny cios dla muzułmanów.

3.3 Koniec panarabizmu?
Na początku wypadałoby wyjaśnić czym jest panarabizm. Jest to swego rodzaju ugrupowanie społeczno – polityczne wiąże się z ideologią, jego głównym celem jest połączenie ze sobą wszystkich arabów na jakimś terenie , który znajduje się od Oceanu Atlantyckiego aż po Zatokę Perską . Wszystko zaczęło się już u schyłku XIX wieku w Syrii , ruch miał formę narodowowyzwoleńczą przeciwko władzy tureckiej oraz mocarstw europejskich. Ulegał rozwinięciu razem z kreowaniem się nowych krajów arabskich . Zdania były podzielone co do formy jakie powinno przyjąć terytorium zrzeszające cały świat arabski , propozycję były różne od stworzenia unitarnego państwa , przez federację aż do konfederacji.
Radykalni muzułmanie , podkreślali szczególne znaczenie Arabów w islamie , uznając ich jako liderów tej religii , oraz chcieli ich zjednoczenia – jest to jedyne i najlepsze rozwiązanie w dążeniu do jedności islamskiej.
Sajjid Qutb w swoich słowach ujął to w ten sposób : „Niektórzy z nas wolą gromadzić się pod sztandarem arabizmu. Nie mam nic przeciwko temu , jako pośredniemu , przejściowemu celowi zjednoczenia na drodze do jedności w szerszym zakresie . Nie ma zatem poważnej sprzeczności pomiędzy nacjonalizmem arabskim a panislamem, dopóki rozumiemy arabizm jako jeden z jego etapów . Cała ziemia Arabów znajduje się na Świecie Islamu i za każdym razem , kiedy wyzwalamy jakieś terytorium arabskie, uwalniamy skrawek islamskiej ojczyzny , jakąś integralną część islamskiego ciała ; w końcu użyjemy jej do wyzwolenia reszty tego jednego i niepodzielnego Świata ”.
Prorok mógł również nawoływać do wyzwolenia ziemi arabskich , i prowadzić do zjednoczenia wszystkich porozrzucanych plemion arabskich . Nie chciał tego , jego celem było nauczanie , wskazywanie społeczeństwu drogi życiowej . Islam miał odmienna definicję zjednoczenia , uważał że jedyna tożsamość zbiorowa powinna być przeprowadzana za pomocą tożsamości wiary , przez to takie narody arabskie Bizantyjczycy czy też Persowie, są równi wobec Boga.
Przekonywanie do Panarabizmu zostało zdecydowanie odsunięte. Uzasadniono to w taki sposób, że ojczyzna każdego muzułmanina jest tam gdzie ustanowione jest prawo arabskie zgodne z prawem islamu . Wszystkie związki z panarabizmem zostały zerwane a sojusze zawarte z islamem jakiś czas temu uznano za nieważne. Qutb podczas jednego z przesłuchań policyjnych potwierdza , że patriota powinien większą wagę przywiązywać do swej wiary niżeli do terytorium , na którym się znajduje .
Społeczeństwo określało ludzi popierających panarabizm jako największe nieszczęście , jakie mogło ich spotkać na ziemi : „ Wyrośli z nasion zła zasianych przez imperializm w naszych sercach i umysłach . Jednak ci sami ludzie są ciałem z naszego ciała , mówią naszym językiem ”.
Z jednej strony krytyka panarabizmu ma szeroki rozgłos , ale z drugiej strony jak określił to jeden z wykładowców nie mają nic przeciwko nacjonalizmowi , który popiera religię i który jest stylem życia. Panarabizm znajduje zwolenników przede wszystkim wśród młodych muzułmanów , którzy są gotowi do walki z innymi muzułmanami w obronie swej wiary . Często zaniedbywali uczęszczanie do meczetów i wręcz gardzili recytowanie Koranu , tylko dlatego żeby nie zostali posądzeni o to , że są reakcjonistami.

3.4 Podział w fundamentalizmie islamskim na polityczny i religijny?
W fundamentalizmie islamskim ważną rolę odgrywały zarówno polityka jak i religia. Jest to nieco kłopotliwe , gdyż nie ma tej odrębności pomiędzy tymi dwoma aspektami co jest przeciwstawne zasadom nowoczesnego świata. Fundamentalizmu nie da się podzielić na odrębne obszary , musi on być sprecyzowany albo obejmuje on sferę polityki albo sferę religijną , w innym przypadku nie może egzystować . W przypadku gdy fundamentalizm ma charakter polityczny to znaczy , że można z nim walczyć , jeżeli jednak ma charakter religijny to konstytucja i sumienie zezwalają na tolerowanie go. Fundamentalizm islamski wraz z biegiem czasu będzie miał coraz większe znaczenie .
Dyskwalifikacja i dyskredytacja fundamentalizmu islamskiego , może sprawić wiele kłopotów gdyż Islam jak prawdopodobnie każda inna religia będzie wymagał działań. Fundamentaliści pragną i usilnie starają się zdobyć władzę. Władanie w pojęciu islamskich fundamentalistów to coś czym nie powinno się a wręcz nie można dzielić się z innymi grupami, instytucjami czy też osobami. W zależności od ugrupowania fundamentalistycznego liczą one na otrzymanie takie samej władzy jaką posiada rząd to jest : totalna, absolutna , najwyższa władza nad wszystkimi .
W sytuacjach kiedy na zachodzie starano się dzielić władzę , u Arabów nie miało to możliwości zastosowania. Wiara fundamentalistów w brak podzielności władzy w nowoczesnych państwach narodowych. Innym czynnikiem na taki stan rzeczy mogło wpłynąć to , że akceptacja nowoczesnego państwa narodowego jest czymś kompletnie nieznanym wcześniej w Islamie. Państwa narodowe zostały stworzone dopiero gdy upadał kolonializm. Patrząc na Islam z różnych perspektyw mogłoby wydawać się , że islamski fundamentalizm jest czymś w rodzaju próby islamizacji nowoczesnych państw narodowych. Próba ta nie była pierwszą w swej historii . Wszyscy są świadomi , że przez setki a może nawet tysiące lat Islam zetknął się z rozmaitymi kulturami z których czerpał różne wzorce na przykład dotyczące systemy prawnego , który był znany już na Bliskim Wschodzie. Muzułmanie nawet przejęli a wręcz zislamizowali kulturę grecką , z której również czerpali wzorce chociażby filozofia.
Fundamentalizm islamski nie obejmuje tylko religii . Można się pokusić o nazwanie go ideologią , która zdecydowanie odbiega od takich ideologii jakimi są : nacjonalizm, feminizm czy komunizm. Owszem systemy te w pewien sposób wykorzystują teologię do swych działań ale raczej mają cel destrukcyjny niżeli chcą z niej skorzystać w odpowiedni sposób. Można to zinterpretować również w sposób taki , społeczeństwo może zakładać partie , w której będą mnisi , męczennicy czy też papież , mogą opierać się na kanonach czy świętych księgach mogą nawet uznać się za naród wybrany i czekać na sąd ostateczny. Są to ideologie , które nie wnikają w to co dzieje się człowiekiem po śmierci . Z kolei fundamentalizm islamski jest „religijnym snem”. Oczywiście ważnym jest dla niego teraźniejszość ale martwi się również o to co będzie później.
Wydawałoby się , że fundamentalizm islamski i islam to jest to samo , jeden jest zależny od drugiego oraz posiadają wiele wspólnych cech ale nie są ze sobą tożsame . Podobieństwem jest na przykład uznanie szariatu , islam wymaga od swych wiernych tego by potępiali władcę , który nie stosuje się do przestrzegania szariatu . Z kolei fundamentalizm ma nieco odmienne podejście do tej kwestii , żąda władzy by sprawować kontrolę nad tym czy szariat jest zgodny z naturą. Fundamentaliści chcą posiadać panowanie najwyższe , nie widzą miejsc dla sułtanów , nieważne czy są w postaci króla czy też prezydenta.
Współcześni muzułmanie odczuwają silną potrzebę posiadania rządu islamskiego oraz nowoczesnego silnego państwa muzułmańskiego. Rząd spełniałby rolę takiego swego rodzaju przywódcy , który będzie wskazywał obywatelom co jest dobre a za co może spotkać ich kara . Z kolei rola przywódców religijnych ograniczałaby się jedynie do definiowania i decydowania co jest chwalebne a co naganne.
Wyznawcy klasycznego nurtu nie różnią się znacznie od islamskich fundamentalistów w takich kwestiach jak filozofia czy też formy kultu. Fundamentaliści nie skupiają się na rozumieniu pewnego kluczowego elementu kultury religijnej. Dla nich zupełnie inne rzeczy mają większą wartość chociażby dżihad , święta wojna z niewiernymi , wypowiadanie wojen tym , którzy są wrogami Boga. Zarzucają muzułmanom nurtu głównego , że oni nie przywiązują do tego wagi a czasami wręcz krytykują takie zachowanie . Bardzo prosto wyjaśnić dlaczego wojna dla fundamentalistów jest tak ważna , otóż uważają oni , że przyjście lepszych dni jest to tylko możliwe przez prowadzenie działań zbrojnych . Nie mają poszanowania dla swojego życia , bo jeżeli zdarzy im się polec na polu bitwy to ich śmierć będzie nagrodzona błogosławieństwem w raju - tak wierzą . Prawdopodobnie dlatego wzbudzają taki strach wśród ludzi , którzy maja styczność z fundamentalistami islamskimi.
Ogólnie rzez biorąc fundamentalizm jest czymś zupełnie nowym , jeżeli chodzi o formę w jakiej jest zaprezentowany od lat 70.XX wieku , i dotyczy nowomodnego kraju islamskiego. Nowoczesność państw polegała na tym , że islamscy fundamentaliści uważali owy twór za coś co jest : wszechobecne , wszechwiedzące i wszechmogące.
Na każdym kroku podkreśla się to , że fundamentaliści dążą do tego by przywrócić stan rzeczy z czasów Mahometa , wtedy kiedy polityka i religia były uznawane za jedność. Działania takie często mają krwawy wymiar w walce z obecnym reżimem. Państwa zachodnie ignorowały takie zachowanie , mimo iż konflikty fundamentalistów z reżimami ocierały się o wojny domowe , nikt z „zachodu” nie przywiązywał do tego wagi jak poważne może nieść skutki taka wojna domowa.
Muzułmańscy arabowie coraz bardziej zastanawiali się nad tym czy nazwa „fundamentalizm” nie jest za bardzo związana z chrześcijaństwem. Jeden z uczonych Bruce B. Lawrence dowiódł , że nazwa ta może być powiązana z islamem bez żadnych obaw , gdyż słowo usuli i usulijja (oznaczają „fundamentalistę” i „fundamentalizm”) a słowa te pochodzą od terminu usul co oznacza dosłownie „podstawa”. Wraz z biegiem czasu próbowano nazwać czym tak naprawdę jest ten fundamentalizm islamski i zastanawiano się nad innym terminem określającym to zjawisko. W latach 40. Ralph Linton wprowadził termin „natywizm” , natywizm jest to opisanie mieszaniny uczuć , jakie ktoś może doświadczać gdy zagrożenie jego świata , kultury lub sposób życia może wychodzić z innych kultur „ wybiera się pewne obecne lub zapamiętane elementy kulturowe dla podkreślenia lub też nadania im symbolicznej wartości . Im bardziej odległe w stosunku do innej kultury są to elementy , tym większa jest ich potencjalna wartość symboli wyjątkowego charaktery danego społeczeństwa”.
Ruchy „natywistyczne” to każda świadomość, próba ze strony członków społeczeństwa odrodzenia lub utrwalania wybranych aspektów kultury.
Wszystko by się zgadzało gdyby nie to , że Linton sam ograniczył swą definicję, poprzez to że w swoim dziele nie wspomniał ani razu o religii , a przecież Islam to tak naprawdę głównie religia obok polityki. Skupia się głównie na konfliktach międzykulturowych a religię uznaję jako część takiej kultury. Wydaje się , że próba nazwanie fundamentalizmu islamskiego innym terminem nie powiodła się i nie da się go żadną inną terminologią przetłumaczyć.

3.5 Muzułmański fundamentalizm chce iść na Zachód
Fundamentaliści chcą przede wszystkim od swych „braci” by ci stawali się bardziej radykalni . Są zagrożeniem samym dla siebie oraz dla swych sprzymierzeńców , gdyż konflikt ma charakter głównie wewnętrzny . Problem stanowią uchodźcy , którzy uciekają przed reżimem , obawiają się rządów islamskich . Wszystko jest zrozumiałe , że szukają oni lepszego życia ale jak długo zachód będzie tolerował napływ emigrantów tylko dlatego , że poszczególne państwa nie potrafią odpowiednio rządzić i dawać możliwość normalnego życia swoim obywatelom.
Strach umiarkowanych muzułmanów inspiruje fundamentalistów , bo wierzą oni swoje prawo do odbierania życia . Czerpią oni swoje prawo do uśmiercania z tradycji , która odnosiła się do tych , którzy chcieli porzucić wiarę . W pierwszych etapach takiego działania było to nieco uzasadnione gdyż armia islamska liczyło bardzo niewielu wojowników , i ci aby nie byli chętni do dezerterowania , musieli się liczyć z , z grożącą im karą śmierci pod zarzutem porzucenia wiary . W wieku XX jest to zupełnie nie uzasadnione , gdyż termin apostazji nie został sprecyzowany i może dotyczyć różnych sfer życia , chociażby spożywania alkoholu . Co wydawałoby się zadziwiające fundamentaliści mogą liczyć na coraz większe poparcie , ponieważ jedynym ruchem , który może ulegać rozwinięciu jest fundamentalizm. Rządzenie przez fundamentalistów jest wręcz niemożliwe gdyż posiadają zbyt ogromne poparcie . Fundamentalizm jest skazany na sukces , ponieważ wszyscy wierni uwielbiają go , jest jedynym głosem opozycyjnym a ludność nie zdaje sobie sprawy , że może być jakaś alternatywna forma. Swoją skuteczność zawdzięcza temu , że jest uznana na równi z propagandą islamską. Mimo , iż istnieje jakiś podział między muzułmanami to prawdziwa religia jest czystym islamem. Fundamentalizm przedstawia swym wiernym jako coś świeżego i stara się wprowadzić islam w swej najlepszej postaci jako całość. Wraz z minięciem procesu dekolonizacyjnego , społeczeństwu zostało odebrane możliwości jakiejkolwiek ingerencji w politykę , chodzi tu o to , że nie została stworzona żadna szanowana partia polityczna i nie miały miejsca wybory , które mogłyby wyznaczyć partię „rządzącą” . Dlatego też fundamentalizm pragnie znowu się pojawić na świecie i jest gotów do użycia siły jeżeli będzie to konieczne.


3.6 Sufizm

Islam to religia , w której sporo idei nie sprzyjało mistycznym ruchom . Mimo wszystko ruchy te powstały , ulegały rozwinięciu i są spotykane po teraźniejsze czasy. Znajdują ogromną liczbę zwolenników we wszystkich krajach , w których główną religią jest islam.
Ruchem , który jest nazywany sufizmem w islamie , jest kojarzony z mistycyzmem ale nie wolno ich ze sobą łączyć i porównywać. Wyznawcy islamu nie potrafią dokładnie wytłumaczyć definicji sufizmu , ponieważ każdy muzułmanin rozumie go na swój sposób .
We wczesnych dziejach islamu , mówiono o powiązanych ze sobą dwóch nurtach . Jeden z nich polegał na tym , że wyrzeczono się wszystkich korzyści i przyjemności w trakcie życia i poświęcano się przede wszystkim modlitwie. Pobożność również odgrywała ważną rolę w życiu muzułmanina. Drugi nurt z kolei miał na celu wyjaśnienie sensu Koran. Obydwa ruchy odnosiły się do idei i zasady moralnej.
Skąd w ogóle nazwa sufizm?
Słowo sufizm , wskazuję na to , że łączy się ono ze z wyrazem SUF , co oznacza wełnę , stanowiła ona podstawowy element do wyrobu włosiennic , które były zakładane przez mistyków . „Włosiennica była bowiem , podobnie jak u chrześcijańskich mnichów , symbolem pokory , poświęcenia spraw doczesnych dla wyższego celu , jakim jest osiągnięcie poznania… ” . Mistycy byli określani ahl al.-hirqa co oznaczało „ludzi noszących łachmany”. Wyraz arabski tasawwuf ( od tego słowa jest nazwa europejska „sufizmu”) , oznacza mniej więcej „zajmowanie się mistycyzmem , mistycyzowanie” . Próbowano doszukać się również pochodzenia nazwy i połączyć go ze starożytną Grecją . Niby miało być kojarzone z wyrazem sofia czyli „mądrość, wiedza” . Sufizm jest oparty na dwóch normach a są to : asceza ( zuhd) i medytacja (fikr) . Asceza była podstawą sufizmu , praktyka dotyczyła postawy i uczynku. Muzułmanie gardzili sprawami doczesnymi , dlatego też nie dbali o ubiory , jedzenie ani to gdzie mieszkają . Przez swą pogardę dla tych wszystkich wartości uważali za idealną drogę życiową. Wydawałoby się , że sufizm to nurt wyłącznie ascetyczno – mistyczny i nie będzie mieszał się w politykę, niestety musiało do tego prędzej czy później dojść. W późniejszych latach sufizm zaczął ogrywać coraz bardziej znaczącą rolę w polityce.
Wracając do ascezy warto wymienić ascezę duchową , była ona bardziej znacząca , otóż ludzie poddający się ascezie duchowej , zajmowali się głównie teologią i chęcią poznania Boga. Głównym celem każdego ascety była chęć poznania samego siebie , bo dzięki temu można było poznać Pana ( man ’arafa nafsahu , fa-qad ’arafa rabbahu’). Prawdopodobnie bodźcem , który wpłynął na rozwinięcie ascezy i ruchu mistycznego w islamie mogły być takie religie jak chrześcijański monastycyzm , Buddyzm czy też nurty neoplatońskie , gnostyckie i ich praktyki . Wraz z płynącym czasem coraz to większe znaczenie odgrywała medytacja , stała się ważną metodą mistyczną . Jak już wcześniej wspominałem asceci wychodzili z założenia , że dzięki poznaniu samych siebie , poznają swego Boga. Medytacja została podzielona na dwie części :
• o naturze człowieka i jak należy postępować w stosunku do Pana aby dobrze go poznać.
• Medytowano o idei boga , którą zawierał Koran.
Koran stanowił swego rodzaju instrukcję dla każdego muzułmanina , zawierał wskazówki co należy robić być poznać Boga . Islam charakteryzował się tym , że brak było w nim nazwijmy ich przedstawicielami „kościoła” , dlatego też prawdziwi asceci , którzy w samotności z dala od cywilizacji kontemplowali nie byli do końca uznawani . Sam Mahomet przeciwstawiał się takim praktykom. Wraz z biegiem czasu coraz większy nacisk nakładano na miłość do Boga i poświęcano się medytacjom i dążeniom do zyskania miłości Pana.
Mistycyzm ulegał różnym „transformacjom” , coraz bardziej próbowano go rozwijać i udoskonalać. Najważniejsze były działania mistyczne , które miały na celu poznanie Boga. Pozwolę sobie wymienić dwa ważne nurty , które pojawiły się w pierwszym okresie mistycyzmu :
• Nurt racjonalistyczny ( Al.- Gunayd),
• Nurt ekstatyczny (Al. –Bistami).
Początek mistycyzmu w islamie , uważany jest za dzieło ośmiu ascetów .Chciałbym przedstawić dwóch najważniejszych według mojego przekonania .
Al. –Hasan al.- Basri , uważany jest za rzeczywistego twórcę ascezy , oznacza to również , że był on „twórcą” sufizmu . Żył zgodnie z wyznawanymi przez siebie ideami . Pogrążał się w samotności , głównym jego celem w życiu była pobożność i posługa Bogu . „ Wierzący budzi się w smutku i idzie spać w smutku : jest to wszystko , w czym żyje , ponieważ znajduje się pomiędzy dwiema strasznymi rzeczami : grzechem , który przeminął , nie wie przy tym , jak Bóg z nim postąpi , oraz wyznaczonym czasem : nie wie jakie spadną na niego nieszczęścia[…] dbaj więc o to miejsce pobytu albowiem jedynie w Bogu jest siła i potęga, i pamiętaj o przyszłym życiu ”.
Drugą osobą była niejaka Rabi ’a al.’- Addawiya (kobieta). Dzięki swej wielkiej pobożności uległa wyzwoleniu. Uchodzi za jedną z podstawowych postaci jeżeli chodzi o arabski sufizm i jego powstanie. Kobiecie tej zawdzięcza się miedzy innymi utworzenie fundamentalnych idei jeżeli chodzi o sufizm , rozwinęła koncepcję w której główną rolę odgrywa miłość do Boga. Była tak bardzo pochłonięta oddawaniem czci Bogu , że nie miała czasu myśleć o szatanie i o złu . Miała objawienia , w których widziała Proroka i gdy on się zapytał czy wielbi go, odpowiedziała stanowczo , że każdy muzułmanin darzy go miłością ale w jej przypadku całe miejsce w jej sercu zajmuje miłość do Boga , i nie ma tam dla niego miejsca.
Sufizm znajdywał coraz większe rzesze zwolenników , zaczął rozkwitać głównie między XI a XVI wiekiem . Dużą rolę odegrały nowo utworzone szkoły , dzięki wybitnym przedstawicielom sufich. Jeden z ruchów bractw nawet przekształcił się w organizację , która nosiła miano malamatiyya. Nazwa tej organizacji pochodzi od słowa malam , tłumaczy się to jako „czynienie wyrzutów”. Jest najstarszym ruchem ascetyczno - mistycznym jaki przedstawił nam islam. Szkoła ta propagowała takie idee jak „podkreślanie nicości wobec Boga , a zatem oddanie się Bogu (ihlas).” Podkreślała również to , że nie należy zdawać się całkowicie na Boga , ale należy pracować w życiu tylko tyle ile jest potrzeba (minimalnie) . Wiek XII/ XIII to czas , w którym ugrupowania przekształcały się w organizację a nawet w bractwa sufickie , zwane też inaczej po prostu zakonami . Bractwa były chyba najpopularniejszą formą w tamtych czasach , każde z nich proponowało inną ścieżkę , która doprowadzała do poznania Boga. Miały formę zamkniętych klasztorów, zakonów , w których odizolowani od świata próbowali poznać Pana.
Pomimo, że sufi charakteryzowali się tym , że są odizolowani , to wielu z nich uskuteczniało liczne wędrówki i poznawali innych sufich. Pobierali oni nauki jeden od drugiego , wymieniali się poglądami. Bractwa stały się tak popularne , że ich liczba stała się bardzo duża , powstają one po dzień dzisiejszy . Mimo popularności bractw istnieli jeszcze samotnicy , którzy nigdy nie dołączyli ani nie zjednali się w organizację.
Dzięki sufizmowi jak zdołałem wcześniej wspomnieć , zrodziło się wiele bractw wśród nich było między innymi Suhrawardiyya , które dotarło do Indii , gdzie rozpowszechniali je jogini . Inne bractwo to na przykład Sadiliyya , Naqsbandiyya , Cistiyya. Nazwy te pochodzą od nazwisk ludzi , którzy zakładali te bractwa.
Opisany przeze mnie rozwój sufizmu i co za tym idzie bractw , wykazywały że muzułmanin coraz to bardziej poszukiwał drogi bliższej człowiekowi , w poznaniu Boga. Zaczęto przywiązywać większą wagę do śmierci, stawiano pomniki zmarłym a one stawały się pewnego rodzaju miejscem kultu. Jednoczyły one społeczność islamską . Mistycyzm dawał z kolei ludziom uczucie bezpieczeństwo . Sufizm zyskał rzesze zwolenników głównie dlatego , że zezwalał on na otwartą łączność z Panem , co w islamie jest raczej rzadkim zjawiskiem.
Nieuniknionym było to , że bractwa prędzej czy później będą ingerowały w życie społeczne i polityczne wielu państw. Tak też się stało , wystarczy wymienić chociażby Sudan , czy też Senegal.

3.7 Babizm i baha’izm
Wiek XIX to czas , w którym pojawiały się coraz to nowsze ugrupowanie , które łączyło tradycyjny islam z odmiennymi wierzeniami (religiami) i ich przekonaniami (ideologiami). Szyizm przyczynił się do narodzenia się takich nurtów chociażby jak babizm , ahmadiyya czy baha’ izm , o których będę chciał nieco opowiedzieć.
Szajchizm to była podstawa do narodzin takich nurtów jak babizm i baha’izm (zarówno jeden jak i drugi miał na celu reformację islamu) . Nurt ten miał na celu przygotowanie gruntu na krytykę i chciał przygotować społeczeństwo na nowe porządki. Dzięki szajchizmowi , chciano zjednoczyć cały świat islamski , bez znaczenia czy ktoś był szyitą czy też sunnitą. Unikalność tego nurtu polegała na tym, że twierdzono , że bez nazwijmy go przewodnika , nie możliwe będzie funkcjonowanie tej jedności islamskiej , do której dążono.
Babizm (Bâbihâ) - ruch religijny wywodzący się ze skrajnego imamizmu (szajkizm), powstały ok. 1844 w Persji.
Założycielem babizmu był Ali Muhammad z Szirazu (1819–1850), który nadał sobie tytuł "Bab" ( "Brama") i ogłosił się 12. imamem oraz reformatorem islamu w duchu nowoczesności. Ruch zapowiadał szereg reform społecznych i politycznych, za co był ostro prześladowany w rodzimej Persji, mimo bardzo wielu wyznawców z najwyższych warstw i elity politycznej. Kilkakrotnie wzniecali bunty przeciw szachowi, które kończyły się zwykle rzeziami babistów. Próbowali tworzyć również małe samodzielne państwa na terytorium Persji. Po jednym z takich buntów Ali Muhammad został uśmiercony. Zwłoki owego człowieka wydobyto i złożono w Mauzoleum Baba w Hajfie.
Babizm miał na celu przede wszystkim założenie ,że pojawianie się nowych religii ukazujących ścieżkę do poznania Pana przez społeczeństwa będzie coraz częstszym zjawiskiem w świecie. Mówił również o równouprawnieniu płci , niestety nie do końca jest to przestrzegane , ponieważ mężczyźni mogli posiadać dwie żony (mimo wszystko posiadali ich więcej). Najważniejszym postulatem w babizmie była tolerancja religijna , która jak dobrze wiemy w państwach islamskich była rzadkością lub po prostu w ogóle jej nie było.
Śmierć Baba nie powstrzymała rozwoju tego ruchu, dopiero w roku 1863 uległ rozpadowi, a przyczyną było nieporozumienie o dziedzictwo. Został podzielony na dwie części:
Jednym z ruchu powstałych był Bahaizm , religia ta łączy ze sobą wiele innych religii takich jak : judaizm , chrześcijaństwo , islam i babizm.
Bahaizm , związany jest z poczynaniami niejakiego Alego Husajna Nuri , który był wyznawcą babizmu. Rok 1863 był przełomowym , gdyż właśnie wtedy Ali Husajn Nuri „mianował” się prorokiem , którego przybycie zapowiadał Baba , określił się jakoBahá'u'lláh (Blask Boga). W szybkim tempie zjednał sobie znaczną część lokalnej społeczności i dzięki temu mógł założyć odrębne bractwo (wspólnotę), które miało oczywiści wymiar religijny, był też odrębny od babizmu. Dzięki dużemu zainteresowaniu zdołał pozyskać wiernych wśród takich ludzi jak kupcy , pozwoliło to na rozpowszechnienie tej religii na Bliskim Wschodzie. Zarówno nurt bahaizmu jak i babizmu uznawany był za coś w rodzaju herezji muzułmańskiej, przez prześladowaniom nie było końca. Bahá'u'lláh niezbyt długo zdołał przekazywać swe mądrości swoim nowym uczniom, gdyż został skazany na więzienie , gdzie później zmarł. Wraz z jego śmiercią przewodnikiem Bahiczyków został syn Alego , Abbas Effendi, on również przybrał nową nazwę jak nowy przywódca Bahaizmu, Abdul Baha (Sługa Wspaniałości Boga). Bardzo dynamicznie zaczął swoją działalność misyjną . Zwiedział niemal cały świat, udało mu się zdobyć nowych wyznawców , nawet tych nie islamskich. Kolejną osobą przejmującą zwierzchnictwo nad Bahaizmem był Szogi Effendi on z kolei przyjął przydomek "Strażnika" wiary , za jego życia nastąpił podział w Bahizmie. Udało musi stworzyć i zwiększyć działalność aparatu misyjnego. Powołano między innymi Narodowe Zgromadzenie Duchowe , które tworzyło Międzynarodową Wspólnotę Bahaistyczną, i podlegające im Lokalne Zgromadzenia Duchowe , które łączyły się w zwiększone grona , nazwano je Domami Sprawiedliwości. Wraz ze śmiercią Szogiego Effendi , zakończone zostało jednoosobowe przywództwo w bahaizmie. Od tego momentu powołana została dziewięcioosobową, wybierana na pięć lat, rada kierownicza zatytułowana Powszechny Dom Sprawiedliwości .
Bahaizm ma na celu głównie stworzenie religii , która nie dość , że ma być monoteistyczna to jeszcze ma być religią światową. Połączenie różnych, często rozbieżnych i sprzecznych poglądów może być niewykonalne, chce wybrać najlepsze cechy z istniejących już religii , a według Bahaiczyków jest ich osiem : wierzenia staroarabskie, judaizm , hinduizm ,zoroastryzm ,buddyzm , chrześcijaństwo , islam oraz babizm.
Podstawą wierzeń Bahai są takie księgi jak : Koran , Biblia , Bhagawadgita. Jest ich około setki , w swojej treści opisują nauczania Bahaullaha.
Każdy Bahaiczyk stosuje się do następujących norm życia i wiary (jest ich dwanaście) :
1. Jedność rodzaju ludzkiego.
2. Niezależność w poszukiwaniu prawdy.
3. Zniesienie przesądów.
4. Zgodność religii z wiedzą.
5. Równość płci.
6. Powszechny język pomocniczy.
7. Powszechne wychowanie.
8. Duchowe rozwiązanie problemów gospodarczych.
9. Religia powszechna zbudowana na wspólnej bazie wielkich religii.
10. Unia światowa rządzona przez przedstawicieli wszystkich narodów.
Bahaizm nie posiada obrządków ani kapłaństwa . Jedynym elementem , który obchodzą wspólnie to pogrzeby . Bahaizm nie zabrania ludziom nie przynależących do tej religii odwiedzania świątyń , niestety osoby które przyjęły bahaizm nie mają prawa przynależeć do odmiennych religii. Ludność wyznająca Bahaizm liczy sobie już około 7, 5 miliona wyznawców. Przedstawiciele tego nurtu są obecni również w Polsce, w bardzo śladowej liczbie bo jest około 300.
Jak już wspominałem wcześniej zarówno bahaizm i babizm były mocno prześladowano , a środowisko muzułmańskie uznało te nurty za herezję . Wiek XX przyniósł również obraz prześladowań , wystarczy przytoczyć tu przykłada Iranu , gdzie w kraju tym panuje imamizm.
Bahaici są otwarci na inne religię , jednym z ich pomysłów jest chęć stworzenie ogólnie zrozumiałego języka , który ułatwiłby porozumiewanie się na świecie.


Podsumowanie..

Powyższa praca jest w pewnym stopniu analizą poszczególnych nurtów , wgłębianiem się w ich strukturę oraz ukazywaniem różnic między islamem ortodoksyjnym . Pisząc o poszczególnych ruchach , chciałem przedstawić pokrótce czym one się charakteryzowały i co wpływało na to , że były uznawane za herezję to mimo wszystko znajdywały wielu wyznawców , których liczba powiększa się do dnia dzisiejszego , ze względu na to że istnieją one nadal. Zawarłem takie informacje jak chociażby idee kalifatu. Jakie są jego założenia i do czego tak naprawdę dąży .Pokusiłem się również o opisanie jaką rolę pełnią kobiety w świecie muzułmańskim , biorąc pod uwagę przede wszystkim , coś co jest podstawą dla każdego muzułmanina a chodzi mi o wiarę . Starałem się rozróżnić dwa bardzo często mylone ze sobą odłamy a mianowicie chodzi o szyizm i sunnizm .


Wiek XX w islamie jak już wspominałem kilkukrotnie to czas reform , właśnie wtedy narodził się ruch fundamentalistyczny , który miał na celu upolitycznić islam .Głównym celem fundamentalizmu było wprowadzenie takiego systemu politycznego , który będzie dodatkowo a raczej przede wszystkim opierał się na religii. Szyizm i sunnizm ma również swój udział w fundamentalizmie , mianowicie szyici przejęli władzę w Iranie , a sunnici zwyciężyli w Algierii . Fundamentalizm muzułmański wraz z biegiem czasu coraz to bardziej się rozprzestrzeniał znajdując zwolenników takich państwach jak : Algieria , Egipt , Irak , Pakistan , Palestyna czy Arabia Saudyjska. Poruszyłem też temat , w którym opisałem , czy fundamentalizm dąży do rozprzestrzeniania się na zachód.

Poprzez media poznaliśmy islam jak religię bardzo agresywną i kojarzymy ją głównie z przemocą. Jest ukazana jako surowa , bezkompromisowa , której wierni rozwiązują wszystkie sprawy przemocą . Osoby , które zapoznały się bliżej z całą kulturą islamską , rozróżniły wszelkie nurty i oddzieliły je od siebie powinny zrozumieć ,że wcale nie jest tak jak kreuje islam telewizja i prasa. Moja praca zawiera zarówno pozytywne jak i negatywne elementy poszczególnych nurtów .


Bibliografia


1. J. Bielawski, Koran, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1997.

2. J. Bielawski, Mały słownik kultury świata islamskiego, Wyd. Wiedza Powszechna, Warszawa 1971.

3. J. G Jansen, Podwójna natura fundamentalizmu islamskiego, z ang. przeł. Aleksandra Łojek- Magdziarz. Kraków 2005. str.37

4. J.Danecki, Podstawowe wiadomości o islamie. 2, Warszawa : Dialog, 1998.

5. F.Cordini, Europa a islam. Historia nieporozumienia, Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2005.

6. N. Davies, Europa. Między wschodem a zachodem, Wyd. ZNAK, Kraków 2007.

7. S.P Huntington, Zderzenie cywilizacji i kształtowanie nowego ładu światowego, Wyd. MUZA S. A, Warszawa 2005.

8. G. Kepel, Święta wojna. Ekspansja i upadek fundamentalizmu muzułmańskiego, Wyd. DIALOG, Warszawa 2003.

9. B. Lewis, Co się właściwie stało? O kontaktach zachodu z cywilizacją islamu, Wyd. Dialog, Warszawa 2003.

10. A.Parzymies, Muzułmanie w Europie, Wyd. DIALOG, Warszawa 2005.

11. F. Robinson (pod redakcją), Historia świata islamu, MUZA SA, Warszawa 2001.

12. M. Ruthven, Islam, Prószyński i S-ka, Warszawa 1998.

13. G. Sorman, Dzieci Rifa’y, Wyd. Prószyński i S-ka SA, Warszawa 2003.

14. E. Sivan , Radykalny Islam , tł. Anna Kosior ,red. nauk. Aleksandra Łojek-Magdziarz. Libron, Kraków 2005.