TEORIA LITERATURY:
1) HISTORIA LITERATURY (HISTORYCZNA WIEDZA O LITERATURZE)
2) POETYKA (TEORIA DZIEŁA LITERACKIEGO):
1) ze względu na przedmiot:
* stylistyka - językowy kształt utworów, środki stylistyczne, składnia itp.,
* wersologia (wersyfikacja):
- wiersz średniowieczny (intonacyjno-zdaniowy) - gdzie jeden wers to jedna całostka składniowa,
- wiersz sylabiczny - gdzie jednakowa liczba sylab, średniówka, akcent przed średniówką padający na przedostatnią sylabę (paroksytoniczny),
- wiersz sylabotoniczny - nawiązuje do wiersza antycznego,
- wiersz toniczny.
* genologia - nauka o rodzajach i gatunkach literackich; jest nacechowana historycznie.
2) ze względu na sposób ujęcia:
* poetyka opisowa - czy utwór spełnia warunki dla danego gatunku, któremu podlega,
* poetyka historyczna - odwołuje się do tradycji literackiej.
3) TEORIA PROCESU HISTORYCZNOLITERACKIEGO:
* dzieło,
* szkoła/kierunek,
* prąd/nurt,
* epoki literackie.
Proces historycznoliteracki jest diachroniczny.