Charakterystyka porównawcza Marcina Borowicza i Andrzeja Radka

Marcin Borowicz i Andrzej Radek są bohaterami powieści Stefana Żeromskiego pt. „Syzyfowe Prace”. Chłopcy pochodzą z różnych miast i grup społecznych. Marcina poznajemy w drodze do szkoły elementarnej w Owczarach, natomiast Andrzeja podczas samodzielnej wędrówki do Klerykowskiego gimnazjum. Dzieciństwo Andrzeja zaprezentowane jest dopiero podczas retrospekcji.

Borowicz jest synem ubogiego szlachcica z Gawronek. Był rozpieszczonym jedynakiem, na którego była zwrócona cała uwaga rodziców, a w szczególności jego matki. Jego Matka zapłaciła za lekcje u profesora Majewskiego, aby zapewnić mu jak najłatwiejszą drogę do przebycia. Natomiast Andrzej Radek pochodził z biednej chłopskiej rodziny z Pajęczyna Dolnego. Jego ojciec był fornalem i oprócz Andrzeja miał jeszcze wiele dzieci, prze co nie mógł poświęcić mu uwagi i czasu.

Marcin był wesołym i ciekawym świata chłopcem. Jednak nie interesowało go wyśmiewanie się z innych, był opanowany i spokojny, a Andrzej w dzieciństwie uwielbiał wyśmiewać się z miejscowego nauczyciela Paluszkiewicza. Taka rozrywka bardzo mu odpowiadała. Marcin został posłany do szkoły elementarnej w Owczarach Andrzej zaś kształcenie rozpoczął dzięki Paluszkiewiczowi, który zapoznał go z paroma książkami i namówił aby chłopak poszedł do szkoły opłaconej przez nauczyciela. Po śmierci nauczyciela postanowił udać się w samodzielną podróż do Klerykowskiego gimnazjum nie wiedząc nawet skąd weźmie pieniądze na naukę. Wiedział tylko że musi tam dotrzeć i się uczyć. Był tak samo jak Marcin ambitny i twórczy, ale od początku nie dał się rusyfikować, bo to było niezgodne z jego poglądami. Natomiast Marcin poddał się rusyfikacji, pasjonował się literaturą i teatrem rosyjskim. Dopiero wystąpienia Waleckiego na lekcji historii i Zygiera na lekcji polskiego przerwały rusyfikację Marcina.

Momentem, w którym losy bohaterów się krzyżują jest przybycie Andrzeja do gimnazjum. Po pobiciu przez Andrzeja jednego z uczniów na oczach nauczyciela miał być wydalony ze szkoły, ale Marcin się za nim wstawił i Andrzej został w szkole. Od tamtej pory są przyjaciółmi. Andrzej udostępniał Marcinowi zakazane polskie książki, aby mógł poznać polską literaturę i poezję.

Moim zdaniem obserwując losy Marcina Borowicza zauważamy jak z dziecka staje się mądrym i dojrzałym młodym człowiekiem. Natomiast Andrzej z biednego dziecka z chłopskiej rodziny wyrasta na równie prawego i zdolnego młodego człowieka jak Marcin. Obydwaj chłopcy wyrośli na patriotów pomimo wszelkich starań rusyfikatorów.