profil

Wykorzystując znajomość I tomu powieści W.S. Reymonta pt. "Chłopi" przedstaw koncepcję ludzkiego losu

Ostatnia aktualizacja: 2022-10-03
poleca 85% 309 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

Powieść Władysława Stanisława Reymonta pt. „Chłopi” przedstawia losy gromady wiejskiej, mieszkańców Lipiec. Dowiadujemy się z niej dużo na temat ludowych obrzędów, tradycji i zwyczajów panujących na polskiej wsi z końca XIX w. Dlatego też utwór ten nazywa się epopeją chłopską. Tom I nosi tytuł „Jesień” i opisuje życie bohaterów podczas tej pory roku.

Mieszkańcy wsi podlegają zmienności pór roku i rytmowi prac na roli. O każdej porze roku w gospodarstwie wykonywanych jest wiele prac, każdy ma przypisane zajęcia, które zmieniają się wraz z upływem miesięcy. Najczęściej mężczyźni pracują w polu, natomiast kobiety zajmują się domem, opieką nad dziećmi. W pierwszym tomie powieści opisana jest jesień. Jest to pora powolnego zamierania natury, pracowity okres dla ludzi. Są wtedy wykonywane prace takie jak: kopanie ziemniaków, „międlenie” lnu czy zbieranie kapusty. Najważniejszą wartością wśród chłopów jest ziemia. Posiadanie jej zapewnia autorytet, niezależność, poczucie godności, szacunek ludzi oraz dostatnie życie całej rodziny. Ludzki los określają obyczaje i obrzędy chłopskie. Przejawami kultury przedstawionymi w pierwszym tomie stały się na przykład niedzielne spotkania w kościele i karczmie oraz sąd i jarmark w Tymowie. Mieszkańcy Lipiec nosili również charakterystyczne stroje. Męski składał się z wysokich butów, portek w zielono-żółte lub czerwone pasy , koszuli, czerwonej wstążki pod szyją, granatowego żupana lub czerwonego spencerka, białej kapoty z czerwonym pasem oraz kapelusza z niedużym rondem. Na strój kobiecy składały się: czarne trzewiki z czerwonymi sznurowadłami, białe pończochy, wełniana spódnica w zielone i pomarańczowe pasy, koszula z bufiastymi rękawami, aksamitny gorset, korale i bursztyny oraz wstążki na plecach. Obyczajem dotyczącym pracy stają się tzw. wieczornice. Są to spotkania, podczas których są wykonywane prace takie jak darcie pierza, kiszenie kapusty czy przędzenie. W czasie tych spotkań śpiewa się, plotkuje, opowiada o doświadczeniach. Dzięki nim wieś jest zintegrowana i nie ma w niej osób samotnych. Spośród obyczajów podkreślających ważność momentów życiowych, poznajemy wiejskie wesele z górą jedzenia, przyśpiewkami i muzyką. Tańczy się „drygliwe” krakowiaki, „posuwiste” mazury i „zawrotne” obertasy. W organizację wesela włączają się wszyscy mieszkańcy wsi. Obyczajem dotyczącym liturgii są Zaduszki. Tego dnia mieszkańcy idą rano do kościoła na Nieszpory. Składają księdzu i organiście ofiarę, by ci modlili się za dusze zmarłych. Niektórzy kładą na grobach chleb. Jest to dzień udręki, a święto na wpół religijne. Warunki życia chłopów zależą od ich statusu majątkowego. We wsi można wyróżnić kilka grup: chłopi bogaci (np. Maciej Boryna), chłopi średnio zamożni (np. Paczesiowie), chłopi ubodzy (np. Bylica) oraz biedota, czyli komornicy i parobcy (np. Agata). Lipczanie są gromadą niejednorodną pod względem majątkowym, lecz kierują się tymi samymi prawami. Nieprzestrzeganie reguł obowiązujących we wsi prowadzi do wykluczenia, czego konsekwencje ponosi np. Jagna.

Mieszkańcy wsi zdeterminowani są przez naturę, kulturę, religię, porządek społeczny oraz porządek życia i śmierci. Ludzie oddziałują na siebie nawzajem, czasem wręcz zmuszają się do pewnych zachowań żyjąc według konwenansów. Mają ustalone zasady, których należy przestrzegać. Niestety istniały podziały na grupy społeczne, które zanikały dopiero po śmierci. W jej obliczu cała wieś zapominała o różnicach majątkowych, podziałach społecznych i wcześniejszych zatargach. Wynikało to z religijności chłopów, którzy wierzyli w boską sprawiedliwość i życie wieczne.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 3 minuty

Ciekawostki ze świata