Ideały osobowe epoki średniowiecza - rycerza, świętego i władcy.

To oczywiste, że w każdej epoce tworzą się pewne wzorce osobowe, które rozpowszechniane są przez literaturę. Epoka wieków średnich ukształtowała trzy takie godne naśladowania wzorce – rycerza, dobrego władcy oraz postać świętego – ascety.

Pierwszym z tych ideałów osobowych jest rycerz, zawsze broniący słusznej sprawy, nawet gdy skutkiem tego miałaby być śmierć. Literackim odzwierciedleniem tego ideału jest Roland z „Pieśni o Rolandzie”. Był to rycerz silny, mężny, odważny, bezgranicznie oddany swemu panu, gotowy zginąć za wiarę. Był przy tym piękny, o imponującej sylwetce i dostojnych ruchach. Zawsze wspierał swoich towarzyszy a po ich śmierci chciał ich pomścić. Jego troska o honor była niekiedy przesadna, gdy został zdradziecko napadnięty, nie wezwał pomocy i nie zaalarmował króla, ponieważ wierzył w swoje nadzwyczajne zdolności. Swoją postawą Roland zachęcał innych do odważnej walki i poświęcenia dla ojczyzny. Chce on, aby jego imię i ojczyzna okryły się sławą.

Niezwykle troszczy się o konia, róg i miecz, ponieważ są to jego nieodłączne atrybuty. Podczas walki okazywał doskonałą znajomość rycerskiego rzemiosła. Pomimo tego, że Roland za późno wezwał pomoc i nie zdążył się obronić, to umarł z przeświadczeniem, że zasłużył na zbawienie, gdyż wypełnił swój rycerski obowiązek do końca. Średniowieczny rycerz zwykle ma też swoją ukochaną. Roland też miał wybrankę serca, która umarła na wieść o jego śmierci. Ideał średniowiecznego rycerza miłością obdarzał swą damę tak samo jak i Boga.

Kolejnym wzorcem osobowym jest dobry władca. W literaturze jest to również bohater „Pieśni o Rolandzie” – król Karol Wielki. Jest to najwspanialszy ideał chrześcijańskiego władcy. Był dobry, odważny, litościwy i sprawiedliwy. Zawsze naradzał się ze swoimi doradcami we wszystkich, nawet drobnych, sprawach. Pomimo wielkich sukcesów był człowiekiem pozbawionym dumy, nie wykorzystującym władzy w złych lub osobostych celach. Był gorliwym obrońcą wiary chrześcijańskiej.

W najtrudniejszych sytuacjach zawsze cieszył się wsparciem Boga. Jako władca dzierżył zarówno władzę duchową jak i świecką, przy czym nie naruszał interesów żadnej ze stron. Najlepsza cechą dobrego władcy była troska o poddanych, ci zaś darzyli go wielkim szacukiem. Jego rycerze byli mu całkowicie oddani, liczyło się dla nich tylko szczęście kraju i samego cesarza. Na widok trupów na polu walki król płacze, rozpacza i pragnie pomścić poległych. Bardzo przeżywa śmierć swego siostrzeńca Rolanda co ukazuje jego czułość, wrażliwość i zdolność do najgłębszych przeżyć. Postać Karola Wielkiego tu ukazana stała się jedną z wzorcowych kreacji ideału średniowiecznego władcy.

Trzecim z kolei wzorcem osobowym w epoce średniowiecza był człowiek święty – asceta. Przykład to św. Aleksy. Był to człowiek bardzo pobożny, dobrowolnie zrezygnował z dóbr materialnych i wszelkich przyjemności życiowych. Świadomie zadawał sobie ból i cierpienia, cały czas się zamartwiał. Prowadził bardzo surowe pokutnicze życie w imię miłości Boga, osiągnięcia zbawienia i pośmiertnej sławy świętego.

Aleksy uciekał od uciech i wygód życia doczesnego, nie miało ono dla niego żadnej wartości, wręcz pogardzał nim. Odwracał się od świata, koncentrując się tylko na doskonaleniu duchowym. Chociaż pochodził ze książęcego rodu rzymskiego, to porzucił swój rodzinny dom, odrzucił bogactwo oraz luksusowe życie, pozostawił młodą żonę i złożył śluby czystości. Rozdał swoje bogactwo biednym i sam został żebrakiem, aby naśladować Chrystusa.

Wybrał tułaczkę i biedę oraz poniżenie i cierpienie. Był bardzo konsekwentny - dążył do osiągnięcia zbawienia i życia wiecznego. Za wypełniania idei ascezy został nagrodzony – jego życiu i śmierci towarzyszyły cuda (zejście Matki Boskiej i jej wstawienie się za Aleksym, bicie dzwonów podczas jego śmierci, uzdrawianie chorych zapachem jego martwego ciała). Nagrodą za męczeński, święty żywot Aleksego było też natychmiastowe wzięcie jego duszy do nieba.

Moim zdaniem wszystkie trzy wzorce są bardzo interesujące. Każdy z nich ma w sobie coś, co chciałabym przejąć, lecz najbardziej podoba mi się postać rycerza. Był on odważny, honorowy i wierny zasadom. Są to cechy, które na pewno każdy chciałby posiadać. Postawa Rolanda jest godna naśladowania. Interesujące jest też to, że jego zachowanie jest niekiedy szaleńcze. Taka zbytnia wiara w siebie może doprowadzić do tragedii, tak jak było też w tym przypadku. Uważam, że te cechy są bardzo dobre, lecz trzeba też posiadać odrobinę pokory.