profil

Krainy geograficzne

Ostatnia aktualizacja: 2022-01-16
poleca 85% 1563 głosów

Treść Grafika Filmy
Komentarze
nizina wielkopolska krainy geograficzne w polsce krainy geograficzne w polsce wyżyna kielecka wyżyna kielecka kotlina sandomierska pojezierze mazurskie pojezierze mazurskie

Niziny ogólnie


Położenie – Między pasem pojezierzy a Wyżynami Polskimi. Wydzielono Niziny: Śląską, Wielkopolską, Mazowiecką, Podlaską i Polesie Lubelskie.

Klimat – W zachodniej części o cechach oceanicznych, we wschodniej – kontynentalnych. Niewielkie opady (500-800 mm/rok). Wzrost rocznych amplitud temperatur ku wschodowi.

Roślinność – Obszary o największym stopniu wylesienia w Polsce. Na piaskach rosną bory sosnowe. Występują resztki dawnych puszcz (Knyszyńska, Kampinoska, Białowieska).

Wody – Duże rzeki mają charakter tranzytowy. Znaczne powierzchnie bagien i torfowisk, zwłaszcza we wschodniej części kraju. Brak pojezierzy.

Turystyka – Głównie w dużych miastach gdzie znajdują się liczne zabytki.

Rolnictwo – Najlepiej rozwinięte, ze względu na dobre gleby i korzystne warunki klimatyczne, na Nizinie Śląskiej, oraz wysoka kulturę rolną – Nizinie Wielkopolskiej. Uprawia się ziemniaki, rzepak, buraki cukrowe i pszenicę. Hoduje się bydło i trzodę chlewną. Wokół dużych miast rozwija się warzywnictwo i sadownictwo.

Przemysł – Rozwinął się głównie w dużych miastach: Wrocławiu, Łodzi, Warszawie, Białymstoku (elektromaszynowy, środków transportu, chemiczny, włókienniczy). Wokół nich powstały okręgi przemysłowe. W rejonach wydobycia rud miedzi i węgla brunatnego rozwinęło się górnictwo, hutnictwo i przemysł energetyczny.

Budowa geologiczna – Na powierzchni występują utwory polodowcowe rzeczne i jeziorne. Główne bogactwa naturalne to: rudy miedzi, węgiel brunatny, gaz ziemny, okruchowe surowce budowlane i ceramiczne.

Gleby – Przeważnie bielice, płowe, bagienne, brunatne. W dolinach dużych rzek – mady. Rzadkie czarne ziemie.

Rzeźba terenu – przeważają równiny rozcięte przez szerokie doliny rzeczne i pradoliny. Większe wyniosłości tworzą jedynie Wał Trzebnicki i Wzniesienia Łódzkie. Powszechne sa też wydmy.

Wyżyny ogólnie


Położenie – Miedzy Nizinami Środkowopolskimi a Kotlinami Podkarpackimi. Wydzielono: Wyżynę Śląską, Wyżynę Krakowsko-Częstochowską, Nieckę Niedziańska, Wyżyne Kielecko-Sandomierską, Wyżynę Lubelską i Roztocze.

Klimat – Silnie zróżnicowany. W zachodniej części występuje oddziaływanie morskich mas powietrza, a ku wschodowi następuje wzrost znaczenie kontynentalizmu klimatu. Warunki klimatyczne Wyżyny Śląskiej zostały silnie przeobrażone wskutek działalności gospodarczej.

Roślinność – tereny przeważnie bezleśne. Resztki grądów, buczyn i puszcz jodłowych. Większe kompleksy leśne: Puszcza Świętokrzyska, Puszcza Solska.

Wody – Sieć rzeczna rzadka, a cieki niewielkie i ubogie w wodę. W niektórych rejonach silne zanieczyszczenia wód (Wyżyna Śląska). Obszar źródłowy Warty, Pilicy i Nidy, Wieprza i Malej Panwi. Sztuczne zbiorniki wodne: Starachowski, Poraj oraz stawy hodowlane w okolicach Krasnobrodu i Tomaszowa Lubelskiego.

Turystyka – rozwinęła się głównie na obszarach słabo przekształconych przez człowieka, tam gdzie występują icze i kulturowe atrakcje turystyczne. Główne rejony to: JuraKrakowsko -częstochowska, Góry Świętokrzyskie, okolice Kielc oraz Lublin i Zamość.

Rolnictwo – Uwarunkowane występowaniem dobrych gleb i tradycjami. Najlepiej rozwinięte na Wyżynie Lubelskiej, Kielecko-Sandomierskiej i w Niecce Nidziańskiej. Uprawia się pszenicę, buraki cukrowe, rzepak, tytoń, chmiel. Silnie rozwinięte jest także warzywnictwo i sadownictwo.

Przemysł – Wykazuje silne zróżnicowania regionalne. Najmniej rozwinięty na wyżynie Lubelskiej, nieco słabiej na Wyżynie Kielecko-Sandomierskiej i Lubelskiej. Uwarunkowany istnieniem bazy surowcowej.

Budowa geologiczna – Różnorodne skały osadowe (piaskowce, zlepieńce, wapienie, margle itp.). Liczne bogactwa mineralne: węgiel kamienny, rudy cynku i ołowiu, rudy żelaza, skały budowane (piaskowce, zlepieńce) oraz surowce chemiczne (wapienie, gipsy i kreda).

Gleby – zróżnicowanie zależne od podłoża, na którym się rozwinęły (różne odmiany rędzin, czarnoziemy, gleby brunatne, mady, bielice).

Rzeźba terenu – Silnie urozmaicona, uwarunkowana różnorodnością występujących tu skał i bogatą przeszłością geologiczną. Teren przeważnie falisty z wyraźnymi wyniosłościami powierzchni ziemi (Wyżyna Krakowsko-Częstochowska, Góry Świętokrzyskie, Roztocze) oraz obniżeniami (Niecka Nidziańska).

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 3 minuty

Ciekawostki ze świata