Do wyjątkowych zagrożeń społecznych można z całą pewnością zaliczyć szerzące się uzależnienia, np. narkomanię, alkoholizm, nikotynizm. Alkoholizm wywołuje w człowieku agresję i skłania go do stosowania przemocy. Choroba alkoholowa potrafi skutecznie rozbić każdą rodzinę. Ten nałóg jest uwarunkowany wieloma czynnikami: osobowościowymi, małżeńskimi, rodzinnymi, środowiskowymi. Pogłębiająca się frustracja, problemy w pracy, a także jej utrata, kłopoty finansowe, nieumiejętność radzenia sobie w trudnych sytuacjach, brak asertywności, zachłanność, zazdrość, lęk przed odrzuceniem, obwinianie innych, dążenie do kłótni, poczucie wyobcowania, brak jakiegokolwiek wsparcia - oto przyczyny, a jednocześnie skutki alkoholizmu.
Podobnie dzieje się w przypadku narkomanii, która jest przyczyną konfliktów społecznych, porzucenia szkoły czy pracy, wkroczenia na drogę przestępczą. Niełatwo będzie rozwiązać ten problem, biorąc pod uwagę ogromne dochody, jakie płyną z handlu tym towarem. Zarówno Alkoholizm, jak i narkomania są w pewnym sensie "zaraźliwe". Przenoszone z pokolenia na pokolenie nie dają się wyplenić, a obecnie dosięgają nawet najmłodszych.
objawy uzależnienia:
przymus używania substancji psychoaktywnej,
upośledzenie kontroli nad używaniem danej substancji w zakresie dawek oraz niemożności przerwania przyjmowania,
zależność fizyczna uzewnętrzniająca się występowaniem objawów abstynencyjnych (osłabienie, nadmierne pocenie, drżenie, zaburzenia układu pokarmowego, lęki), które uniemożliwiają prawidłowe funkcjonowanie,
wzrost tolerancji będący wynikiem przystosowania organizmu do określonej dawki danego środka psychoaktywnego (dla uzyskania tych samych efektów trzeba zwiększyć dawkę),
postępujące zaniedbywanie innych zainteresowań na rzecz zdobywania i przyjmowania środka uzależniającego,
występowanie poważnych problemów zdrowotnych,
destrukcyjność, zażywanie substancji psychoaktywnej, pomimo szkód, jakie ona czyni w sferze fizycznej, psychicznej i społecznej.
Branie środków odurzających, stan, w jakim po nich znajduje się młody człowiek ma pozory rozwiązania idealnego. Znieczula niepokój, usypia wątpliwości, a na dodatek pochłania cały czas i energię. Sprawia, że znikają problemy, że zwiększa się poczucie wartości, że cały świat leży u stóp, ale to przecież tylko złudzenia.
Uzależnić się można niemalże od wszystkiego. Z roku na rok zwiększa się przyrost osób uzależnionych, można powiedzieć, że mamy do czynienia z epidemią uzależnień. Liczba osób uzależnionych zaczęła gwałtownie wzrastać w latach 90-tych, kiedy to nastąpił bardziej swobodny przepływ towarów, a pokonanie granicy zachodniej, przestało być większym problemem. Zaczęliśmy ściągać zachodnie wzorce, niestety nie tylko te dobre.
Wszyscy wiemy, że młodzież nie ma problemów z dostępem do większości używek, mamy wielu nieuczciwych sprzedawców, którzy nie zwracają uwagi na wiek osób kupujących papierosy, czy alkohol. Zdobycie narkotyków, również nie jest wcale takie trudne, jakby się wydawało wielu rodzicom.
Uzależnienie jest chorobą bardzo trudną do wyleczenia, gdyż dotyczy najważniejszych sfer życia człowieka. Leczenie rozpoczyna się od odtrucia organizmu, po czym następuje długotrwały okres terapii, której celem jest utrwalenie abstynencji oraz przywrócenie pacjentowi zdolności normalnego funkcjonowania w społeczeństwie.
Picie alkoholu w niewielkich ilościach nie jest szkodliwe dla dorosłych, ale bywa niebezpieczne dla dzieci i młodzieży. Dla młodego, rozwijającego się organizmu spożywanie alkoholu jest wręcz zabójcze, gdyż w krótkim czasie powoduje:
różnego rodzaju uszkodzenie organiczne,
zaburzenia w sferze psychiki, głównie: dysfunkcje pamięci, osłabienie krytycyzmu, obniżenie uczuciowości wyższej,
konflikty w sferze interakcji’
psychodegradację – młodzież znacznie szybciej niż osoby dorosłe uzależnia się od alkoholu, wynika to z mniejszej tolerancji na alkohol młodego organizmu.
Obecne formy leczenia i rehabilitacji narkomanów w Polsce są niestety mało skuteczne, a głównym celem w tym skomplikowanym procesie jest zmniejszenie liczby nawrotów i ograniczenie szkód zdrowotnych. Leczenie narkomanów odbywa się w placówkach leczniczych poprzez detoksykację i w ośrodkach rehabilitacyjnych, w których prowadzi się programy substytucji lękowej. Ogromne znaczenie w leczeniu ma wczesne rozpoznanie choroby i interwencja.
Na naszą młodzież czyha wiele zagrożeń, których skutki mogą być tragiczne, ze śmiercią włącznie. Ich przyczyny są bardzo różne i często się kumulują tworząc okoliczności sprzyjające do urzeczywistnienia się zagrożenia. W związku z tym należy dołożyć wszelkich starań, aby zapobiegać rozwijaniu się narkomani, czy alkoholizmu,. Należy prowadzić szeroko rozumianą profilaktykę i w sposób bardziej radykalny egzekwować stosowanie przepisów prawnych (niestety nagminnie łamanych). Każdy z nas może mieć wpływ na ograniczenie rozmiarów tego problemu, bezpośredni albo pośredni. Musimy jednak pamiętać, że nie możemy być obojętni, naszym obowiązkiem jest np. zwrócić uwagę sprzedawcy podającemu młodemu człowiekowi papierosy, czy alkohol. A zanim zaczniemy zwracać uwagę innym, zacznijmy od siebie, prowadząc zdrowy tryb życia, wolny od nałogów.