Kościół Ewangelicko-Reformowany referat

Kościół Ewangelicko-Reformowany

Z danych opublikowanych w 1998 r. wynikało, że na świecie żyło ok. 75 mln ewangelików reformowanych. Tylko co czwarty członek tej tradycji kościelnej mieszka dziś na kontynencie europejskim, mniej więcej tyle samo ewangelików reformowanych zamieszkuje Amerykę Północną. Z roku na rok wzrasta liczba wyznawców w Azji i Afryce, natomiast na starym kontynencie ulega ona zmniejszeniu.
Największe skupiska ewangelików reformowanych w Europie znajdują się w Holandii (4,3 mln), Szwajcarii (2,8 mln), Szkocji, Niemczech i na Węgrzech (po ok. 2 mln). Kościoły średniej wielkości spotykamy we Francji (ok. 400 tys. wiernych), Irlandii (340 tys.), Czechach (270 tys.) i Anglii (130 tys.).
Charakter niewielkiego Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w Polsce (ok. 3 tys. członków, 8 parafii, 9 duchownych) kształtowały trzy nurty: rodzimy – polski, emigrantów z krajów Europy Zachodniej i czeskobraterski. Ten ostatni wpływa do dzisiaj na oblicze Kościoła.
W Ameryce Północnej, wskutek imigracji z Europy, powstało wiele Kościołów reformowanych. Najważniejsze z nich to: Kościół prezbiteriański w USA (3 mln członków), Kościół Reformowany w Ameryce (350 tys.) i Kościół Prezbiteriański Kanady (165 tys.). W Ameryce Łacińskiej największym skupiskiem reformowanych jest Brazylia (ok. 500 tys. członków) i Meksyk (ok. 400 tys.).


Założycielem był Marcin Luter. Za początek uznaje się rok 1483. Zapoczatek mozena też przyjąć datę 1530r. po sejmie w Augsburgu.

XVI wiek to okres największego rozkwitu Reformacji w Polsce. Po roku 1540 zaczynają do Polski przenikać nauki szwajcarskich reformatorów – Huldrycha Zwingliego i Jana Kalwina. Pierwsze nabożeństwo reformowane odprawił Jakub Sylwiusz w 1550 w Pińczowie. Na obszarze Rzeczypospolitej kształtują się 3 odrębne Jednoty: Wielkopolska (głównie zbory braci czeskich), Małopolska i Litewska (na terenie Wielkiego Księstwa Litewskiego), będące luźną federacją poszczególnych zborów. W Krakowie działa prężny ośrodek humanistów kalwińskich

W Wielkim Księstwie Litewskim kalwinizm zapoczątkował w 1552 Szymon Zacjusz na dworze księcia Mikołaja Radziwiłła Czarnego. W następnym roku odbywały się nabożeństwa reformowane w pałacu książęcym w Wilnie. Książę funduje pierwsze zbory. Inni magnaci litewscy idą za tym przykładem. Wybitny pisarz i działacz Reformacji Jan Łaski stworzył zręby jednolitego ustroju kościelnego – synodalno-prezbiterialnego, który odpowiadał celom szlachty (synod w Książu, 1560). Od tego czasu nasila się walka z antytrynitaryzmem i jednocześnie współpraca z luteranami.

W kwietniu 1570 na synodzie w Sandomierzu, przyjęto II Konfesję helwecką jako płaszczyznę porozumienia z innymi protestantami. W 1595 skończyło się porozumienie z luteranami i zastąpiła je otwarta rywalizacja. Liczba wyznawców kalwinizmu od tej pory systematycznie spada.
XVII w.
Do Leszna masowo przybywają z Czech bracia czescy z Janem Amosem Komenskim. W 1678 zawarto w Lesznie "Amica complanatio" (Porozumienie przyjacielskie) z luteranami, dotyczące współpracy Kościołów, wspólnego użytkowania świątyń i wspólnych synodów.

Czasy Jana Kazimierza przynoszą upadek kalwinizmu: zanika na południowym wschodzie kraju w wyniku wojen i bezprawia. Co charakterystyczne, jedynym spełnionym punktem ślubów lwowskich Jana Kazimierza było wygnanie z Polski arian w 1658.

Czasy saskie przyniosły kolejne sankcje, w tym zamknięcie protestantom dostępu do Senatu (1712). Protestantyzm w Polsce został utożsamiony z pojęciem obcości i zagrożenia i przestaje być liczącym się nurtem życia kraju.

Łaska jest dana ludziom w osobie Chrystusa. Człowiek, z natury dobry, bo stworzony na obraz Boga, przez grzech pierworodny wybrał zło. Tylko łaska Boga jest w stanie go oczyścić, zapewnić mu zbawienie. Jednak aby zostać zbawionym człowiek musi na daną sobie łaskę odpowiednio zareagować, z czego wypływa kolejna zasada – „tylko wiara”. Człowiek musi uwierzyć, musi żyć zgodnie z Bożymi przykazaniami, które zostały streszczone przez Jezusa w tzw. podwójnym przykazaniu: będziesz miłował Pana Boga swego oraz będziesz miłował bliźniego swego. Człowiek wierzący powinien żyć zgodnie z tymi dwoma przykazaniami, jego wiara powinna objawiać się w jego dobrych uczynkach. Uczynki nie mogą być „zastępstwem” wiary, są one jej wynikiem. To nie uczynki przynoszą zbawienie, ale wiara wypływająca z Bożej łaski.

religia opiera swoją wiarę na 4 zasadach . istnieją tylko 2 sakramenty chrzest i komunia święta. Ewangelicy tradycji augsburskiej wyznają wiarę w cielesną obecność Chrystusa w, pod i z elementami chleba wina (tzw. konsubstancjacja). Podstawą wiary jest Biblia, natomiast tradycja podlega stałej rewizji według zasady Ecclesia reformata et semper reformanda; odrzucona jest doktryna o nieomylności widzialnego Kościoła. Kalwinizm przyjmuje naukę o predestynacji.

święta

styczeń
1 stycznia – Nowy Rok – Święto nadania Imienia Pańskiego
6 stycznia – Święto Epifanii
18-25 stycznia – Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan

luty
1 lutego – Ostania po Epifanii
8 lutego – Niedziela Septuagesimae (70 dni przed Wielkanocą)
15 lutego – Niedziela Sexagesimae (60 dni przed Wielkanocą)
22 lutego – Niedziela Estomihi (Przedpostna)

marzec
niedziele pasyjne
kwiecień
5 kwietnia – 6. Niedziela Pasyjna – Niedziela Palmowa – Wjazd Jezusa do Jerozolimy
9 kwietnia – Wielki Czwartek – Dzień Ustanowienia Wieczerzy Pańskiej
10 kwietnia – Wielki Piątek – Pamiątka Śmierci Pana Jezusa
12 kwietnia – Niedziela Wielkanocna – 1. Dzień Świąt Zmartwychwstania Pańskiego
13 kwietnia – Poniedziałek wielkanocny – 2. Dzień Świąt Zmartwychwstania Pańskiego
19 kwietnia – Niedziela Quasimodogeniti (1. po Wielkanocy)
26 kwietnia – Niedziela Misericordias Domini (2. po Wielkanocy)

maj
3 maja – Niedziela Jubilate (3. po Wielkanocy)
10 maja – Niedziela Cantate (4. po Wielkanocy)
17 maja – Niedziela Rogate (5. po Wielkanocy)
21 maja – czwartek – Wniebowstąpienie Pańskie
24 maja – Niedziela Exaudi (6. po Wielkanocy)
31 maja – Niedziela – 1. Święto Zesłania Ducha Świętego

czerwiec
1 czerwca – poniedziałek – 2. Święto Zesłania Ducha Świętego
7 czerwca – Niedziela – Święto Trójcy Świętej
21 niedziel po trójcy świętej


8 listopada – 3. Niedziela przed końcem Roku Kościelnego
15 listopada – przedostania Niedziela Roku Kościelnego
22 listopada – Ostatnia Niedziela Roku Kościelnego – Niedziela Wieczności
29 listopada – 1. Niedziela w Adwencie (przez cały Adwent rozprowadzanie świec Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzieciom w parafiach)

grudzień
niedziel adwentowe
24 grudnia – Wigilia Narodzenia Pańskiego
25 grudnia – 1. Dzień Świąt Narodzenia Pańskiego
26 grudnia – 2. Dzień Świąt Narodzenia Pańskiego
27 grudnia – 1. Niedziela po Narodzeniu Pańskim
31 grudnia – Zakończenie Roku

Jest to religia monoteistyczna

Odrodzony na soborze trydenckim katolicyzm wywodzi swą naukę z całkiem innej podstawy, niźli reformacja. Nauka katolicka opiera się obok Pisma św. o tradycję kościelną, tj. o pisma ojców Kościoła, uchwały soborów, dekrety i bulle papieskie, o prawo kanoniczne i zwyczaje kościelne. Podstawą zaś dogmatyki ewangelickiej jest samo Pismo św. Nauka ewangelicka to "czysta nauka proroków i apostołów". Tradycję kościelną uznaje ewangelicyzm tylko o tyle, o ile nie odbiega ona od Biblii. Jest to na ogół tradycja pierwszych pięciu wieków Kościoła. Stąd wynikają różnice pomiędzy obu głównymi odłamami zachodniego chrześcijaństwa.

Duszą Kościoła jest nabożeństwo. Całkiem odmienny charakter posiada nabożeństwo katolickie a ewangelickie. Osią nabożeństwa katolickiego jest obrządek mszalny, powtarzający codziennie w sposób bezkrwawy ofiarę Chrystusową za grzech ludzkości na Golgocie. Reformacja odjęła nabożeństwu charakter ofiary, gdyż doskonała ofiara Chrystusowa nie potrzebuje odnowienia. Osią nabożeństwa ewangelickiego jest Słowo Boże. V/ kazaniu i przez czytane słowa Pisma św. mówi Bóg do sumienia słuchaczy.

Katolicyzm ma ich siedem: chrzest, komunię, pokutę, bierzmowanie, małżeństwo, kapłaństwo i ostatnie namaszczenie olejem. Dogmatyka ewangelicka wymaga dla sakramentu dwóch nieodzownych warunków: musiał go sam Chrystus ustanowić i musi on posiadać biblijnie uzasadniony znak widzialny. Wskutek tego uznaje ewangelicyzm tylko dwa sakramenty: Chrzest św. i Komunię św. Pokutę głosił wprawdzie Chrystus, ale nie zna Nowy Testament żadnego widzialnego znaku dla niej. Z odmiennego charakteru nabożeństwa wynika różnica pomiędzy katolickim a ewangelickim poglądem na istotę Kościoła. W katolicyzmie kapłan, odnawiający ofiarę Chrystusową we mszy św., jest pośrednikiem pomiędzy Bogiem a człowiekiem i pośrednictwo to jest nieodłącznie związane z istotą Kościoła katolickiego. Najwyższy kapłan, papież, ustanowiony przez samego Chrystusa, jest więc nie tylko głową Kościoła, lecz i namiestnikiem Boskim na ziemi, któremu „każda istota ludzka", a więc i władza państwowa winna jest posłuszeństwo. Cały katolicki ustrój kościelny jest nietykalnym prawem, nienaruszalnym ustanowieniem Bożym. Papiestwo i hierarchia nie tylko stanowią ustrój kościelny, ale należą do istoty Kościoła. Wobec tego Kościół katolicki uważa się za jedyny prawdziwy Kościół chrześcijański; Kościół widzialny w postaci religii katolickiej, a Kościół niewidzialny, zwany w Apostolskim Wyznaniu społecznością świętych, to dla katolika jedno i to samo. W pojęciu ewangelickim Kościół jest wspólnotą wiary, opartą o czyste Słowo Boże, (którego źródłem jest Biblia), i — o sakramenty, podawane wiernie według ustanowienia Chrystusa. Ewangelicy zwą śladem apostoła Pawła Kościół świętym ciałem Chrystusowym. Kościół nie posiada więc głowy widzialnej na ziemi, jest nią sam niewidzialny Chrystus. Stanu kapłańskiego, który by przez nabożeństwo ofiarnicze pośredniczył pomiędzy Bogiem a człowiekiem, nie zna Kościół ewangelicki
Różni się też ewangelicyzm a katolicyzm w nauce o usprawiedliwieniu i zbawieniu. Według nauki katolickiej dostępuje człowiek zbawienia na podstawie własnej zasługi (dobrych uczynków). Łaska Boża współdziała jedynie w zbawieniu człowieka i dopełnia u pokutującego chrześcijanina wymiaru dobrych uczynków, potrzebnego do zbawienia, ze skarbca zasług, nagromadzonych ponad własną potrzebę przez świętych i z niewyczerpalnego skarbca zasług Chrystusa. W związku z zasadą zbawienia na podstawie własnej zasługi akcentuje katolicyzm wolność woli i zaleca życie klasztorne; zdolność etyczna człowieka sięga tak daleko, że może on nawet zdobyć zbawienie własną zasługą. Tych, którzy je zdobywają, przy czym główną rolę odgrywa asceza, kanonizuje Kościół rzymski, ogłasza ich świętymi.

Według nauki ewangelickiej dostępuje człowiek — zgodnie z listami św. Pawła — zbawienia z łaski Bożej przez wiarę. Wierzyć jednak w pojęciu ewangelickim znaczy nie tylko przyznawać się do nauki kościelnej, lecz odczuwać Boga jako fakt rzeczywisty i poddawać zupełnie własną wolę woli Bożej. Stąd jako nieodzowny wynik rodzi się życie etyczne. Człowiek, z natury niezdolny do doskonałości etycznej, doznaje właśnie dzięki łasce Bożej, działającej w nim przez wiarę, wyzwolenia z mocy grzechu, staje się człowiekiem prawdziwie etycznym. Zarzut, jakoby ewangelicyzm, głosząc zbawienie z łaski Bożej przez wiarę, wiódł do bierności pod względem etycznym, jest więc całkiem nieuzasadniony. Przeciwnie wskazuje on najwłaściwszą drogę — przez łaskę Bożą — do prawdziwej wolności etycznej.

Z innych różnic pomiędzy obu głównymi odłamami zachodniego chrześcijaństwa należy jeszcze podkreślić cześć świętych, przede wszystkim kult Matki Boskiej, zakorzeniony głęboko w katolicyzmie, a usunięty przez reformację. Celibat duchowieństwa, przepisy postne, woda święcona i niektóre inne katolickie zwyczaje, ewangelikom obce, nie mają zasadniczego znaczenia.

Takie to odmienne zasady stanęły przeciw sobie w chrześcijaństwie zachodnim XVI wieku. Najpierw wydawało się, że fala reformacyjna zaleje cały Kościół zachodni. W drugiej połowie wieku wzmogła się fala przeciwna; odrodzony katolicyzm wszczął wielką akcję w celu odzyskania utraconych wpływów. Akcję, tę zwie historia kontrreformacją czyli przeciwreformacją.

Należy do światowej rady kościoła.

Bibliografia: www.reformowani.pl www.wikipedia.pl www.google.pl