Na czym polega moralność ludowa w balladach i romansach Adama Mickiewicza?

Romantycy nie zgadzali się z materialistycznym obrazem świata, co było bardzo modne w okresie oświecenia. Apelowali oni do serca oraz zapału, w swych utworach sięgali po tradycję ludową. Jednym z poetów doby romantyzmu był Adam Mickiewicz, inspirację do swych utworów czerpał z wierzeń oraz przekazów ustnych prostego ludu. Mickiewicz nakreślił nam w swych utworach na czym polega moralność ludowa.

Ballada „ Lilie” ( z pieśni gminnej) jak sam podtytuł wskazuje była inspirowana przez pieśń ludową. Opowiada o niewiernej żonie, która bojąc się kary za zdradę, potajemnie zabiła swego męża, który powrócił z wojny, a na jego grobie zasadziła lilie. Bracia męża, długo oczekiwali na jego powrót, jednak po pewnym czasie postanowili uznać go za zaginionego. Obaj postanowili starać się o rękę pięknej bratowej. Zbrodniarka nie wiedząc którego wybrać posłuchała rady pustelnika i kazała obydwu uwić wieńce ślubne i złożyć je na ołtarzu. Aby mogła wybrać wieniec którego właściciel zostanie jej mężem. Mężobójczyni w ślubnym stroju podeszła do ołtarza i biorąc do ręki jeden z wieńców zapytała: "Kto mój mąż, kto kochanek?" Słowami tymi wezwała zmarłego męża. Podczas gdy braci kłocili się do kogo należy wieniec, otworzyły się drzwi kościoła i wszedł nimi zmarły mąż. Ziemia rozstąpiła się, pochłonęła wszystkich, a na miejscu, gdzie stał kościół, wyrosły lilie. W ten sposób niewierna żona została ukarana. Jej zbrodnia nie obeszła się bez kary.
W „Świteziance” ukazana została historia młodego myśliwego zakochanego w nimfie wodnej. Myśliwy prosił Świteziankę aby opuściła jezioro i zamieszkała wraz z nim. Pomimo miłości jaką go darzyła, nimfa nie była pewna zamiarów myśliwego więc postanowiła wystawić go na próbę. Zmieniła swój wygląd i przez kolejne noce kusiła myśliwego. Tak wabiony przez nimfę młodzieniec zapomniał o wcześniej składanych zapewnieniach i wszedł na taflę jeziora. Dopiero wtedy dostrzegł że nimfa która kusiła go przez ostatnie noce jest tą samą którą zapewniał wcześniej o swej miłości. Za nie dotrzymanie obietnic niewierny kochanek zginą w toni jeziora. Świadczy to po raz kolejny że każdy zły uczynek zostanie ukarany. W większości utworów karą jest śmierć winnego.
W „ Romantyczności” zawarł Mickiewicz historię Karusi która pomimo śmierci swego ukochanego nie przestała darzyć go głębokim uczuciem i starała się z nim kontaktować w sposób duchowy. Rozmawiała z nim na jawie. Starzec przyglądając się całemu zajściu stwierdził że dziewczyna bredzi, ponieważ wierzy on tylko w to co zobaczy na własne oczy, jest to postać charakterystyczna dla epoki oświecenia. Natomiast podmiot liryczny- poeta solidaryzuje się z Karusią w jej cierpieniu, głęboko jej wspólczuje, przemawiają do niego jej uczucia. Słowa „ Miej serce i patrzaj w serce” stają się jego mottem, jest to postać charakterystyczna dla epoki romantyzmu, gdzie pojmowano świat w sposób duchowy.

Akcja utworów toczy się na pograniczu dwóch światów: rzeczywistego i pozaziemskiego.
Jedną z wielu prawd ludowych, ukazanych w balladach, jest przekonanie o nieuniknionym charakterze kary za popełnione winy. Prosty lud wierzy także w wielką moc uczucia i dlatego miłość staje się silniejsza nawet od śmierci. Bohaterami ballad są w głównie prości ludzie, wieśniacy, którzy potrafią dostrzec to co nie widoczne gołym okiem. Potrafią patrzeć sercem, przestrzegają zasad moralności i sprawiedliwości ludowej przekazywanej z pokolenia na pokolenie. Wszystko sprowadza się do tego że moralność zakorzeniona w prostym ludzie była niezłomna oraz kierowana uczuciami.