Położona na północ od Niemiec Dania należy do Skandynawii, ale z powodu całkowicie odrębnego charakteru można ją porównać do idyllicznej oazy. Dania chlubi się wielowiekową monarchią i najstarszą flagą państwową na świecie. Jest najmniejszym państwem Skandynawii. Na jego czele stoi królowa Małgorzata II oraz premier Anders Fogh Rasmussen.
Państwo to ma fascynującą historię, która sięga czasów wikingów, a nawet jeszcze dalej wstecz. W pewnym okresie Duńczycy rządzili w Skandynawii, północnych Niemczech i sporej części Anglii, a także kontrolowali Morze Bałtyckie. Dopiero w XVII w. Dania stanęła na skraju upadku. Chociaż państwo to nigdy nie odzyskało zajmowanych wcześniej ziem i znaczenia politycznego, odrodziło się w dziedzinie kultury i sztuki.
Dzisiejsza Dania to nieduży kraj, zamieszkany przez niewiele ponad 5,3 mln mieszkańców. Położony jest na 480 wyspach, a tylko, co dwudziesta jest zamieszkała. Główny ośrodek stanowi położona na wschodzie wyspa Zelandia ze stolicą kraju, Kopenhagą, będącą jednym z ważniejszych ośrodków kulturalnych Europy. Większość ludności mieszka w Wielkiej Kopenhadze. Reszta kraju zaludniona jest dość rzadko, a zatem turyści odwiedzający Danię mają ją niemal wyłącznie dla siebie. Prawdziwą ozdobę Danii poza pięknymi krajobrazami stanowi ponad 800 zamków, rezydencji i dworów szlacheckich a także liczne muzea.
ZELANDIA
Zelandia jako największa i najgęściej zaludniona wyspa Danii jest też najczęściej odwiedzana, ze względu na to, że znajduje się tu Kopenhaga. Ten malowniczy obszar jest szczególnie interesujący ze względu na znajdujące się tu piękne zamki królewskie, cudowne plaże oraz wydmy osłoniete różami.
Jednym z ciekawszych miejsc na Zelandii poza stolicą są miasteczka Helsingor oraz Roskilde.
KOPENHAGA
Kopenhaga rozwinęła się wokół zamku wybudowanego w 1167 r. Stolicą Danii została w połowie XV w. Jest jedną z ładniejszych stolic w Europie.
Nazwa pochodzi od słowa Kjobmandehavn (kjobmand - kupiec, havn - zatoka). To liczące ok. 617 tys. mieszkańców miasto założył Sweyn I Forkbeard w roku 1000 jako małą rybacką osadę. Świetnie usytuowana Kopenhaga rozwijała się w szybkim tempie doprowadzając do umocnienia jej pozycji i stając się w końcu jednym z najważniejszych centrów komunikacji i handlu. Obecnie Kopenhaga, będąca największym miastem Danii oraz największym portem, posiada stałe połączenia z pobliskimi krajami: Szwecją, Norwegią i Niemcami oraz Wielką Brytanią i Polską.
PAŁAC AMALIENBORG
Idealnie zachowany barokowy pałac królewski z wieloma ekspozycjami drogocennych przedmiotów z epoki. Zaprojektował go w latach 1749-1760, słynny architekt Nicolai Eigtved. Składa się z czterech niemal identycznych skrzydeł otaczających plac o takiej samej nazwie. Od 1795 roku jest on siedziba duńskich monarchów i dworu królewskiego. Pośrodku stoi pomnik Fryderyka V, a przed budynkami trzyma wartę malowniczo umundurowana gwardia Jej Królewskiej Mości. Dokładnie w południe, ku uciesze turystów odbywa się uroczysta zmiana oddziałów.
MAŁA SYRENKA
Najsłynniejszym symbolem Kopenhagi jest niewielka brązowa figurka Syrenki siedzącej na skale. Rzeźba jest dziełem Edwarda Eriksena i przedstawia tytułową bohaterkę znanej baśni Hansa Christiana Andersena. Rzeźba została podarowana miastu w 1913 r. przez Carla Jacobsena, właściciela browaru Carlsberg. Wdzięczna poza syrenki i jej prostota trafiła do marynarskich serc. Przed wypłynięciem z portu żeglarze przychodzili do posągu, będącego symbolem niewinności, i zwracali się do Syrenki z prośbą o przebaczenie występków, jakich dopuścili się podczas pobytu w porcie. Opowieść o Syrence rozeszła się na cały świat i dziś prawie każdy, kto przyjeżdża do Kopenhagi, chce ją obejrzeć. Turyści uwielbiają się tutaj fotografować. Od wielu lat ta figura biednej, chorej z miłości, tęsknie wyglądającej księcia Syrenki wielokrotnie ulega aktom wandalizmu- dość często odcina się jej głowę.
FREDERIKS KIRKE
Ten marmurowy kościół jest najciekawszą świątynią Kopenhagi. Wielka kopuła wzorowana jest na kopule katedry św. Pawła w Londynie i bazyliki św. Piotra w Rzymie. Budowę kościoła zlecił w 1749 roku Fryderyk V. Król planował, że kościół stanie się centralnym punktem wspaniałej imperialnej dzielnicy, która miała nosić nazwę Frederiksgade. Kamień węgielny położono w 1749 r, jednak z powodu braku funduszy prace nad jego ukończeniem trwały prawie 150 lat. Na tle dumnie wznoszących się elewacji pięknie prezentują się potężne marmurowe kolumny i posągi znanych postaci z historii Danii, dzięki którym kościół zyskał charakter narodowego pomnika. Wewnątrz wielką nawę na planie koła zdobią kolorowe freski.
RADHUSET
Wielki ratusz na planie prostokąta wzniesiono w latach 1892-1905 wg projektu Martina Nyropa, w stylu wiernie naśladującym włoski renesans. Tutaj toczy się życie polityczne stolicy. Jest to także jedna z perełek kopenhaskiej architektury. Przyglądając się uważnie elewacji z czerwonej cegły, można dostrzec wiele odniesień do nordyckiej mitologii.Nad wejściem do budynku widnieje pozłacana rzeźba przedstawiająca założyciela miasta biskupa Absalona. Wewnątrz w Wielkiej Sali ustawiono popiersia sławnych i zasłużonych duńczyków. Jednak największą atrakcją jest skonstruowany przez Jensa Olsena - Zegar Świata, znajdujący się na najwyższej w kraju wieży mierzącej 106 m.
RUNDETARN
Przysadzista, okrągła wieża jest jedną z charakterystycznych budowli Kopenhagi. Z platformy na wysokości 35 m roztacza się widok na miasto i jego okolice. Wzniesiono ją w roku 1642 na polecenie Chrystiana IV jako część nowego uniwersytetu. Miał się w niej mieścić kościół dla studentów, biblioteka, a na szczycie obserwatorium astronomiczne. Kręcone schody, mające ponad 200 m długości, zbudowano specjalnie po to, aby wnosić na górę teleskopy. To obserwatorium jest jednym z najstarszych w Europie i otwarte jest do dziś. W połowie drogi na górę znajdują się drzwi prowadzące do sali bibliotecznej, w której organizowane są wystawy z dziedziny sztuki, kultury, historii i nauki.
TIVOLI
Ogrody Tivoli to znany na całym świecie kompleks rekreacyjny i jedna z największych atrakcji turystycznych Danii. Położony w samym centrum, zajmuje ok. 88000 m2. Składa się z 37 restauracji reprezentujących wszystkie najpopularniejsze kuchnie świata oraz kawiarni, wesołego miasteczka, sali koncertowej Tivolis Koncertsal. W tym wielkim parku rozrywki znajduje się podobno największa karuzela świata. Całość Ogrodów Tivoli przyozdobiono 400 000 tysiącami kwiatów oraz 110 tysiącami różnokolorowych światełek. Organizowane tu są wszelkiego rodzaju zabawy, festyny, jarmarki, koncerty a nawet występy baletowe. Są tu karuzele, kolejki górskie, akrobaci, muzykanci, poprzebierani w niezwykłe stroje tancerze oraz aktorzy odgrywający sceny z bajek Andersena. Podziwiać możemy tu także wiele budynków tj. pałac mauretański, średniowieczny zamek czy mityczną krainę zmarłych - Walhallę. Park ten, w 1843 r. założył przemysłowiec i miłośnik podróży Georg Carstensen.
ROSKILDE
Będąc w Kopenhadze warto wybrać się do oddalonego około 60 km- Roskilde, znanego przede wszystkim z jednego z największych w Europie letniego festiwalu rockowego. Roskilde, położone nad fiordem o tej samej nazwie i mające dostęp do otwartego morza, miało duże znaczenie już w czasach wikingów. W XVII wieku miasto stało się ważnym ośrodkiem religijnym i stolicą państwa. Stan taki trwał do XV w. kiedy dwór przeniósł się do Kopenhagi. Znajduje się tu interesujące Muzeum Łodzi Wikingów, które jako jedyne poszczycić się może wystawą aż pięciu pieczołowicie zrekonstruowanych statków wikingów, które zatonęły w 1000 r. a zostały wydobyte z dna morza w latach 1962-1967. Łodzie te mierzą 31 metrów długości i mogą pomieścić nawet 100 wojowników. Latem zwiedzający Muzeum mogą obserwować proces budowy ich replik, a nawet sprawdzić zwrotność tych niezwykłych łodzi podczas rejsów po pobliskim fiordzie. Muzeum oferuje oprócz warsztatów archeologicznych, w którym można podpatrzeć tradycyjne metody budowy okrętów również warsztat historyczny, gdzie goście samodzielnie mogą wykonać drewniane tarcze, korale z paciorków.
HELSINGOR
Podczas podróży po Zelandii warto udać się do małego średniowiecznego miasteczka położonego w pobliżu cieśniny sundzkiej - Helsingor. Miejscowość znana była jako osada handlowa od końca XII w. W 1426 r. Helsingor otrzymał prawa miejskie. Miasto zasłynęło dzięki Hamletowi- nie do końca fikcyjnej postaci duńskiego księcia, stworzonej przez Szekspira. Pierwowzorem Hamleta był prawdopodobnie wiking Amleth, bohater dawnych kronik.
Szesnastowieczny Zamek Kronborg został wzniesiony w latach 1574-1585 w stylu renesansu niderlandzkiego, położony na piaszczystym kawałku lądu, który półkolistym pasmem wsuwa się w stronę morza. Budowę obecnego zamku rozpoczął w XVI wieku Fryderyk II, na miejscu fortecy wzniesionej przez Eryka Pomorskiego. Zamek pełnił rolę strażnicy pobierającej opłaty od przepływających statków kupieckich. Został odnowiony z przeznaczeniem na muzeum historyczne. Wielka Sala ma 62 m długości i jest to podobno najdłuższa sala w Europie. Zamek, w którym rozgrywa się akcja sztuki, góruje nad miasteczkiem, w lecie pod gołym niebem wystawiane są tutaj przedstawienia Hamleta. Budowla ta od roku 2000 znajduje się na liście UNESCO.
HILLEROD
W Hillerod znajduje się najpotężniejszy zamek Danii- Zamek Frederiksborg. Ten renesansowy zamek mieszczący Narodowe Muzeum Historyczne wznosi się na trzech małych wyspach położonych na malowniczym, sztucznym jeziorze. Zamkowe wieże, wieżyczki, szczyty i miedziane dachy górują nad miastem Hillerod. Spora część dzisiejszej budowli została wzniesiona przez króla Chrystiana IV w latach 1602-1620. Po wstąpieniu na tron kazał on wyburzyć stojącą na tym miejscu twierdzę, zbudowaną przez jego ojca Fryderyka II w poprzednim półwieczu. W latach 1671-1840 zamek Frederiksborg był siedzibą królów duńskich.
W XVIII wieku cała seria pożarów niemal całkowicie zmiotła miasto Hillerod z powierzchni ziemi, przy czym ucierpiał także zamek. Pod patronatem J.C. Jacobsena, właściciela browaru Carlsberg, rozpoczęto szeroko zakrojony program odbudowy zamku. Uszkodzone fragmenty budowli tak dobrze zrekonstruowano, że są niemal nie do odróżnienia od zachowanych części oryginalnych. Dwie największe atrakcje zamku to złocona Kaplica Koronacyjna, gdzie w ciągu ostatnich dwóch wieków odbywały się koronacje monarchów, oraz potężna Sala Rycerska z pięknie dekorowanym wysokim sklepieniem.
Od 1878 roku w zamku ma siedzibę Muzeum Historii Danii, a wśród muzealnych zbiorów znajdują się liczne obrazy historyczne, portrety, tkaniny, meble i inne antyki wyeksponowane w lśniących od złoceń i kryształów salach, komnatach i korytarzach. Jest też sporo pięknych marmurów i rzeźbionych boazerii.
Wyjątkowo piękny widok zamku i jego odbicia w wodzie można podziwiać z ogrodu położonego na drugim końcu jeziora.
WYSPA BORNHOLM
Bez wątpienia Bornholm można nazwać "Skandynawskim kotłem", w którym zebrano wszystko to, co najlepsze w całej Skandynawii.
Niezwykle słoneczny teren, którego skaliste podłoże mieni się dzięki promieniom słonecznym, których jest tu nieporównywalnie więcej niż w jakimkolwiek innym miejscu kraju. Wspaniałe kontrasty pomiędzy skalistymi klifami, piaszczystymi, rozległymi plażami, tajemniczymi lasami czy uroczymi okrągłymi kościółkami, a nadbrzeżnymi rybackimi miasteczkami wywierają niesamowite wrażenie na każdym, kto je zobaczy.
HAMMERSHUS
Hammershus jest największym w Skandynawii kompleksem ruin średniowiecznego zamku. Usytuowano go na wzniesieniu 74 m n.p.m. i obwarowano murem obronnym, dzięki czemu Hammershus był twierdzą niemal nie do zdobycia. Jego budowę rozpoczęto w XIII w z polecenia władz kościelnych. Największy rozwój warowni nastąpił w latach 1327-1522 kiedy zamek znajdował się w rękach hierarchów z Lund (dziś Skania w Szwecji). Aż do roku 1743 zamek przechodził w ręce kolejnych właścicieli - w najgorszym okresie Hammershus służyło jako więzienie. Kiedy wicekomendant wojskowy Bornholmu przeniósł się do Rønne twierdzą zainteresowali się mieszkańcy, którzy rozbierali zamek, a cegły wykorzystywali do budowy prywatnych zabudowań..Wielkość zamku najlepiej można ocenić obchodząc dookoła opasujący go mur obronny.
W 1822 r. Hammershus wpisano na listę zabytków objętych całkowitą ochroną. To co pozostało z potężnej twierdzy udostępniono turystom do zwiedzania. Ruiny stały się jednym z najciekawszych miejsc Bornholmu. Wstęp na zamek jest bezpłatny. Przy zamku w Slotsgården utworzono niewielkie muzeum (Hammershus Udstillingen), gdzie wśród wielu eksponatów obejrzeć można makietę przedstawiającą zamek w czasach jego świetności.
WYSPA FONIA
Fonia, czyli druga, co do wielkości duńska wyspa, nazywana jest często „ogrodem Danii”. Określenia tego użył po raz pierwszy Hans Christian Andersen, który urodził się w stolicy wyspy, Odense. On sam także jest przez mieszkańców hołubiony, jego ducha czuje się w całym mieście. Pomnik pisarza stojący w parku niedaleko klasztoru, jego dom przeistoczony w muzeum czy pobliski skansen folkloru Fionii Den Fynske Landsby, w którym dzieci odgrywają scenki z jego nieśmiertelnych baśni.
Fionia jest niemalże wierną kopią literackich obrazów i ilustracji przedstawianych w jego książkach. Malownicze domki, wśród których wiją się ścieżki i drogi obsadzone wierzbami, na których tle widnieją zielone, spokojne wzgórza "porośnięte" zamkami, pałacykami czy murami arystokratycznych dworków.
DOM HANSA CHRISTIANA ANDERSENA- ODENSE
Odense to trzecie, co do wielkości miasto w Danii, swoją nazwę zawdzięcza pierwszemu centrum kultu Odyna - najpotężniejszego z bogów, władcy Walhalli. Znajduje się tu Muzeum Hansa Christiana Andersena. Mieści się ono w starym domu pisarza przy Hans Jensens Straede. Jest to główne muzeum poświęcone życiu pisarza, urządzone w kilku przylegających do siebie domach. Andersen urodził się prawdopodobnie w jednym z nich w 1805 roku. Do zwiedzania udostępniono galerię z przedmiotami, zdjęciami, książkami, rękopisami, listami, które do niego należały. Mapy pokazują trasy jego licznych europejskich podróży. Są tu także przepastne kufry, które mu w nich towarzyszyły, oraz gablota ze słynnym cylindrem. Okrągły, centralny hol zdobią malowidła ścienne ilustrujące życie Andersena, a w oddzielnej bibliotece zebrane są tomy jego dzieł w 70 językach. Są też ilustracje wykonane przez samego Andersena i przez innych artystów zainspirowanych jego utworami.
ZAMEK EGESKOV W KVAERNDRUP
Różowy zamek z malowniczymi wieżami, wznoszący się pośrodku jeziora i górujący nad taflą wody niczym ogromny zakotwiczony statek, przedstawiany jest na jednej z bardziej znanych widokówek Danii. Zamek należy do arystokratycznej rodziny, która dołożyła wszelkich starań, żeby zrobić z niego jedną z największych atrakcji kraju.
Fosa i wieże Zamku Egeskov mają charakter bardziej ozdobny niż obronny. Pomalowane na biało sale urządzone tematycznie pokazują liczącą 440 lat historię zamku. Od Żółtego Pokoju w stylu Ludwika XVI dochodzi się do dziewiętnastowiecznej Sali Wiktoriańskiej, mijając po drodze wiele sal pięknie urządzonych meblami z epoki. Największe wrażenie robią: Pokój Myśliwski i Korytarz Myśliwski, zawieszone tysiącami trofeów z afrykańskich łowów na grubego zwierza, przywiezionych przez dawnego właściciela na początku XX w.
W ogrodzie otaczającym zamek chodzą pawie i powiewają flagi. W kilku oficynach urządzono muzeum motoryzacji, w którym można obejrzeć powozy, samochody, motocykle i samoloty. Jest też labirynt i duży plac zabaw dla dzieci.
JUTLANDIA
Kraina ta zajmuje około 70% powierzchni całej Danii. Dawniej te tereny często odwiedzali Wikingowie, do dzisiaj zachowały się ślady ich działalności - są one jedną z ciekawszych atrakcji tego regionu.
LEGOLAND
Będąc w północnej części regionu, w mieście Billund trzeba odwiedzić niewątpliwie największą atrakcję turystyczną całej Danii - Legoland. Miasto to rozsławiło w świecie wybudowanie wesołego miasteczka z 40 mln klocków Lego. Jego historia zaczęła się w latach 30. XX wieku, kiedy to pewien bezrobotny stolarz zaczął robić drewniane zabawki i nazwał je lego – od duńskiego leg godt, co znaczy „baw się dobrze”. W 1947 roku otworzył swoja pierwszą fabrykę produkującą plastikowe klocki. W 1968 roku Lego było już fenomenem na skalę światową, a w Billund powstał Legoland Park.
Zaznamy tu przejażdżki na smoku, spływu drewnianą łódką po górskiej rzece, poczujemy się jak John Wayne w miasteczku wprost z Dzikiego Zachodu, natrafimy na piratów i Indian czy obejrzymy zbudowane z klocków repliki najbardziej znanych budynków i pomników całego świata. Możemy zobaczyć tutaj mdzi. miniatury kopenhaskiego zamku Amalienborg, amsterdamskiego kanału, austriackiego Tyrolu oraz „Medbourne” – fikcyjnego angielskiego miasta łączącego elementy Stamford, Chester i Yorku. W środku znajdują się klockarnie lego i duplo wielkości basenu. Jest też – już nie z klocków lego – Pałac Tytanii, w którego 18 komnatach znajduje się ponad 3000 miniaturowych sprzętów, oraz wielka kolekcja dawnych zabawek.
Przez cały sezon turystyczny w parku odbywają się różne imprezy: dni Legolandu, święta pluszowych misiów, konkursy piosenek, zabawy przebierańców przebierańców koncerty muzyki pop.
BIBLIOGRAFIA:
Martin Symington „DANIA”- przewodnik pod publikacją Thomasa Cooka
Andreas Bormann „KOPENHAGA”- przewodnik Marco Polo
http://www. dania.modos.pl
http://www.visitdenmark.com