Pbem

Sprzęgło to urządzenie stosowane w budowie maszyn do łączenia wałów w celu przekazywania momentu obrotowego.
Inaczej jest to zespół części służących do połączenia dwóch niezależnie obrotowo osadzonych wałów, czynnego – napędowego i biernego – napędzanego,
w celu przeniesienia momentu obrotowego.Sprzęgło składa się z członu napędzającego (czynnego) zainstalowanego na wale napędzającym, członu napędzanego (biernego)
zainstalowanego na wale napędzanym oraz elementów łączących. Elementem łącznym może być jedna lub więcej części maszynowych lub czynnik, tak jak to ma miejsce w sprzęgle
hydrokinetycznym.Dzięki sprzęgłom silniki, zespoły układu napędowego oraz mechanizmy robocze można wykonywać w postaci odrębnych zespołów maszyn i urządzeń, a następnie
łączyć je za pomocą montażu. Stosowanie różnych sprzęgieł umożliwia również spełnienie wielu innych zadań, które wymagałyby bardzo skomplikowanej konstrukcji maszyn, a nawet byłyby niemożliwe
do wykonania.Sprzęgłami nie rozłącznymi nazywa się sprzęgła w których człony czynny i bierny są połączone trwale tzn. nie można ich rozłączać w czasie pracy.|a)sprzęgła sztywne:tulejowe,łubkowe,kołnierzowe.
b)samonastawne-umożliwiają one łączenie wałów i przenoszenie momentu obrotowego w przypadkach gdy osie wałów nie pokrywają się lub gdy podczas pracy występują przesunięcia osiowe jednego z wałów.
c)sprzęgło Oldhmana:z kłami prostymi,z wkładko tekstolitową,z kłami o zarysie ewolwentowym|d)podatne:sprzęgło kabłonkowe,sprzęgło wkładkowe tulejowe,sprzęgło z pakietem sprężyn płaskich,sprzęgło ze sprężyną
Sprzęgłami sterowanymi nazywamy sprzęgła wyposażone w urządzenia za pomocą których pracownik obsługuje urządzenie może dokonywać połączenia lub rozłączenia członów sprzęgła.Sprzęgła sterowane dzieli się na:-sprzęgła przełączalne synchronicznie w których przełączanie następuje tylko przy równych lub prawie równych prędkościach kątowych członów czynnego i biernego.,-sprzęgła przełączalne asynchroniczne- przekazujące moment obrotowy w wyniku działania sił tarcia, co umożliwia przełączanie przy różnych prędkościach kątowych obsługi członów.|Sprzęgła samoczynne dzięli się na:-ośrodkowe, w których włączenie lub rozłączenie sprzęgła następuje na skutek działania siły odśrodkowej;-jednokierunkowe przekazująze moment obrotowy tylko w jednym kierunku a wyłączają sie przy zmianie kierunku obrotowego;-bezpieczeństwa,wyłączające się przy przekroczeniu zamożonego i przekroczeniu założonego momentu obrotowego.Hamulce:a)stożkowy;b)wielopunktowy;c)jednoklockowy;d)cięgnowy|Hamulcami nazywa się urządzenia do zatrzymania, zwolnienia regulacji ruchu maszyny|Zależnie od rodzaju mechanizmu włączającego i wyłączającego rozróżnia się hamulce:-cierne mechaniczne,hydrauliczne,pneumatyczne,elektromagnetyczne|Hamulce klockowe dzielą się na:-jednoklockowe,-dwuklockowe,-szczękowe.|Łożyska są obciążone siłami wynikającymi z ciężaru wałów i osadzonych na nich elementów(kół zębatych i pasowych,sprzęgła) łożyska wywierają na wał reakcje równe co do wartości siłą obciążonymi łożyska i przeciwne zwróconym.|Łożyska dzielą się na:-ślizgowe-pow. czopa wału ślizga się po powierzchni panewki lub bezpośrednio po powierzchni otworu łożyska, zatem w czasie pracy występuje tarcie ślizgowe.-toczne-między współpracującymi powierzchniami czopa i łożyska są umieszczone elementy toczne np.kulki i wówczas tarcia ślizgowego występuje toczne.|Łożyska ślizgowe stosuje się:-przy przenoszeniu bardzo dużych urządzeń;-gdy konieczne jest aby łożyska tłumiły drgania wału;-przy dużych prędkościach obrotowych i możliwości uzyskania tarcia płynnego;-gdy wymagana jest cicho bierzność łożyska.|Zastosowanie łożysk tocznych:-gdy zależy nam na uzyskaniu bardzo małych oporów w czasie pracy, a zwłaszcza podczas rozruchu;-przy zmiennych prędkościach obrotowych wału;-przy częstym zatrzymywaniu i uruchamianiu maszyny;-gdy wym. jest duża niezawodność pracy i duża trwałość.