Próby jakościowe

Próby jakościowe

Fenole

Pochodne kwasów karboksylowych

Węglowodany

Aminy

Aminokwasy

Węglowodory

Wykrywanie chlorków kwasowych

reakcja z wodnym roztworem AgNO 3 pojawia się biały serowaty osad

Alkohole

Wykrywanie grup amidowych (wykrywanie białek)

reakcja biuretowa (odczyn Piotrowskiego) reakcja z Cu 2+ w środowisku zasadowym roztwór zabarwia się na fioletowo

Białka

Określanie rzędowości amin

Wykrywanie aminokwasów aromatycznych

reakcja nitrowania reakcja z HNO 3 pojawia się żółte zabarwienie roztworu

Wykrywanie wolnych α-aminokwasów

reakcja ninhydrynowa ogrzewanie z alkoholowym roztworem ninhydryny roztwór zabarwia się na niebiesko-fiołkowy kolor (wyjątek: prolina i hydroksyprolina – kolor żółty)

Kwasy nukleinowe

Wykrywanie białek zawierających aminokwasy aromatyczne

reakcja ksantoproteinowa (nitrowania aromatycznych reszt aminokwasowych) reakcja z HNO 3 (stężony) pojawia się żółte zabarwienie (lub po dodaniu do tego roztworu mocnej zasady – pomarańczowe)

Wykrywanie metyloketonów

próba jodoformowa (próba na obecność ugrupowania CH 3 –CO–) ogrzewanie z zasadowym roztworem jodu podczas oziębiania pojawia się żółty osad

Wykrywanie aminokwasów siarkowych

wykrywanie jonu S 2- reakcja z Pb(NO 3 ) 2 lub (CH 3 COO) 2 Pb po wcześniejszym dodaniu NaOH i ogrzaniu układu pojawia się czarny osad

Kwasy karboksylowe

Aldehydy i ketony

Wykrywanie ketoz (odróżnienie ketoz od aldoz)

odczyn Seliwanowa (reakcja charakterystyczna dla ketocukrów) reakcja z rezorcyną w środowisku kwaśnym pojawia się czerwono-wiśniowe zabarwienie roztworu

Wykrywanie kwasu

tworzenie estru etylowego reakcja z alkoholem etylowym w obecności H 2 SO 4 pojawia się charakterystyczny zapach (pochodzący od utworzonego estru)

Odróżnienie DNA od RNA (odczyn Dischego)

DNA RNA reakcja z difenyloaminą w środowisku kwaśnym roztwór barwi się na niebiesko-fiołkowy brak objawów reakcji

Wykrywanie mocznika (diamidu kwasu węglowego)

reakcja biuretowa (odczyn Piotrowskiego) reakcja z jonami Cu2+ w środowisku zasadowym roztwór zabarwia się na fioletowo

Wykrywanie grupy hydroksylowej

reakcja z metalicznym sodem pojawiają się pęcherzyki gazu

Odróżnianie pentoz od heksoz (odczyn Biala – reakcja charakterystyczna dla pentoz)

pentoza heksoza ogrzewanie z odczynnikiem orcynowym (orcyna i FeCl 3 w HCl) roztwór zabarwia się na zielono roztwór zabarwia się nażółto-brązowy kolor

Odróżnianie skrobi od glikogenu

skrobia glikogen tworzenie barwnych kompleksów z płynem Lugola (I 2 w KI) próbka barwi się na granatowo próbka barwi się na brunatnoczerwono

Wykrywanie glicerolu

próba akroleinowa ogrzewanie próbki z bezwodnym KHSO 4 (środek odwadniający) próbka w miarę ogrzewania ciemnieje, pojawiają się dymy o charakterystycznym zapachu

Określanie rzędowości alkoholi

Wykrywanie cukrów redukujących

odczyn Fehlinga (reakcja charakterystyczna dla cukrów redukujących) reakcja z Cu 2+ w obecności NaOH i winianu sodu potasu pojawia się ceglasto-czerwony osad   próba Tollensa lub próba Trommera reakcja z [Ag(NH 3 ) 2 ]OH lub reakcja z Cu 2+ w środowisku zasadowym pojawia się srebrzysty nalot (próba Tollensa) lub ceglasto-czerwony osad (próba Trommera)

Wykrywanie cukrów

odczyn Molischa (reakcja charakterystyczna dla wszystkich cukrów) reakcja z alkoholowym roztworem α-naftolu w obecności stężonego H 2 SO 4 pojawia się czerwono-fiołkowy pierścień na granicy faz

Odróżnianie aldehydów od ketonów

aldehydy ketony próba Trommera: reakcja z Cu 2+ w środowisku zasadowym pojawia się ceglasto-czerwony osad pojawia się czarny osad próba Tollensa: reakcja z amoniakalnym roztworem jonów Ag+, czyli [Ag(NH 3 ) 2 ]OH pojawia się srebrzysty nalot brak objawów reakcji

Wykrywanie fenolu

reakcja z FeCl 3(aq) roztwór zabarwia się na kolor fioletowy, granatowy lub czerwony (zależnie od stężenia roztworu)

Rozróżnienie alkoholi monohydroksylowych i polihydroksylowych

alkohole monohydroksylowe alkohole polihydroksylowe reakcja z Cu 2+ w środowisku zasadowym (w temperaturze pokojowej) brak objawów reakcji pojawia się szafirowe zabarwienie roztworu

Wykrywanie amidów pierwszorzędowych

hydroliza w środowisku zasadowym pojawia się charakterystyczny zapach amoniaku

Wykrywanie kwasów nukleinowych (DNA i RNA)

odczyn Biala reakcja z orcyną w środowisku kwaśnym pojawia się zielone zabarwienie roztworu

Odróżnienie węglowodorów nasyconych od nienasyconych

węglowodory nasycone węglowodory nienasycone reakcja z Br 2 w CCl 4 nie odbarwiają roztworu odbarwiają roztwór reakcja z manganianem(VII) potasu np. w środowisku kwaśnym nie odbarwiają roztworu KMnO 4 odbarwiają roztwór KMnO 4

Odróżnienie węglowodorów aromatycznych od alifatycznych

węglowodory alifatyczne węglowodory aromatyczne reakcja nitrowania (HNO 3 w obecności H 2 SO 4 lub tylko HNO 3 ) brak objawów reakcji pojawia się żółte zabarwienieroztworu