Hierarchia społeczna
Praca wyznacznikiem miejsca w hierarchii społecznej; przekleństwo warstw niższych
Już w literaturze i sztuce antyku i średniowiecza praca jest wyznacznikiem pozycji społecznej. Pracują ponad siły niewolnicy ( Faraon Bolesława Prusa), nie od nich zależy ich miejsce pobytu, są jedynie sługami wykonującymi rozkazy swych panów ( Quo vadis Henryka Sienkiewicza). W tekstach kultury średniowiecza, renesan su czy sentymentalizmu praca chłopa jest czasem idealizowana (utwory Kochanowskiego), jednakże zdarzają się też utwory, w których mowa o krwi, pocie i upokorzeniach chłopów...
Kamienica – obrazem hierarchii społecznej
W przedstawionych w wielu dziełach naszej literatury kamienicach odbija się hierarchia społeczna. Na lepszych piętrach mieszkają zamożni mieszkańcy: właściciele kamienicy i bogatsi lokatorzy: mieszczanie, dawna szlachta czy... kokoty. Sutereny natomiast zajmuje biedota: praczki, bezrobotni, ubodzy rzemieślnicy, wielodzietne rodziny. Tak jest np. w Granicy Zofii Nałkowskiej w kamienicy pani Cecylii Kolichowskiej, w której „co dla jednych jest podłogą, to dla innych staje się sufitem”....