1. ‘długi, wąski kawałek skóry lub tkaniny zawiązywany w talii lub na biodrach’; 2. ‘część bielizny damskiej służąca do podtrzymywania pończoch’; 3. ‘długi kawałek skóry, tkaniny, papieru itp. służący do łączenia lub podtrzymywania czegoś’; 4. ‘miejsce dookoła tułowia, powyżej bioder’; też: ‘część ubrania okrywająca ciało w tym miejscu’; 5. ‘gruba linia, smuga lub pręga’; 6. ‘powierzchnia lasu, morza itp. w kształcie wąskiego, długiego prostokąta’; 7. ‘taśma służąca do przekazywania napędu między współpracującymi ze sobą częściami maszyny lub urządzenia’.
Pochodzenie:
Od XIV w.; ogsłow. (por. czes. pás, ros. pojas) < psłow. *pojasъ ‘pas, przepaska’– rzeczownik odczasownikowy od psłow. czasownika przedrostkowego *po-jasati ‘przepasać, przewiązać’ utworzonego od psłow. czasownika *jasati ‘przepasywać, przewiązywać’; pol. znaczenie ‘część ciała, talia’ jest wtórne, pierwotnie oznaczało ‘miejsce, gdzie się zawiązuje pas’.
Źródło
Od najdawniejszych czasów należało do stroju narodowego Polaków przepasanie nad biodrami, po wierzchu żupana, pasem rzemiennym lub wełnianym domowej roboty, koloru karmazynowego lub zielonego. Pasy skórzane, zwane trzosami,noszone niegdyś powszechnie przez szlachtę i mieszczan, były pospolitem schowaniem na pieniądze w podróży, a dotąd przechowały się jeszcze u ludu krakowskiego i handlującej drobiem i nierogacizną drobnej szlachty podlaskiej. Pas rycerski Polaków bywał albo cały metalowy (...), albo skórzany, metalowemi np. srebrnemi blachami nabity i ozdobną klamrą zapinany.
Zygmunt Gloger, Encyklopedia staropolska, 1900-1903
poleca
b/d
poleca
b/d
poleca
b/d
poleca
b/d
poleca
b/d
poleca
b/d
pasować
1. ‘dokonywać pasowania, przyjmować do stanu rycerskiego’; dawniej też wtórnie: 2. ‘powoływać kogoś na coś’ i 3. ‘udzielać święceń kapłańskich’; od XVI w.; utworzone od słowa pas w znaczeniu ‘obdarować pasem rycerskim’
poleca
b/d
pasować
‘mocować się, zmagać się, walczyć z przeciwnikiem’; utworzone od wyrażeń brać się za pasy oraz chodzić za pasy ‘mocować się, walczyć trzymając się za pasy’
Materiał opracowany przez eksperta