Spośród wszystkich państw uczestniczących w I wojnie światowej największe koszty prowadzenia walk ponosiła Rosja. Miała ona najwięcej zabitych wśród państw Ententy – 1 811 tys. Trudno się więc dziwić, że właśnie w Rosji prowadzenie tak nieudanej dla tego państwa wojny powodowało największe protesty społeczne.
W 1917 roku strajki ogarnęły większe miasta rosyjskie. Również wojsko było niezadowolone ze sposobu prowadzenia wojny. Tę sytuację wreszcie chciała wykorzystać burżuazja, wobec której car dokonał tylko niewielkich ustępstw w 1905 roku. W warunkach wojennych zaistniała szansa na zupełne odsunięcie Mikołaja II od władzy. Ten powszechny front niechęci wobec polityki cara spowodował, że 2 III 1917 roku Mikołaj II abdykował, zaś jego następca książę Michał zrzekł się korony. Przesądziło to o upadku monarchii w Rosji. Władzę przejęła burżuazja, tworząc Rząd Tymczasowy. Początkowo na jego czele stanął Jurij Lwow, a od lipca 1917 roku premierem został Aleksander Kiereński. Przejęcie władzy przez burżuazję nie uspokoiło nastrojów społecznych w Rosji. Nowej władzy nie uznawali robotnicy pozostający pod politycznym wpływem Socjaldemokratycznej Partii Robotników Rosji i głównie jej lewicowego skrzydła – bolszewików, kierowanych przez Włodzimierza Iljicza Lenina (na fot. Lenin, W.A. Serow).
Ci z kolei tworzyli Rady Delegatów Robotniczych i Żołnierskich jako odrębną instytucję aspirującą do władzy w Rosji. Doszło zatem w tym państwie do zjawiska dwuwładzy (Rząd Tymczasowy i Piotrogrodzka Rada Delegatów Robotniczych i Żołnierskich) grożącego kontynuacją wojny domowej. Dnia 17 IV 1917 roku Lenin ogłosił tzw. tezy kwietniowe, stanowiące program walki z Rządem Tymczasowym i utworzenia, po jego pokonaniu, republiki rad. Na korzyść bolszewików przemawiał fakt, że Rząd Tymczasowy zadeklarował dalsze uczestnictwo Rosji w działaniach zbrojnych po stronie Ententy. Krok ten, potrzebny z punktu widzenia polityki zagranicznej, doprowadził do gwałtownego spadku popularności gabinetu Kiereńskiego. Dodatkowym czynnikiem osłabiającym rząd był pucz gen. Ławra Korniłowa w sierpniu 1917 roku. Nie zrealizował on wprawdzie swego celu, którym było przejęcie władzy dyktatorskiej, ale dodatkowo osłabił Rząd Tymczasowy. Sytuację taką uznał Lenin za odpowiednią do rozpoczęcia rewolucji proletariackiej. Wybuchła ona w Piotrogrodzie w nocy z 24 na 25 X (6-7 XI 1917 roku). Hasłem do walki była salwa z opanowanego przez bolszewików krążownika „Aurora”. Szybko zdobyto Pałac Zimowy, siedzibę Rządu Tymczasowego, aresztując jego ministrów, z wyjątkiem samego Kiereńskiego. Jeszcze 25 X 1917 roku w zajętym Piotrogrodzie rozpoczął obrady II Wszechrosyjski Zjazd Rad, w którym zdecydowaną przewagę osiągnęli bolszewicy. Ich dotychczasowi sojusznicy, mienszewicy i eserowcy, opuścili zjazd w proteście przeciw bolszewickiej rewolucji. Zjazd Rad wybrał Radę Komisarzy Ludowych (odpowiednik dotychczasowego rządu). Na jego czele stanął Lenin. Ponadto na przewodniczącego Ogólnorosyjskiego Komitetu Wykonawczego Rad wybrano Jakuba Swierdłowa. Zjazd uchwalił szereg dokumentów programowych nowej władzy: dekrety „O pokoju” i „O ziemi”, zaś Rada Komisarzy Ludowych, 15 XI1917 roku, Deklarację Praw Narodów Rosji. Zgodnie z tymi aktami prawnymi Rosja Radziecka wycofywała się z wojny, rezygnowała z posiadania ziem polskich (notabene w tymczasie zajętych przez Niemców), wypowiadała układ sojuszniczyz Anglią i Francją. Separatystyczny pokój z Niemcami zawarty 3 III 1918 roku w Brześciu ostatecznie kończył udział Rosji w I wojnie światowej.