Rysując obrazy, jakie powstają po przejściu światła przez soczewki, wykorzystujemy bieg trzech charakterystycznych promieni:
- jeśli promień biegnie równolegle do osi optycznej, to po przejściu przez soczewkę załamuje się i przechodzi przez ognisko z drugiej strony soczewki,
- jeśli promień biegnie przez środek soczewki, to przechodzi przez soczewkę bez zmiany kierunku,
- jeśli promień przechodzi przez ognisko, to po przejściu przez soczewkę biegnie równolegle do osi optycznej.
Dla soczewek słuszne jest równanie w postaci: 1/f = 1/x + 1/y
W tym wzorze odległość przedmiotu od soczewki x jest zawsze dodatnia, natomiast ogniskowa f jest dodatnia dla soczewki skupiającej i ujemna dla soczewki rozpraszającej. Z kolei odległość obrazu od soczewki y jest dodatnia, gdy obraz jest rzeczywisty (powstaje po przeciwnej stronie soczewki niż przedmiot) i ujemna, gdy obraz jest pozorny (powstaje po tej samej stronie soczewki co przedmiot).