róg obfitości
‘symbol płodności, urodzajności, pełni, nadmiaru przynoszonego przez sady, winnice i pola uprawne ludziom’; wyr. rzecz. Z mitol. grec. od ułamanego rogu Amaltei; Kiedy Amalteja złamała sobie jeden róg, Dzeus wziął go w swe boskie ręce i pobłogosławił, tak że odtąd napełniał się on wszystkim, czego zapragnął ten, kto go posiadał. Tak powstał róg obfitości, zwany rogiem Amaltei. – J. Parandowski.
pokazywać/pokazać rogi
‘przeciwstawiać się, zbuntować się, stać się hardym, zuchwałym’; zwrot, bibl. (Ps 75, 5-6: „Mówię zuchwalcom: «Nie bądźcie zuchwali!», a do niegodziwych: «Nie podnoście rogu!» Nie podnoście rogu ku górze, nie mówcie bezczelnie przeciw Opoce.”).
przyprawiać/przyprawić komuś rogi
‘zdradzać/zdradzić męża przez żonę’; zwrot; Gdy mnie przyprawia o serca bicie/to jemu rogi przyprawia skrycie. – L. Konopiński.
przytrzeć/utrzeć komuś rogów
‘uczynić kogoś posłusznym, poskromić kogoś, nauczyć kogoś pokory, zmusić do uległości, złamać czyjeś zuchwalstwo, czyjąś pychę’; zwrot, bibl. (Ps 75, 11: „ I obetnę wszystkie rogi niegodziwych, a rogi sprawiedliwego się wzniosą”. Zwrot nawiązuje też zapewne do czynności przycinania rogów bydłu); Grandi mi podszepnął, żebym pani rogów przytarł (…). – W. Żukrowski.
schować rogi
‘spotulnieć, stać się uległym, pokornym’; zwrot, bibl. (por. zwrot o znaczeniu przeciwnym: pokazywać/pokazać rogi ).
zapędzić kogoś w kozi róg
‘wykazać swoją bezwzględną przewagę nad kimś, postawić go w trudnej sytuacji’; zwrot; Lekarz ostrzegał was, żebyście nie dali się zapędzić w kozi róg. – TVN; Dlaczego daliście się PiS-owi zapędzić w kozi róg?
Materiał opracowany przez eksperta