profil

Rośliny nagonasienne

poleca 57% 507 głosów

Do roślin nagonasiennych zaliczane są wymarłe paprocie nasienne, kordaity i benetyty, oraz współcześnie żyjące sagowce, miłorzębowe, gniotowe oraz iglaste. Grupy te mają rangę klas (gromad). Najliczniejszą grupę stanowią rośliny iglaste.

Nagonasienne mają zdrewniałe łodygi (pnie) i korzenie. Korzenie tworzą dobrze rozwinięty system palowy. W drewnie obecne są tylko cewki. U roślin nagonasiennych występuje przyrost wtórny na grubość. Liście są różnie wykształcone, u iglastych mają postać igieł. Organami generatywnymi są kwiaty, które należy uznać za kłosy zarodnionośne.

Kwiatostany i kwiaty sosny zwyczajnej
Kwiatostany i kwiaty sosny zwyczajnej

U roślin iglastych, np. sosny, kwiaty zebrane są w kwiatostany. Kwiat męski ma postać szyszeczki, złożonej z licznych pręcików opatrzonych w woreczki pyłkowe będące mikrosporangiami, wewnątrz których powstają w wyniku mejozy haploidalne ziarna pyłku, czyli mikrospory (zarodniki). Ziarno pyłku rozwija się w przedrośle męskie, zbudowane z dużej komórki wegetatywnej i mniejszej, generatywnej, oraz drobnych komórek, które ulegają degeneracji. Komórka wegetatywna wyrasta w łagiewkę, a generatywna dzieli się, tworząc dwie gamety męskie.

Cykl rozwojowy sosny zwyczajnej (wg Villee, 1976)
Cykl rozwojowy sosny zwyczajnej (wg Villee, 1976)

Kwiatostan żeński w postaci tzw. szyszki zbudowany jest z dwóch rodzajów łusek: wspierających i nasiennych, zwanych owocolistkami. Na każdej łusce nasiennej, będącej pojedynczym kwiatem żeńskim, umieszczone są dwa, niczym nie osłonięte zalążki. Zalążek składa się z ośrodka, czyli makrosporangium otoczonego osłonką, w której znajduje się otwór zwany okienkiem. Z jednej z komórek ośrodka w wyniku mejozy tworzą się cztery makrospory, z których trzy zamierają, a z czwartej kształtuje się gametofit żeński. Powstają w nim dwie rodnie, każda z jedną komórką jajową.

Gdy ziarno pyłku zostanie przeniesione przez wiatr i znajdzie się na okienku zalążka, jego komórka wegetatywna wytwarza łagiewkę, która wrasta w głąb ośrodka. Po dotarciu łagiewki do rodni jeden z plemników łączy się z komórką jajową. Powstaje zygota, z której rozwija się zarodek. Komórki gametofitu żeńskiego przekształcają się w tkankę odżywczą zwaną bielmem pierwotnym, natomiast osłonka twardnieje, stając się łupiną nasienną. Zarodek wraz z bielmem i łupiną tworzą nasienie.

Nasienie w sprzyjających warunkach kiełkuje, wyrastając w siewkę, która następnie rozwija się w dojrzały sporofit.

Zapamiętaj

Rośliny nasienne uniezależniły rozmnażanie płciowe od wody, dzięki wykształceniu łagiewki pyłkowej. Istotne znaczenie miało też wykorzystanie substancji o charakterze tłuszczowym, tzw. sporopoleiny do budowy ścian komórkowych zarodników, u paprotników, oraz ziaren pyłku u roślin nasiennych.

poleca 42% 129 głosów

Przegląd roślin nagonasiennych

Systematyka wśród współcześnie żyjących roślin nagonasiennych wyróżnia cztery grupy: sagowce, miłorzębowe, gniotowe, iglaste. Natomiast do wymarłych nagonasiennych zalicza paprocie nasienne, kordaity i benetyty. Paprocie nasienne występowały od dewonu do kredy, osiągając szczyt rozwoju w karbonie. Na końcach ich pierzastych liści, pokrojem przypominających liście paproci, tworzyły się zalążki. Kordaity były to rośliny drzewiaste żyjące pod koniec ery paleozoicznej, o dużych lancetowatych...

Podoba się? Tak Nie

Materiał opracowany przez eksperta

Czas czytania: 2 minuty