Gęba

mieć pełną gębę komunałów

robić z gęby cholewę

zamknąć komuś usta/gębę

całą gębą

‘w całej pełni, w najlepszym tego słowa znaczeniu’; wyr. określ.; wyraz gęba miał w stp. znaczenie neutralne; (…) kiedy grają na Sybiraka Wampiłowa, ba Czechowa, nie ma wątpliwości, że to artyści całą gębą (…). – „Dialog Akademicki”.

nie puścić pary z gęby

‘milczeć, nie zdradzić tajemnicy’; zwrot; stp. para ‘dech, oddech, tchnienie’; (…) on sam nie chciał i nie chce puścić pary z gęby na temat „swojej martyrologii” (…) – Kiszczak w nadanym ostatnio przez TVP programie tak mu (…) kadził, tak kadził, że ciarki szły po plecach. – W. Łysiak 1; Ba, nawet sam Leśniczy nastroszył się szronem/I choć ziąb okrutny, on pary z gęby nie puścił. – S. Grochowiak.

przyprawić/przyprawiać komuś gębę

‘oczerniać, szkalować kogoś, pomawiać go o coś’; zwrot, liter. – W. Gombrowicz, „Ferdydurke”; (…) czymże innym, jak nie linczem, był donos na Andrzeja Przewoźnika, (…) człowieka prawego i godnego, któremu przyprawiono gębę agenta (…). – „Angora”.

z rozdziawioną gębą

‘z zachwytem, ze zdumieniem, dziwiąc się czemuś bardzo’; wyr. określ.; Z rozdziawioną gębą i absolutnym zachwytem powtarza odpowiedzi. – „Dialog Akademicki”.