rzecz. m, br. lm (hist., polit.)
ustrój państwowy, w którym jeden władca sprawuje nieograniczone rządy.
Podczas lekcji historii nauczyciel omawiał formy absolutyzmu (D. lp), funkcjonujące niegdyś w różnych państwach europejskich. Wspomniał także o tzw. oświeconym absolutyzmie (Ms. lp), który rozwinął się w XVIII w., np. w Austrii i Prusach.
KOMENTARZ
Znanym historycznym przykładem monarchii absolutnej jest Francja w czasach Ludwika XIV (1638-1715). Współczesnym przykładem państwa, w którym formą rządów jest dziedziczna monarchia absolutna jest Arabia Saudyjska.
Obecna postać
Skrajną postacią absolutyzmu może być despotyzm – to słowo ma charakter negatywny i jest używane dla określenia rządów sprawowanych w sposób nie podlegający kontroli, z narzucaniem woli władcy, często w sposób okrutny i nie tolerujący sprzeciwu. W drastycznych przypadkach takiej formy sprawowania rządów mówimy o tyranii, gdzie władza jest nadużywana, nie obowiązują normy prawne w stosunku do poddanych, a monarcha-tyran wymusza posłuszeństwo, stosując często okrutne metody.
W mowie potocznej despotą lub nawet tyranem nazywamy również osobę, która narzuca własną wolę innym, np. w firmie lub w rodzinie. Despotyczne rządy we współczesnym świecie często kojarzone są z → dyktaturą (zob. też → totalitaryzm).