Wiele procesów biochemicznych w organizmach żywych przebiega ze zmianą stopni utlenienia atomów wchodzących w skład biocząsteczek. Procesy transportu elektronów pomiędzy związkami, które na przemian utleniają się i redukują, mają szczególne znaczenie w uzyskiwaniu energii, pochodzącej z utleniania glukozy w czasie oddychania komórkowego oraz syntezy glukozy z tlenku węgla(IV) i wody podczas fotosyntezy.
Aby organizm mógł wykorzystać glukozę do syntezy związków „bogatych w energię”, czyli m.in. ATP (adenozynotrifosforan(V)), musi ona przejść szereg przemian, którym towarzyszą procesy redoks. W procesie oddychania komórkowego, w czasie kolejnych przemian zachodzących najpierw w cytoplazmie komórek(glikoliza), a następnie w mitochondriach (cykl Krebsa), powstają zredukowane związki (NADH) przenoszące elektrony na łańcuch oddechowy, znajdujący się w wewnętrznej błonie mitochondriów (ideowy i uproszczony schemat):
Łańcuch oddechowy tworzą związki chemiczne zdolne do transportu elektronów. Dzięki przepływowi elektronów wzdłuż łańcucha oddechowego, polegającemu na następujących po sobie reakcjach utleniania i redukcji kolejnych cząsteczek stanowiących ogniwa łańcucha oddechowego, możliwe jest wytworzenie odpowiedniego gradientu stężenia protonów w przestrzeni międzybłonowej mitochondriów, co z kolei umożliwia syntezę ATP. W końcowym etapie oddychania komórkowego elektrony zostają przeniesione na cząsteczkę tlenu, która przyłączając protony tworzy cząsteczkę wody.
Glukoza, stanowiąca materiał energetyczny dla zwierząt, syntetyzowana jest w organizmach roślinnych w procesie fotosyntezy. W fazie jasnej fotosyntezy, szereg reakcji, polegających na transporcie elektronów wzdłuż łańcucha cząsteczek kolejno przyjmujących elektrony,umożliwia syntezę zredukowanych związków (NADPH), które są niezbędne do fazy ciemnej fotosyntezy, zachodzącej w macierzy chloroplastów. W fazie ciemnej zachodzi cykl Calvina-Bensona, prowadzący do powstania cząsteczek trioz, z których następnie powstają cząsteczki glukozy.
Reakcje utleniania i redukcji są niezbędne do życia, a przepływ elektronów pomiędzy związkami chemicznymi w organizmach żywych sprzężony z innymi procesami, np. transportem elektronów, pozwala na syntezę biocząsteczek koniecznych do funkcjonowania organizmów żywych.