przebywać
Old Polish
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *perbyvati. By surface analysis, prze- + bywać. First attested in the 14th century.
Verb
przebywać impf (perfective przebyć)
- to stay; to be located; to reside
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter], Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 14, 1:
- Gospodne, kto bødze przebiwacz (habitabit) w przebitcze twoiem?
- [Gospodnie, kto będzie przebywać (habitabit) w przebytce twojem?]
- 1930 [c. 1455], “Ex”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka), 15, 15:
- Straszeny søø wszitczy przebiwayøczy Cananeyszczy
- [Zstraszeni są wszytcy przebywający Kananejszczy]
- to exist; to last
- Synonym: przebywawać
Derived terms
nouns
- przebywacz
- przebywanie
- przebywca
verbs
- przebywać po gościnie impf
Related terms
adjectives
- przebyteczny
nouns
- przebyt
- przebytek
verbs
Descendants
- Masurian: prżebiwacz
- Polish: przebywać
- Silesian: przebywać
References
- Boryś, Wiesław (2005) “bywać”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “przebywać”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “przebywać”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Etymology
Inherited from Old Polish przebywać. prze- + bywać.
Pronunciation
- IPA(key): /pʂɛˈbɨ.vat͡ɕ/
- (Middle Polish) IPA(key): /pʂɛˈbɨ.vat͡ɕ/, /pr̝ɛˈbɨ.vat͡ɕ/
Audio (file) - Rhymes: -ɨvat͡ɕ
- Syllabification: prze‧by‧wać
Verb
przebywać impf (perfective przebyć)
- (transitive) to travel, to traverse (to move through a given distance or space)
- (transitive) to undergo, to experience (to undergo gradual changes)
- Synonym: przeżywać
- (intransitive) to stay, to reside, to sojourn (to be in a particular place or situation)
- (intransitive) to stay, to hang out (to spend some time somewhere or with someone)
- Synonym: siedzieć
- (intransitive, obsolete) to make do with, to settle, to be content with
- Synonyms: kontentować się, poprzestawać
- (intransitive, obsolete) to pass, to elapse, to go by
- (transitive, obsolete) to surpass, to exceed (to have a higher value than)
- (Middle Polish, intransitive) to persist in something, to keep something
- Near-synonyms: trwać, zachowywać
- (Middle Polish, intransitive) to exist
- Synonym: istnieć
- (Middle Polish, intransitive) to have sex
- Synonyms: see Thesaurus:uprawiać seks
- (Middle Polish, transitive) to deal with something
- Synonym: zajmować się
Conjugation
Conjugation of przebywać impf | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
person | singular | plural | |||||||||||||||||
masculine | feminine | neuter | virile | nonvirile | |||||||||||||||
infinitive | przebywać | ||||||||||||||||||
present tense | 1st | przebywam | przebywamy | ||||||||||||||||
2nd | przebywasz | przebywacie | |||||||||||||||||
3rd | przebywa | przebywają | |||||||||||||||||
impersonal | przebywa się | ||||||||||||||||||
past tense | 1st | przebywałem, -(e)m przebywał |
przebywałam, -(e)m przebywała |
przebywałom, -(e)m przebywało |
przebywaliśmy, -(e)śmy przebywali |
przebywałyśmy, -(e)śmy przebywały | |||||||||||||
2nd | przebywałeś, -(e)ś przebywał |
przebywałaś, -(e)ś przebywała |
przebywałoś, -(e)ś przebywało |
przebywaliście, -(e)ście przebywali |
przebywałyście, -(e)ście przebywały | ||||||||||||||
3rd | przebywał | przebywała | przebywało | przebywali | przebywały | ||||||||||||||
impersonal | przebywano | ||||||||||||||||||
future tense | 1st | będę przebywał, będę przebywać |
będę przebywała, będę przebywać |
będę przebywało, będę przebywać |
będziemy przebywali, będziemy przebywać |
będziemy przebywały, będziemy przebywać | |||||||||||||
2nd | będziesz przebywał, będziesz przebywać |
będziesz przebywała, będziesz przebywać |
będziesz przebywało, będziesz przebywać |
będziecie przebywali, będziecie przebywać |
będziecie przebywały, będziecie przebywać | ||||||||||||||
3rd | będzie przebywał, będzie przebywać |
będzie przebywała, będzie przebywać |
będzie przebywało, będzie przebywać |
będą przebywali, będą przebywać |
będą przebywały, będą przebywać | ||||||||||||||
impersonal | będzie przebywać się | ||||||||||||||||||
conditional | 1st | przebywałbym, bym przebywał |
przebywałabym, bym przebywała |
przebywałobym, bym przebywało |
przebywalibyśmy, byśmy przebywali |
przebywałybyśmy, byśmy przebywały | |||||||||||||
2nd | przebywałbyś, byś przebywał |
przebywałabyś, byś przebywała |
przebywałobyś, byś przebywało |
przebywalibyście, byście przebywali |
przebywałybyście, byście przebywały | ||||||||||||||
3rd | przebywałby, by przebywał |
przebywałaby, by przebywała |
przebywałoby, by przebywało |
przebywaliby, by przebywali |
przebywałyby, by przebywały | ||||||||||||||
impersonal | przebywano by | ||||||||||||||||||
imperative | 1st | niech przebywam | przebywajmy | ||||||||||||||||
2nd | przebywaj | przebywajcie | |||||||||||||||||
3rd | niech przebywa | niech przebywają | |||||||||||||||||
active adjectival participle | przebywający | przebywająca | przebywające | przebywający | przebywające | ||||||||||||||
passive adjectival participle | przebywany | przebywana | przebywane | przebywani | przebywane | ||||||||||||||
contemporary adverbial participle | przebywając | ||||||||||||||||||
verbal noun | przebywanie |
Trivia
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), przebywać is one of the most used words in Polish, appearing 11 times in scientific texts, 34 times in news, 4 times in essays, 4 times in fiction, and 5 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 58 times, making it the 1115th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
- Ida Kurcz (1990) “przebywać”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 442
Further reading
- przebywać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- przebywać in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “przebywać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “przebywać”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “przebywać”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “przebywać”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 5, Warsaw, page 29
- przebywać in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
Silesian
Etymology
Inherited from Old Polish przebywać. By surface analysis, prze- + bywać.
Pronunciation
- IPA(key): /pʂɛˈbɨvat͡ɕ/
- Rhymes: -ɨvat͡ɕ
- Syllabification: prze‧by‧wać
Verb
przebywać impf (perfective przebyć)
- (transitive) to travel, to traverse (to move through a given distance or space)
- (transitive) to undergo, to experience (to undergo gradual changes)
- (intransitive) to stay, to reside, to sojourn (to be in a particular place or situation)
- (intransitive) to stay, to hang out (to spend some time somewhere or with someone)
Conjugation
Conjugation of przebywać impf | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
person | singular | plural | |||||||||||||||||
masculine | feminine | neuter | virile | nonvirile | |||||||||||||||
infinitive | przebywać | ||||||||||||||||||
present tense | 1st | przebywōm | przebywōmy | ||||||||||||||||
2nd | przebywŏsz | przebywŏcie | |||||||||||||||||
3rd | przebywŏ | przebywajōm | |||||||||||||||||
past tense | 1st | przebywołch, przebywołech, przebywoł żech |
przebywałach przebywała żech |
przebywałoch1) przebywało żech1) |
przebywalimy, przebywalichmy |
przebywałymy, przebywałychmy | |||||||||||||
2nd | przebywołś, przebywołeś, przebywoł żeś |
przebywałaś przebywała żeś |
przebywałoś1) przebywało żeś1) |
przebywaliście, przebywali żeście |
przebywałyście, przebywały żeście | ||||||||||||||
3rd | przebywoł | przebywała | przebywało | przebywali | przebywały | ||||||||||||||
future tense | 1st | bydã przebywoł, bydã przebywać |
bydã przebywała, bydã przebywać |
bydã przebywało,1) bydã przebywać |
bydymy przebywali, bydymy przebywać |
bydymy przebywały, bydymy przebywać | |||||||||||||
2nd | bydziesz przebywoł, bydziesz przebywać |
bydziesz przebywała, bydziesz przebywać |
bydziesz przebywało,1) bydziesz przebywać |
bydziecie przebywali, bydziecie przebywać |
bydziecie przebywały, bydziecie przebywać | ||||||||||||||
3rd | bydzie przebywoł, bydzie przebywać |
bydzie przebywała, bydzie przebywać |
bydzie przebywało, bydzie przebywać |
bydōm przebywali, bydōm przebywać |
bydōm przebywały, bydōm przebywać | ||||||||||||||
pluperfect tense2) |
1st | bōłch przebywoł, bōłech przebywoł, bōł żech przebywoł |
byłach przebywała była żech przebywała |
byłoch przebywało1) było żech przebywało1) |
byli my przebywali, bylichmy przebywali |
były my przebywały, byłychmy przebywały | |||||||||||||
2nd | bōłś przebywoł, bōłeś przebywoł, bōł żeś przebywoł |
byłaś przebywała była żeś przebywała |
byłoś przebywało1) było żeś przebywało1) |
byliście przebywali, byli żeście przebywali |
byłyście przebywały, były żeście przebywały | ||||||||||||||
3rd | bōł przebywoł | była przebywała | było przebywało1) |
były my przebywali, byłychmy przebywali |
były przebywały | ||||||||||||||
conditional | 1st | bych przebywoł | bych przebywała | byście przebywali | by my przebywały, bychmy przebywały | ||||||||||||||
2nd | byś przebywoł | byś przebywała | byście przebywali | byście przebywały | |||||||||||||||
3rd | by przebywoł | by przebywała | by przebywało | by przebywali | by przebywały | ||||||||||||||
imperative | 1st | niych przebywōm | przebywejmy | ||||||||||||||||
2nd | przebywej | przebywejcie | |||||||||||||||||
3rd | niych przebywŏ | niych przebywajōm | |||||||||||||||||
active adjectival participle | przebywajōncy | przebywajōncŏ | przebywajōnce | przebywajōncy | przebywajōnce | ||||||||||||||
passive adjectival participle | przebywany | przebywanŏ | przebywane | przebywani | przebywane | ||||||||||||||
verbal noun | przebywanie | ||||||||||||||||||
1) Personal neuter forms might be considered nonstandard, protological, or nonce, appearing mostly in literature to refer to grammatically neuter nouns, however might also be used for people who prefer neuter forms. 2) The pluperfect is either archaic or obsolete and now used for conditional in the past. |
Further reading
- przebywac in dykcjonorz.eu
- przebywać in silling.org
- Henryk Jaroszewicz (2022) “przebywać”, in Zasady pisowni języka śląskiego (in Polish), Siedlce: Wydawnictwo Naukowe IKR[i]BL, page 120
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.