przebyć

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *perbýti. By surface analysis, prze- + być. First attested in the 14th century.

Pronunciation

  • IPA(key): (10th–15th CE) /pr̝ɛbɨt͡ɕ/
  • IPA(key): (15th CE) /pr̝ɛbɨt͡ɕ/

Verb

przebyć pf (imperfective przebywać or przebywawać)

  1. to cross water
    • 1876 [1412], Vatroslav Jagić, editor, Archiv für slavische Philologie, volume VI, page 215:
      Jako ne mogl Jaschek przebicz w thu dw nedzelu, kedi mal listh dacz, przessz rzekø
      [Jako nie mogł Jaszek przebyć w tu dwu niedzielu, kiedy miał list dać, przez rzekę]
    • 1912 [1428], Monumenta Iuris cura praepositorum Chartophylacio Maximo Varsoviensi, volume V, page 136:
      Propter debilem glaciem nullatenus per Vislam pertransire vlg. przebicz potuit
      [Propter debilem glaciem nullatenus per Vislam pertransire vlg. przebyć potuit]
  2. to spend some time somewhere, to stay somewhere for a while
    • 1930 [c. 1455], “Tob”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka), 8, 23:
      Zaprzisyøgl Raguel Tobyasza, abi za dwye nyedzely v nyego przebil (ut duas hebdomadas moraretur apud se)
      [Zaprzysiągł Raguel Tobijasza, aby za dwie niedzieli u niego przebył (ut duas hebdomadas moraretur apud se)]
  3. to last; to survive
    • 1916 [second half of the 15th century], Stanisław Słoński, editor, Psałterz puławski, Greater Poland, pages 101, 27:
      Ony zgynø, ale ty przebędzesz (permanes)
      [Ony zginą, ale ty przebędziesz (permanes)]

Derived terms

nouns
  • przebyt
  • przebytek
adjectives
  • przebyteczny
nouns
  • przebywacz
  • przebywanie
  • przebywca

Descendants

  • Masurian: prżebicz
  • Polish: przebyć
  • Silesian: przebyć

References

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish przebyć. By surface analysis, prze- + być.

Pronunciation

  • IPA(key): /ˈpʂɛ.bɨt͡ɕ/
  • (Middle Polish) IPA(key): /ˈpʂɛ.bɨt͡ɕ/, /ˈpr̝ɛ.bɨt͡ɕ/
  • (file)
  • Rhymes: -ɛbɨt͡ɕ
  • Syllabification: prze‧być

Verb

przebyć pf (imperfective przebywać)

  1. (transitive) to travel, to traverse (to move through a given distance or space)
    Near-synonyms: pokonać, zrobić
  2. (transitive) to undergo, to experience (to undergo gradual changes)
    Synonym: przeżyć
  3. (intransitive) to stay, to reside, to sojourn (to be in a particular place or situation)
  4. (intransitive) to stay, to hang out (to spend some time somewhere or with someone)
  5. (intransitive, obsolete) to make do with, to settle, to be content with
    Synonyms: poprzestać, ukontentować się
  6. (intransitive, obsolete) to pass, to elapse, to go by
    Synonyms: minąć, przeminąć, ubiec, upłynąć
  7. (transitive, obsolete) to surpass, to exceed (to have a higher value than)
  8. (transitive, Middle Polish) to cross (to get to the other side of, especially water)
  9. (transitive, Middle Polish) to settle, to satisfy
  10. (transitive, Middle Polish) to lose, to be deprived of
    Synonyms: stracić, utracić

Conjugation

Conjugation of przebyć pf
person singular plural
masculine feminine neuter virile nonvirile
infinitive przebyć
future tense 1st przebędę przebędziemy
2nd przebędziesz przebędziecie
3rd przebędzie przebędą
impersonal przebędzie się
past tense 1st przebyłem,
-(e)m przebył
przebyłam,
-(e)m przebyła
przebyłom,
-(e)m przebyło
przebyliśmy,
-(e)śmy przebyli
przebyłyśmy,
-(e)śmy przebyły
2nd przebyłeś,
-(e)ś przebył
przebyłaś,
-(e)ś przebyła
przebyłoś,
-(e)ś przebyło
przebyliście,
-(e)ście przebyli
przebyłyście,
-(e)ście przebyły
3rd przebył przebyła przebyło przebyli przebyły
impersonal przebyto
conditional 1st przebyłbym,
bym przebył
przebyłabym,
bym przebyła
przebyłobym,
bym przebyło
przebylibyśmy,
byśmy przebyli
przebyłybyśmy,
byśmy przebyły
2nd przebyłbyś,
byś przebył
przebyłabyś,
byś przebyła
przebyłobyś,
byś przebyło
przebylibyście,
byście przebyli
przebyłybyście,
byście przebyły
3rd przebyłby,
by przebył
przebyłaby,
by przebyła
przebyłoby,
by przebyło
przebyliby,
by przebyli
przebyłyby,
by przebyły
impersonal przebyto by
imperative 1st niech przebędę przebądźmy
2nd przebądź przebądźcie
3rd niech przebędzie niech przebędą
passive adjectival participle przebyty przebyta przebyte przebyci przebyte
anterior adverbial participle przebywszy
verbal noun przebycie

Further reading

  • przebyć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • przebyć in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “przebyć”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • PRZEBYĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 19.09.2018
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “przebyć”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “przebyć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “przebyć”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 5, Warsaw, page 28
  • przebyć in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego

Silesian

Etymology

Inherited from Old Polish przebyć. By surface analysis, prze- + być.

Pronunciation

  • IPA(key): /ˈpʂɛbɪt͡ɕ/
  • Rhymes: -ɛbɪt͡ɕ
  • Syllabification: prze‧być

Verb

przebyć pf (imperfective przebywać)

  1. (transitive) to travel, to traverse (to move through a given distance or space)
  2. (transitive) to undergo, to experience (to undergo gradual changes)
  3. (intransitive) to stay, to reside, to sojourn (to be in a particular place or situation)
  4. (intransitive) to stay, to hang out (to spend some time somewhere or with someone)

Conjugation

This verb needs an inflection-table template.

Further reading

This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.