przebyć
Old Polish
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *perbýti. By surface analysis, prze- + być. First attested in the 14th century.
Verb
przebyć pf (imperfective przebywać or przebywawać)
- to cross water
- 1912 [1428], Monumenta Iuris cura praepositorum Chartophylacio Maximo Varsoviensi, volume V, page 136:
- Propter debilem glaciem nullatenus per Vislam pertransire vlg. przebicz potuit
- [Propter debilem glaciem nullatenus per Vislam pertransire vlg. przebyć potuit]
- to spend some time somewhere, to stay somewhere for a while
- 1930 [c. 1455], “Tob”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka), 8, 23:
- Zaprzisyøgl Raguel Tobyasza, abi za dwye nyedzely v nyego przebil (ut duas hebdomadas moraretur apud se)
- [Zaprzysiągł Raguel Tobijasza, aby za dwie niedzieli u niego przebył (ut duas hebdomadas moraretur apud se)]
- to last; to survive
- 1916 [second half of the 15th century], Stanisław Słoński, editor, Psałterz puławski, Greater Poland, pages 101, 27:
- Ony zgynø, ale ty przebędzesz (permanes)
- [Ony zginą, ale ty przebędziesz (permanes)]
Derived terms
nouns
- przebyt
- przebytek
Related terms
adjectives
- przebyteczny
nouns
- przebywacz
- przebywanie
- przebywca
References
- Bańkowski, Andrzej (2000) “przebyć”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “przebyć”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Etymology
Inherited from Old Polish przebyć. By surface analysis, prze- + być.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈpʂɛ.bɨt͡ɕ/
- (Middle Polish) IPA(key): /ˈpʂɛ.bɨt͡ɕ/, /ˈpr̝ɛ.bɨt͡ɕ/
Audio (file) - Rhymes: -ɛbɨt͡ɕ
- Syllabification: prze‧być
Verb
przebyć pf (imperfective przebywać)
- (transitive) to travel, to traverse (to move through a given distance or space)
- (transitive) to undergo, to experience (to undergo gradual changes)
- Synonym: przeżyć
- (intransitive) to stay, to reside, to sojourn (to be in a particular place or situation)
- (intransitive) to stay, to hang out (to spend some time somewhere or with someone)
- (intransitive, obsolete) to make do with, to settle, to be content with
- Synonyms: poprzestać, ukontentować się
- (intransitive, obsolete) to pass, to elapse, to go by
- (transitive, obsolete) to surpass, to exceed (to have a higher value than)
- (transitive, Middle Polish) to cross (to get to the other side of, especially water)
- (transitive, Middle Polish) to settle, to satisfy
- (transitive, Middle Polish) to lose, to be deprived of
Conjugation
Conjugation of przebyć pf | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
person | singular | plural | |||||||||||||||||
masculine | feminine | neuter | virile | nonvirile | |||||||||||||||
infinitive | przebyć | ||||||||||||||||||
future tense | 1st | przebędę | przebędziemy | ||||||||||||||||
2nd | przebędziesz | przebędziecie | |||||||||||||||||
3rd | przebędzie | przebędą | |||||||||||||||||
impersonal | przebędzie się | ||||||||||||||||||
past tense | 1st | przebyłem, -(e)m przebył |
przebyłam, -(e)m przebyła |
przebyłom, -(e)m przebyło |
przebyliśmy, -(e)śmy przebyli |
przebyłyśmy, -(e)śmy przebyły | |||||||||||||
2nd | przebyłeś, -(e)ś przebył |
przebyłaś, -(e)ś przebyła |
przebyłoś, -(e)ś przebyło |
przebyliście, -(e)ście przebyli |
przebyłyście, -(e)ście przebyły | ||||||||||||||
3rd | przebył | przebyła | przebyło | przebyli | przebyły | ||||||||||||||
impersonal | przebyto | ||||||||||||||||||
conditional | 1st | przebyłbym, bym przebył |
przebyłabym, bym przebyła |
przebyłobym, bym przebyło |
przebylibyśmy, byśmy przebyli |
przebyłybyśmy, byśmy przebyły | |||||||||||||
2nd | przebyłbyś, byś przebył |
przebyłabyś, byś przebyła |
przebyłobyś, byś przebyło |
przebylibyście, byście przebyli |
przebyłybyście, byście przebyły | ||||||||||||||
3rd | przebyłby, by przebył |
przebyłaby, by przebyła |
przebyłoby, by przebyło |
przebyliby, by przebyli |
przebyłyby, by przebyły | ||||||||||||||
impersonal | przebyto by | ||||||||||||||||||
imperative | 1st | niech przebędę | przebądźmy | ||||||||||||||||
2nd | przebądź | przebądźcie | |||||||||||||||||
3rd | niech przebędzie | niech przebędą | |||||||||||||||||
passive adjectival participle | przebyty | przebyta | przebyte | przebyci | przebyte | ||||||||||||||
anterior adverbial participle | przebywszy | ||||||||||||||||||
verbal noun | przebycie |
Further reading
- przebyć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- przebyć in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “przebyć”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “PRZEBYĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 19.09.2018
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “przebyć”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “przebyć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “przebyć”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 5, Warsaw, page 28
- przebyć in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
Silesian
Etymology
Inherited from Old Polish przebyć. By surface analysis, prze- + być.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈpʂɛbɪt͡ɕ/
- Rhymes: -ɛbɪt͡ɕ
- Syllabification: prze‧być
Verb
przebyć pf (imperfective przebywać)
- (transitive) to travel, to traverse (to move through a given distance or space)
- (transitive) to undergo, to experience (to undergo gradual changes)
- (intransitive) to stay, to reside, to sojourn (to be in a particular place or situation)
- (intransitive) to stay, to hang out (to spend some time somewhere or with someone)
Conjugation
This verb needs an inflection-table template.
Further reading
- przebyć in silling.org
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.