noc
Albanian
Derived terms
Catalan
Etymology 1
Inherited from Vulgar Latin *naucus (“trough”), from *naucula, diminutive of Latin navis (“ship”).
Czech
Etymology
Inherited from Old Czech noc, from Proto-Slavic *noťь.
Pronunciation
- IPA(key): [ˈnot͡s]
audio (file) - Rhymes: -ots
Declension
Coordinate terms
(times of day) část dne; úsvit, ráno, dopoledne, poledne, odpoledne, podvečer, večer, soumrak, noc, půlnoc (Category: cs:Times of day)
Derived terms
- dobrou noc
- nocleh
- noční
- nočník
- ponocovat
Kashubian
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *noťь.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈnɔt͡s/
- Syllabification: noc
Declension
Derived terms
- nocowac impf
Related terms
- nocnica
Further reading
- Stefan Ramułt (1893) “noc”, in Słownik języka pomorskiego czyli kaszubskiego (in Kashubian), page 120
- Jan Trepczyk (1994) “noc”, in Słownik polsko-kaszubski (in Kashubian), volume 1, page 387
- Eùgeniusz Gòłąbk (2011) “noc”, in Słownik Polsko-Kaszubski / Słowôrz Pòlskò-Kaszëbsczi, volume 2, page 176
- “noc”, in Internetowi Słowôrz Kaszëbsczégò Jãzëka [Internet Dictionary of the Kashubian Language], Fundacja Kaszuby, 2022
Lower Sorbian
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *noťь.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈnɔt͡s/
Declension
Derived terms
Further reading
- Muka, Arnošt (1921, 1928) “noc”, in Słownik dolnoserbskeje rěcy a jeje narěcow (in German), St. Petersburg, Prague: ОРЯС РАН, ČAVU; Reprinted Bautzen: Domowina-Verlag, 2008
- Starosta, Manfred (1999) “noc”, in Dolnoserbsko-nimski słownik / Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch (in German), Bautzen: Domowina-Verlag
Masurian
Etymology
Inherited from Old Polish noc.
Pronunciation
- IPA(key): [ˈnɔt͡s]
- Syllabification: noc
Noun
noc f (diminutive nockä, related adjective nocnÿ)
Norman
Etymology
(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)
Old Czech
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *noťь.
Declension
singular | dual | plural | |
---|---|---|---|
nominative | noc | noci | noci |
genitive | noci | nocú | nocí |
dative | noci | nocma | nocem |
accusative | noc | noci | noci |
vocative | noci | noci | noci |
locative | noci | nocú | nocech |
instrumental | nocú | nocma | nocmi |
See also Appendix:Old Czech nouns and Appendix:Old Czech pronunciation.
Coordinate terms
(times of day) část dne; úsvit, jutro/ráno, dopoledne, poledne, spoledne, nešpor, večer, súmrak, prvospi, noc, pólnoc (Category: zlw-ocs:Times of day)
Descendants
- Czech: noc
References
- Jan Gebauer (1903–1916) “noc”, in Slovník staročeský (in Czech), Prague: Česká grafická společnost "unie", Česká akademie císaře Františka Josefa pro vědy, slovesnost a umění
Old Polish
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *noťь. First attested in the 14th century.
Noun
noc f (diminutive nocny)
- night, nighttime (period of time from sundown to sunup)
- 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski, Krakow, Brodnia, page 66a:
- Byszmy syę wtenczasz daly tobye, gdy nocz szmyerczy naszey przydzie
- [Bysmy się wtenczas dali tobie, gdy noc śmierci naszej przydzie]
- accommodation (place to sleep)
- corruption of moc
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa, page 650:
- Kristus rzekl kv tlusczam...: To yest godzyna vascha y nocz czyemnosczy (potestas tenebrarum Luc 22, 53)
- [Krystus rzekł ku tłuszczam...: To jest godzina wasza i noc (moc) ciemności (potestas tenebrarum Luc 22, 53)]
Derived terms
- nocsia
- noc i dzień
- Wielka Noc
- na noc położyć pf
- nocować impf
- ostać na noc pf
References
- Boryś, Wiesław (2005) “noc”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Mańczak, Witold (2017) “noc”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “noc”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “noc”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Etymology
Inherited from Old Polish noc.
Pronunciation
- IPA(key): /nɔt͡s/
- (Middle Polish) IPA(key): /ˈnɔt͡s/
Audio (file) - Rhymes: -ɔt͡s
- Syllabification: noc
Noun
noc f (diminutive nocka, related adjective nocny)
- (countable) night, nighttime (period of time from sundown to sunup)
- Coordinate term: dzień
- (countable) night (event happening at night; evening or night spent at a particular activity)
- (uncountable) dark time (period in history perceived as decidedly evil and full of tragic events)
- (obsolete, uncountable) night (darkness)
- Synonym: ciemność
- (obsolete, countable) dark (secrecy; hiddenness)
- (obsolete, uncountable) daze, bewilderment, stupefaction
- Synonym: oszołomienie
Declension
Derived terms
- bajka z tysiąca i jednej nocy
- biała noc
- gorączka sobotniej nocy
- królowa nocy
- noc kryształowa
- noc polarna
- noc świętojańska
- nocleg
- Wielkanoc
- zielona noc
- zrównanie dnia z nocą
- zrobić z nocy dzień pf, robić z nocy dzień impf
- nocować impf
Trivia
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), noc is one of the most used words in Polish, appearing 13 times in scientific texts, 30 times in news, 0 times in essays, 75 times in fiction, and 106 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 174 times, making it the 331st most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
- Ida Kurcz (1990) “noc”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 2, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 293
Further reading
- noc in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- noc in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “noc”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “NOC”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 05.05.2009
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “noc”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “noc”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1904), “noc”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 3, Warsaw, page 399
Silesian
Etymology
Inherited from Old Polish noc.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈnɔt͡s/
- Rhymes: -ɔt͡s
- Syllabification: noc
Declension
Further reading
- noc in silling.org
Slovak
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *noťь.
Pronunciation
- IPA(key): [nɔt͡s]
Declension
References
- “noc”, in Slovníkový portál Jazykovedného ústavu Ľ. Štúra SAV [Dictionary portal of the Ľ. Štúr Institute of Linguistics, Slovak Academy of Science] (in Slovak), https://slovnik.juls.savba.sk, 2024