jutro
Kashubian
Pronunciation
- IPA(key): /ˈjutrɔ/
- Syllabification: ju‧tro
Masurian
Etymology
Inherited from Old Polish jutro.
Pronunciation
- IPA(key): [ˈjutrɔ]
- Syllabification: ju‧tro
Old Czech
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *(j)utro.
Noun
jutro n
Declension
singular | dual | plural | |
---|---|---|---|
nominative | jutro | jutřě | jutra |
genitive | jutra | jutrú | juter |
dative | jutru | jutroma | jutróm |
accusative | jutro | jutřě | jutra |
vocative | jutro | jutřě | jutra |
locative | jutřě, jutru | jutrú | jutřiech |
instrumental | jutrem | jutroma | jutry |
See also Appendix:Old Czech nouns and Appendix:Old Czech pronunciation.
Coordinate terms
(times of day) část dne; úsvit, jutro/ráno, dopoledne, poledne, spoledne, nešpor, večer, súmrak, prvospi, noc, pólnoc (Category: zlw-ocs:Times of day)
Descendants
- Czech: jitro
Further reading
- Jan Gebauer (1903–1916) “jutro”, in Slovník staročeský (in Czech), Prague: Česká grafická společnost "unie", Česká akademie císaře Františka Josefa pro vědy, slovesnost a umění
Old Polish
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *(j)utro. First attested in 1282.
Noun
jutro n
- morning
- Synonym: rano
- 1930 [c. 1455], “Ex”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka), 16, 19:
- Nyszadny gego nye ostawyay do yvtra (in mane)
- [Niżadny jego nie ostawiaj do jutra (in mane)]
- tomorrow (day after today)
- 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 9:
- Paknyąly ho mnyeyszi dlug... pozew bil, do yvtra rok odlozoon bąncz (in crastinum terminus prorogetur)
- [Paknięli ho mniejszy dług... pozew był, do jutra rok odłożon bądź (in crastinum terminus prorogetur)]
- morgen (measure of area of a field)
- 1877-1999 [1282], Franciszek Piekosiński, Antoni Gąsiorowski, Henryk Kowalewicz, Ryszard Walczak, Tomasz Jasiński, Izabela Skierska, editors, Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski. Codex diplomaticus Maioris Poloniae [Diplomatic Code of Greater Poland], volume I, page 475:
- Quilibet colonus debet habere triplicem agriculturam, mensurando eam in latitudine decem virgas et in longitudine quindecim, iutra vlg. dicendo, et super quamlibet agriculturam debet habere vlg. dicendo po piethnasczie iutras, ter numerando
- [Quilibet colonus debet habere triplicem agriculturam, mensurando eam in latitudine decem virgas et in longitudine quindecim, jutra vlg. dicendo, et super quamlibet agriculturam debet habere vlg. dicendo po piętnaście iutras, ter numerando]
- staje (historic unit of length)
- 1956 [Middle of the 15th century], Jerzy Woronczak, editor, Teksty polskie w rękopisie nr 43 Biblioteki Kapitulnej we Wrocławiu z połowy XV wieku, Silesia, page 26v:
- In illo tempore duo ex discipulis... ibant... in castellum, quod erat in spacio stadiorum, iutra, gony, sexaginta ab Ierusalem (Luc 24, 13)
- [In illo tempore duo ex discipulis... ibant... in castellum, quod erat in spacio stadiorum, jutra, gony, sexaginta ab Ierusalem (Luc 24, 13)]
Adverb
jutro (not comparable)
- tomorrow (on the day after today)
- 1451-1455, Legenda o świętym Aleksym, line 66:
- Jvthrocz sza byerzą od czebye szluzy[ć] themv, czoszczy gyest w nyebye
- [Jutroć się bierzę od ciebie służy[ć] temu, cożci jest w niebie]
Derived terms
- jutrzejszy
- jutrzniejszy
- jutrzny
- jutrze
- z jutra
- za jutra
- jutrznia
- jutrzyna
References
- Boryś, Wiesław (2005) “jutro”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Mańczak, Witold (2017) “jutro”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “jutro”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- Sławski, Franciszek (1958-1965) “jutro”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “jutro”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Etymology
Inherited from Old Polish jutro.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈjut.rɔ/
- (Middle Polish) IPA(key): /ˈju.trɔ/
Audio 1 (file) Audio 2 (file) - Rhymes: -utrɔ
- Syllabification: jut‧ro
Noun
jutro n
- tomorrow (day after today)
- (literary) tomorrow (future)
- Synonym: przyszłość
- (Middle Polish) morning (future)
- Synonym: rano
Declension
Derived terms
- nie dziś, to jutro
- jutro będzie futro
- dziś tu, jutro tam
- zrób dziś, co masz zrobić jutro
Trivia
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), jutro is one of the most used words in Polish, appearing 0 times in scientific texts, 9 times in news, 3 times in essays, 14 times in fiction, and 33 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 59 times, making it the 1088th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
- Ida Kurcz (1990) “jutro”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 167
Further reading
- jutro I in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- jutro II in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- jutro in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “1. jutro”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “2. jutro”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “JUTRO”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 09.12.2008
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “jutro”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “jutro”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1902), “jutro”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 2, Warsaw, page 189
- jutro in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
Serbo-Croatian
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *(j)utro (“morning, dawn”).
Pronunciation
- IPA(key): /jûtro/
- Hyphenation: jut‧ro
Noun
jȕtro n (Cyrillic spelling ју̏тро)
Declension
Further reading
- “jutro” in Hrvatski jezični portal
Silesian
Etymology
Inherited from Old Polish jutro.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈjutrɔ/
- Rhymes: -utrɔ
- Syllabification: ju‧tro
Declension
Related terms
- jutrzinka
Further reading
- jutro in dykcjonorz.eu
- jutro in silling.org
- Henryk Jaroszewicz (2022) “jutro”, in Zasady pisowni języka śląskiego (in Polish), Siedlce: Wydawnictwo Naukowe IKR[i]BL, page 85
- Aleksandra Wencel (2023) “jutro”, in Dykcjůnôrz ślų̊sko-polski, page 291
Slovak
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *(j)utro (“morning, dawn”).
The second meaning (old unit of measurement) is also a calque of German Morgen (“morgen”), compare with the etymology of morgen.
Pronunciation
- IPA(key): [ˈjutrɔ]
Alternative forms
- gutro (obsolete)
Noun
jutro n (genitive singular jutra, nominative plural jutrá, genitive plural jutár)
Declension
Alternative forms
- yutro, jítro, ítro (obsolete)
Further reading
- “jutro”, in Slovníkový portál Jazykovedného ústavu Ľ. Štúra SAV [Dictionary portal of the Ľ. Štúr Institute of Linguistics, Slovak Academy of Science] (in Slovak), https://slovnik.juls.savba.sk, 2024
Slovene
Etymology
From Proto-Slavic *(j)utro (“morning, dawn”).
Pronunciation
- IPA(key): /jùːtrɔ/
Inflection
Neuter, hard | |||
---|---|---|---|
nom. sing. | jútro | ||
gen. sing. | jútra | ||
singular | dual | plural | |
nominative (imenovȃlnik) |
jútro | jútri | jútra |
genitive (rodȋlnik) |
jútra | júter | júter |
dative (dajȃlnik) |
jútru | jútroma | jútrom |
accusative (tožȋlnik) |
jútro | jútri | jútra |
locative (mẹ̑stnik) |
jútru | jútrih | jútrih |
instrumental (orọ̑dnik) |
jútrom | jútroma | jútri |
Further reading
- “jutro”, in Slovarji Inštituta za slovenski jezik Frana Ramovša ZRC SAZU, portal Fran