पा

See also: -पा

Hindi

Pronunciation

  • (Delhi Hindi) IPA(key): /pɑː/, [päː]

Verb

पा • ()

  1. inflection of पाना (pānā):
    1. stem
    2. second-person singular intimate present imperative

Sanskrit

Alternative scripts

Pronunciation

Etymology 1

From Proto-Indo-European *peh₂- (to protect); compare Latin pāscō (to feed, maintain). Probably not related to पाल (pāla, guard), despite popular folk etymology; see there for more.

Root

पा • ()

  1. to watch, keep, preserve
  2. to protect from, defend against
  3. to protect (a country), i.e. rule, govern
  4. to observe, notice, attend to, follow
Derived terms
  • अपासीत् (apāsīt)
  • पपौ (papau)
  • पाता (pātā)
  • पाति (pāti)
  • पातुम् (pātum)
  • पात् (pāt)
  • पान (pāna)
  • पापाति (pāpāti)
  • पापायते (pāpāyate)
  • पापेति (pāpeti)
  • पायात् (pāyāt)
  • पालयति (pālayati)
  • पासति (pāsati)
  • पास्यति (pāsyati)
  • पाहि (pāhi)
  • पीपासति (pīpāsati)

Adjective

पा • () stem

  1. keeping, protecting, guarding, etc.
Declension
Masculine a-stem declension of पा
Nom. sg. पाः (pāḥ)
Gen. sg. पास्य (pāsya)
Singular Dual Plural
Nominative पाः (pāḥ) पाौ पााः
Vocative पा () पाौ पााः
Accusative पाम् (pām) पाौ पाान्
Instrumental पोन (pona) पााभ्याम् पौः (pauḥ)
Dative पााय पााभ्याम् पोभ्यः (pobhyaḥ)
Ablative पाात् पााभ्याम् पोभ्यः (pobhyaḥ)
Genitive पास्य (pāsya) पायोः (pāyoḥ) पाानाम्
Locative पो (po) पायोः (pāyoḥ) पोषु (poṣu)
Feminine ā-stem declension of पा
Nom. sg. पाा
Gen. sg. पाायाः
Singular Dual Plural
Nominative पाा पो (po) पााः
Vocative पो (po) पो (po) पााः
Accusative पााम् पो (po) पााः
Instrumental पाया (pāyā) पााभ्याम् पााभिः
Dative पाायै पााभ्याम् पााभ्यः
Ablative पाायाः पााभ्याम् पााभ्यः
Genitive पाायाः पायोः (pāyoḥ) पाानाम्
Locative पाायाम् पायोः (pāyoḥ) पाासु
Neuter a-stem declension of पा
Nom. sg. पाम् (pām)
Gen. sg. पास्य (pāsya)
Singular Dual Plural
Nominative पाम् (pām) पो (po) पाानि
Vocative पा () पो (po) पाानि
Accusative पाम् (pām) पो (po) पाानि
Instrumental पोन (pona) पााभ्याम् पौः (pauḥ)
Dative पााय पााभ्याम् पोभ्यः (pobhyaḥ)
Ablative पाात् पााभ्याम् पोभ्यः (pobhyaḥ)
Genitive पास्य (pāsya) पायोः (pāyoḥ) पाानाम्
Locative पो (po) पायोः (pāyoḥ) पोषु (poṣu)

Noun

पा • () stem, f

  1. guarding, protecting
Declension
Feminine ā-stem declension of पा ()
Singular Dual Plural
Nominative पाः
pāḥ
पौ / पा¹
pau / pā¹
पाः
pāḥ
Vocative पाः
pāḥ
पौ / पा¹
pau / pā¹
पाः
pāḥ
Accusative पाम्
pām
पौ / पा¹
pau / pā¹
पाः / पः²
pāḥ / paḥ²
Instrumental पा
पाभ्याम्
pābhyām
पाभिः
pābhiḥ
Dative पे
pe
पाभ्याम्
pābhyām
पाभ्यः
pābhyaḥ
Ablative पः
paḥ
पाभ्याम्
pābhyām
पाभ्यः
pābhyaḥ
Genitive पः
paḥ
पोः
poḥ
पानाम् / पाम्²
pānām / pām²
Locative पि
pi
पोः
poḥ
पासु
pāsu
Notes
  • ¹Vedic
  • ²Perhaps

References

  • Monier Williams (1899) “पा”, in A Sanskrit–English Dictionary, [], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, pages 573/2, 613/2.
  • William Dwight Whitney, 1885, The Roots, Verb-forms, and Primary Derivatives of the Sanskrit Language, Leipzig: Breitkopf and Härtel, page 096
  • Mayrhofer, Manfred (1996) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan] (in German), volume 2, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, pages 112-3

Etymology 2

From Proto-Indo-European *peh₃- (to drink).

Cognate with Ancient Greek πόσις (pósis) whence symposium (drinking together); Latin pōtō whence English potion and poison; Proto-Slavic *pivo (beer). Also compare the noun पात्र (pātra, drinking vessel, goblet).

Root

पा • ()

  1. to drink, quaff, suck, sip, swallow
  2. (figuratively) to imbibe, draw in, appropriate, enjoy, feast upon (with the eyes, ears, etc.)
  3. to drink up, exhaust, absorb
  4. to drink intoxicating liquors
Derived terms
  • अपात् (apāt)
  • अपीप्यत् (apīpyat)
  • अपुः (apuḥ)
  • पपाथ (papātha)
  • पपान (papāna)
  • पपान (papāna)
  • पपिथ (papitha)
  • पपिरे (papire)
  • पपिवस् (papivas)
  • पपीयात् (papīyāt)
  • पपे (pape)
  • पपौ (papau)
  • पातवे (pātave)
  • पातवै (pātavai)
  • पाता (pātā)
  • पाति (pāti)
  • पातुम् (pātum)
  • पाथस् (pāthas)
  • पान्ति (pānti)
  • पायम् (pāyam)
  • पाययति (pāyayati)
  • पाययते (pāyayate)
  • पाययाम् (pāyayām)
  • पाययितवै (pāyayitavai)
  • पाययित्वा (pāyayitvā)
  • पास्यति (pāsyati)
  • पास्यते (pāsyate)
  • पिपति (pipati)
  • पिपान (pipāna)
  • पिपाययिषति (pipāyayiṣati)
  • पिपासति (pipāsati)
  • पिपीषति (pipīṣati)
  • पिबति (pibati)
  • पिबते (pibate)
  • पिबध्यै (pibadhyai)
  • पीत्वा (pītvā)
  • पीत्वी (pītvī)
  • पीयते (pīyate)
  • पेपीयते (pepīyate)
  • पेपीयमान (pepīyamāna)
  • पेयास् (peyās)

Adjective

पा • () stem

  1. drinking, quaffing, etc.
Declension
Masculine a-stem declension of पा
Nom. sg. पाः (pāḥ)
Gen. sg. पास्य (pāsya)
Singular Dual Plural
Nominative पाः (pāḥ) पाौ पााः
Vocative पा () पाौ पााः
Accusative पाम् (pām) पाौ पाान्
Instrumental पोन (pona) पााभ्याम् पौः (pauḥ)
Dative पााय पााभ्याम् पोभ्यः (pobhyaḥ)
Ablative पाात् पााभ्याम् पोभ्यः (pobhyaḥ)
Genitive पास्य (pāsya) पायोः (pāyoḥ) पाानाम्
Locative पो (po) पायोः (pāyoḥ) पोषु (poṣu)
Feminine ā-stem declension of पा
Nom. sg. पाा
Gen. sg. पाायाः
Singular Dual Plural
Nominative पाा पो (po) पााः
Vocative पो (po) पो (po) पााः
Accusative पााम् पो (po) पााः
Instrumental पाया (pāyā) पााभ्याम् पााभिः
Dative पाायै पााभ्याम् पााभ्यः
Ablative पाायाः पााभ्याम् पााभ्यः
Genitive पाायाः पायोः (pāyoḥ) पाानाम्
Locative पाायाम् पायोः (pāyoḥ) पाासु
Neuter a-stem declension of पा
Nom. sg. पाम् (pām)
Gen. sg. पास्य (pāsya)
Singular Dual Plural
Nominative पाम् (pām) पो (po) पाानि
Vocative पा () पो (po) पाानि
Accusative पाम् (pām) पो (po) पाानि
Instrumental पोन (pona) पााभ्याम् पौः (pauḥ)
Dative पााय पााभ्याम् पोभ्यः (pobhyaḥ)
Ablative पाात् पााभ्याम् पोभ्यः (pobhyaḥ)
Genitive पास्य (pāsya) पायोः (pāyoḥ) पाानाम्
Locative पो (po) पायोः (pāyoḥ) पोषु (poṣu)

References

  • Monier Williams (1899) “पा”, in A Sanskrit–English Dictionary, [], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 0612/3.
  • Arthur Anthony Macdonell (1893) “पा”, in A practical Sanskrit dictionary with transliteration, accentuation, and etymological analysis throughout, London: Oxford University Press
  • William Dwight Whitney, 1885, The Roots, Verb-forms, and Primary Derivatives of the Sanskrit Language, Leipzig: Breitkopf and Härtel, page 095
  • Otto Böhtlingk, Richard Schmidt (1879-1928) “पा”, in Walter Slaje, Jürgen Hanneder, Paul Molitor, Jörg Ritter, editors, Nachtragswörterbuch des Sanskrit [Dictionary of Sanskrit with supplements] (in German), Halle-Wittenberg: Martin-Luther-Universität, published 2016
  • Mayrhofer, Manfred (1996) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan] (in German), volume 2, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, pages 113-114

Etymology 3

Probably related to Hittite [script needed] (pippa-, to overturn), [script needed] (pa-i-mi-, goes). Burrow and Whitney's derivations of the root as a semantic specialization of Etymology 2 ("to drink") are less likely.

Root

पा • ()

  1. to rise against, be hostile
Derived terms

References

  • Monier Williams (1899) “पा”, in A Sanskrit–English Dictionary, [], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1330/2.
  • William Dwight Whitney, 1885, The Roots, Verb-forms, and Primary Derivatives of the Sanskrit Language, Leipzig: Breitkopf and Härtel, page 096
  • Mayrhofer, Manfred (1996) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan] (in German), volume 2, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 114
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.