Zasłonak błękitnoblaszkowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

gołąbkowce

Rodzina

zasłonakowate

Rodzaj

zasłonak

Gatunek

zasłonak błękitnoblaszkowy

Nazwa systematyczna
Cortinarius delibutus Fr.
Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 276 (1838) [1836-1838]

Zasłonak błękitnoblaszkowy (Cortinarius delibutus Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae). Według Index Fungorum takson niepewny[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Synonimów ma około 20. Niektóre z nich[2]:

  • Cortinarius delibutus f. dryadicola Ballarà & Escànez 1999
  • Cortinarius delibutus f. gracilentus J.E. Lange 1941
  • Cortinarius delibutus f. ochroleucoides Bon & Jamoni 1994
  • Cortinarius delibutus f. suratoides Bon & Ballarà 1997
  • Cortinarius delibutus f. suratus (Fr.) Rob. Henry 1989
  • Cortinarius delibutus var. fulvoluteus (Britzelm.) Moënne-Locc. & Reumaux 1991
  • Cortinarius delibutus var. naevosus (Fr.) Moënne-Locc. & Reumaux 1991
  • Cortinarius delibutus var. parvulus (Rob. Henry) Melot 1994

Nazwę polską podał Andrzej Nespiak w 1975 r.[3]

Morfologia

Kapelusz

Średnica 3–8 cm, początkowo półkulisty, potem kolejno dzwonkowaty, łukowaty i płaski z tępym i szerokim garbem. Powierzchnia bardzo śliska, początkowo barwy cytrynowożółtej lub słomkowożółtej, potem ochrowej. Wierzchołek ciemniejszy (lekko brązowawy)[4].

Blaszki

Nieco zbiegające, szeroko przyrośnięte, płatowate. Początkowo są niebieskaworóżowofioletowe, potem cynamonowobrązowe. Ostrza karbowane[4].

Trzon

Wysokość 5–8 cm, grubość do 1,5 cm, sprężysty, cylindryczny, z pałkowato rozszerzoną podstawą. Powierzchnia gładka, pod kapeluszem fioletowawa, niżej biaława. Posiada rdzawą strefę pierścieniową, a poniżej niej kilka stref ochrowożółtych[4].

Miąższ

Białawy, tylko w górnej części trzonu fioletowy. Posiada słaby zapach rzodkwi, czasami jednak jest bez zapachu[4].

Cechy mikroskopijne

Wysyp zarodników rdzawobrunatny. Zarodniki o kształcie od jajowatego do niemal kulistego, silnie i gęsto brodawkowate, o rozmiarach 6–9 × 5,5–7,5 μm[5].

Występowanie i siedlisko

Znany jest tylko w Europie[6]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano dość liczne stanowiska[3]. Aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów[7].

Grzyb mikoryzowy. Rośnie na ziemi, w lasach iglastych i drzewiastych pod brzozami, bukami i świerkami[4].

Gatunki podobne

Charakterystycznymi cechami tego gatunku są: lepki kapelusz, niebieskawe w młodości blaszki, fioletowa górna część trzonu i żółtawe pierścienie na trzonie[4]. Podobny nieco jest zasłonak piekący (Cortinarius vibratllis), a także zasłonak żółtozłoty (Cortinarius triumphans), ale jego blaszki nie mają niebieskofioletowej barwy[8].

Przypisy

  1. 1 2 Index Fungorum. [dostęp 2018-01-05]. (ang.).
  2. ↑ Species Fungorum. [dostęp 2018-01-05]. (ang.).
  3. 1 2 Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. 1 2 3 4 5 6 Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
  5. ↑ Mycoquebec. Cortinarius delibutus. [dostęp 2015-01-12].
  6. ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2018-01-05].
  7. ↑ Aktualne stanowiska zasłonaka błękitnoblaszkowego w Polsce. [dostęp 2015-01-12].
  8. ↑ First-nature. Cortinarius triumphans Fr. – Birch Webcap. [dostęp 2018-01-23].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.