Młode owocniki wilgotnicy purpurowej | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
wilgotnica purpurowa |
Nazwa systematyczna | |
Hygrocybe miniata (Fr.) P. Kumm. Führ. Pilzk. (Zerbst): 112 (1871) |
Wilgotnica purpurowa (Hygrocybe miniata (Fr.) P. Kumm.) – gatunek grzybów z rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hygrocybe, Hygrophoraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1821 r. Elias Fries nadając mu nazwę Agaricus miniatus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1951 r. Paul Kummer, przenosząc go do rodzaju Hygrocybe[1].
Niektóre synonimy nazwy naukowej[2]:
- Agaricus miniatus Fr. 1821
- Hygrocybe strangulata (P.D. Orton) Svrček 1962
- Hygrophorus miniatus (Fr.) Fr. 1838
- Hygrophorus strangulatus P.D. Orton 1960
- Pseudohygrocybe miniata (Fr.) Kovalenko 1988
Nazwę polską nadała Barbara Gumińska w 1997 r. Dawniej gatunek ten opisywany był w polskim piśmiennictwie mykologicznym jako wodolubek szkarłatny, wilgotnica przewężona, mięsicha szkarłatna lub wodnicha ognista[3].
Morfologia
Średnica od 1,5 do 2,5 cm, kształt początkowo półkulisty, później łukowaty, w końcu płaski i nieco zagłębiony na środku. Brzeg ostry, nieco pofalowany i jaśniejszy od reszty kapelusza. Powierzchnia sucha i delikatnie łuseczkowata, zwłaszcza na środku. Barwa młodych owocników cynobrowa lub krwistoczerwona, potem stopniowo coraz jaśniejsza – pomarańczowoczerwona. Łuski mają tę samą barwę, co kapelusz. Podczas wysychania, lub z wiekiem kapelusz blaknie i staje się pomarańczowożółty[4].
Szerokie i szeroko przyrośnięte, na trzon zbiegające ząbkiem. Mają pomarańczowo-czerwoną barwę i jaśniejsze (żółte) ostrza[4].
Wysokość 2–4,5 cm, grubość 2–5 mm, kształt walcowaty. Jest kruchy i pusty w środku. Powierzchnia gładka, matowa, sucha,. Ma barwęod pomarańczowej do czerwonej, u nasady jest jaśniejsza – biaława lub jasnopomarańczowożółta. Pod kapeluszem zwykle biało przyprószona[4].
Cienki, pod skórka pomarańczowożółty, poza tym pomarańczowy, bez wyraźnego zapachu i smaku[4].
Biały. Zarodniki elipsoidalne, gładkie, bezbarwne, nieamyloidalne, z kilkoma kroplami. Mają rozmiar 8-10 × 5-6μm[5].
Występowanie i siedlisko
Występuje w Ameryce Północnej, Środkowej, Australii, Nowej Zelandii, Europie i Azji. W Europie jest szeroko rozprzestrzeniona, na obszarze Azji znane jest jej występowanie tylko w Korei i Japonii[6]. W Polsce jej rozprzestrzenienie i częstość występowania nie są znane, nie znajduje się jednak na liście gatunków zagrożonych[3].
W Polsce występuje na różnego typu otwartych trawiastych terenach, w sosnowych lasach lub na ich obrzeżach, nad potokami i rzekami. Rośnie na ziemi, wśród traw i mchów. Owocniki wytwarza od sierpnia do września[3].
Znaczenie
Gatunki podobne
Charakterystycznymi cechami wilgotnicy purpurowej są niewielkie owocniki, suchy kapelusz i trzon oraz drobno łuskowata powierzchnia kapelusza. Podobne, również drobne i czerwone owocniki o drobnołuseczkowatej powierzchni mają[7]:
- wilgotnica torfowiskowa (Hygrocybe helobia). Ma blaszki białe i występuje na torfowiskach i mokradłach,
- wilgotnica czerwona (Hygrocybe coccineocremata). Ma łuseczki ciemniejsze od kapelusza, blaszki rzadkie, początkowo białe, potem kremowe.
- wilgotnica lejkowata (Hygrocybe cantharellus). Ma jaśniejszy kolor, zbiegające blaszki, bardziej wysmukły kształt oraz suchą powierzchnią kapelusza[8]
Przypisy
- 1 2 3 Index Fungorum. [dostęp 2014-09-04]. (ang.).
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2014-09-04]. (ang.).
- 1 2 3 4 Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- 1 2 3 4 5 Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ Hygrocybe helobia, waxcap mushroom, identification. [dostęp 2014-09-04].
- ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2014-09-04].
- ↑ B. Gumińska, Flora Polska (Flora of Poland). Grzyby (Mycota). Tom XXVI. Wodnichowate (Hygrophoraceae). Uniwersytet Jagielloński, Instytut Botaniki, Kraków 1997.
- ↑ B. Gumińska, Flora Polska (Flora of Poland). Grzyby (Mycota). Tom XXVI. Wodnichowate (Hygrophoraceae). Uniwersytet Jagielloński, Instytut Botaniki, Kraków 1997.