Trio fortepianowe g-moll op. 8 – trio fortepianowe skomponowane przez Fryderyka Chopina w latach 1828–1829.

Historia

Chopin grający na fortepianie w salonie księcia Radziwiłła – obraz Henryka Siemiradzkiego (1887)

Trio na fortepian, skrzypce i wiolonczelę powstało w fazie stylistycznej twórczości Chopina nazywanej „fazą wirtuozerii warszawskiej”[1]. Była ona związana z jego nauką u Józefa Elsnera, wymagającego od ucznia poznania różnych form muzycznych[2][3]. Utwór powstawał od lata 1828, które kompozytor spędził w Sannikach)[4], jeszcze przed jego wyjazdem do Berlina[uwaga 1], do wiosny 1829. W międzyczasie powstało Rondo à la Krakowiak[2][4] ukończone 27 grudnia 1828[4].

Kompozycja została dedykowana Antoniemu Henrykowi Radziwiłłowi[2][6]. Chopin był gościem jego posiadłości położonej w Antoninowie latem 1827 oraz jesienią 1829[2][7][8][9], kiedy na potrzeby gospodarza i jego córki skomponował Introdukcję i Poloneza na fortepian i wiolonczelę[2][9].

Prawykonanie utworu odbyło się w sierpniu 1830 w domu rodziny Chopinów, czemu mieli przysłuchiwać się Józef Elsner oraz Wojciech Żywny[2].

Charakterystyka

Trio składa się z czterech części[10]:

  1. Allegro con fuoco (249 taktów)
  2. Scherzo (137 taktów)
  3. Adagio sostenuto (82 takty)
  4. Finale (303 taktów)

W porównaniu do koncertów fortepianowych Chopina, część pierwsza Tria charakteryzuje się mniejszymi kontrastami pomiędzy tematami muzycznymi, które skupione są wokół tonacji zasadniczej[11] – g-moll[2] (brak wyraźnych modulacji[11]).

Podczas komponowania Chopin wykorzystał wiedzę na temat kontrapunktu, którą poznał podczas nauki u Elsnera[uwaga 2]. W części drugiej kompozytor zastosował technikę imitacyjną[13]), jednak polifonia stanowi niewielki fragmentu faktury utworu[14].

Trio g-moll jest jednym z czterech utworów kameralnych na fortepian i instrumenty smyczkowe napisanych przez Chopina[15][16], w tym jedynym skomponowanym na skrzypce, wiolonczelę i fortepian[17].

Wydania

Utwór ukazał się drukiem w 1833 nakładem wydawnictwa Maurice’a Schlesingera[18]. W wydaniu Dzieł Wszystkich Fryderyka Chopina utworowi nadano numer XVI[19].

Nagrania

Trio g-moll op. 8 nagrali m.in. Tadeusz Wroński, Aleksander Bronisław Ciechański i Władysław Szpilman (Polskie Nagrania „Muza”, ok. 1960)[20]; Beaux Arts Trio (Philips Records, ok. 1965) oraz Andrzej Grabiec, Paweł Głombik i Maria Szwajger-Kułakowska jako członkowie WOSPRiTV (Wifon, 1979)[21].

Uwagi

  1. ↑ W napisanym po powrocie z Berlina liście do Tytusa Wojciechowskiego z 9 września 1828 Chopin informował: „Co się tycze nowych moich kompozycji, nic nie mam prócz jeszcze niezupełnie skończonego Tria g-minor zaczętego wkrótce po Twoim wyjeździe. – Próbowałem pierwsze Allegro z akompaniamentem przed wyjazdem do Sannik, za powrotem resztę myślę spróbować. Myślę, że to Trio podobny los spotka, co moją Sonatę i Wariacje. Już są w Lipsku (...)”[2][5].
  2. ↑ W liście do Jana Białobłockiego z października 1826, Chopin pisał: „(...) chodzę do Elsnera na kontrapunkt ścisły 6 godzin na tydzień (...)”[4][12].

Przypisy

Bibliografia

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.