Hr.Ms. B | |
Kraj budowy | |
---|---|
Użytkownicy | |
Stocznia |
marynarki w Willemsoord |
Wejście do służby |
1930 |
Wycofanie |
1945 |
Zbudowane okręty |
4 |
Dane taktyczno-techniczne | |
Wyporność |
179 t |
Długość |
42,8 m |
Szerokość |
6 m |
Zanurzenie |
1,5 m |
Napęd |
2 maszyny parowe o mocy 700 KM, 1 kocioł, 2 śruby |
Prędkość |
14,5 węzła |
Załoga |
38 |
Uzbrojenie |
2 karabiny maszynowe |
Trałowce typu A – seria czterech holenderskich trałowców przybrzeżnych z okresu międzywojennego i II wojny światowej, zbudowanych dla Koninklijke Marine w stoczni marynarki w Willemsoord z przeznaczeniem do służby w Holenderskich Indiach Wschodnich. Nosiły oznaczenia alfabetyczne od A do D. Trzy z nich zostały zdobyte przez Japonię i wcielone do służby w Cesarskiej Marynarce Japonii, wszystkie zostały zatopione podczas wojny.
Projekt i budowa
Trałowce typu A były pierwszymi trałowcami specjalnej budowy dla marynarki holenderskiej, która wcześniej miała jedynie cztery okręty typu M zaadaptowane z holowników[1]. Zbudowane były specjalnie w celu służby kolonialnej w Holenderskich Indiach Wschodnich[1]. Ich konstrukcja była wzorowana na niemieckich trałowcach przybrzeżnych typu FM z I wojny światowej[1]. Serię czterech jednostek zbudowano w stoczni marynarki w Willemsoord – budowę rozpoczęto w latach 1928–29, wodowano je w 1929 roku, a ukończono w 1930 roku[1]. Otrzymały tylko oznaczenia alfabetyczne od A do D[2].
Okręty
Nazwa (znak burtowy) |
położenie stępki | wodowanie | wejście do służby | los |
---|---|---|---|---|
A | 13 września 1928 | 19 kwietnia 1929 | 4 sierpnia 1930 | → japoński Cha-113, zatop. 23 czerwca 1945 |
B | 22 września 1928 | 24 września 1929 | 4 sierpnia 1930 | → japoński Cha-112, zatop. 4 czerwca 1945 |
C | 19 kwietnia 1929 | 1929 | 4 sierpnia 1930 | → japoński Cha-116, zatop. 13 listopada 1944 |
D | 1928 | 1929 | 4 sierpnia 1930 | samozatopiony 6 marca 1942 |
Opis konstrukcyjny
Okręty miały, podobnie jak niemiecki pierwowzór, podwyższony pokład dziobowy (stwarzający wrażenie częściowo tylko podwyższonego z uwagi na wysokie nadburcia pozostałej części kadłuba)[3]. Wyróżniały je ściany nadbudówki dziobowej na jednej płaszczyźnie z burtami[4]. Pośrodku długości okrętu znajdował się cienki pojedynczy komin[4]. Wyporność okrętów wynosiła 179 ton, długość 42,8 m, szerokość 6 m, a zanurzenie 1,5 m[1]. Załoga jest podawana od 31 do 38 osób[1].
Napędzały je dwie pionowe maszyny parowe potrójnego rozprężania o mocy indykowanej 700 KM[5]. Parę dostarczał jeden kocioł wodnorurkowy[3]. Maszyny poruszały dwie śruby[5]. Napęd pozwalał na osiągnięcie prędkości 14,5 węzła[5]. Zapas paliwa płynnego wynosił 35 ton[5].
Uzbrojenie składało się jedynie z dwóch karabinów maszynowych kalibru 12,7 mm[6]. W japońskiej służbie otrzymały uzbrojenie z armaty kalibru 47 mm, trzech działek przeciwlotniczych kalibru 25 mm Typ 96, przeciwlotniczego karabinu maszynowego kalibru 13,2 mm i ośmiu bomb głębinowych[7].
Służba
Po ukończeniu okręty zostały przebazowane do Holenderskich Indiach Wschodnich z pomocą holowników „Friesland” i „Vlaanderen”[1].
Podczas II wojny światowej wzięły udział w początkowej fazie wojny na Pacyfiku i wszystkie zostały zatopione na początku marca na Jawie. Trałowce A i B zostały zatopione przez japońskie lotnictwo 1 marca 1942 roku w Surabai[5] (według innych źródeł, B został zatopiony 2 marca w Tanjung Priok[7] lub A został uszkodzony 28 lutego w Surabai i samozatopiony 1 marca, a B został samozatopiony tam 2 marca[6]). Trałowce C i D zostały natomiast samozatopione w Surabai 6 marca tego roku, przed zajęciem przez Japończyków[5] (według innych źródeł, D został zniszczony w Surabai 2 marca[6]).
Trałowce A, B i C zostały następnie podniesione przez Japończyków i wcielone do służby w Cesarskiej Marynarce Wojennej Japonii jako pomocnicze ścigacze okrętów podwodnych o oznaczeniach odpowiednio Cha-113 (wcielony 17 stycznia 1943 roku), Cha-112 (wcielony 20 grudnia 1942 roku) i Cha-116 (wcielony 8 kwietnia 1943 roku)[7]. Wzmocniono im przy tym uzbrojenie.
Cha-116 (ex C) został zatopiony 13 listopada 1944 roku na zachód od Cavite przez amerykańskie lotnictwo pokładowe zespołu TF 38, Cha-112 (ex B) został zatopiony 4 czerwca 1945 roku na Morzu Jawajskim pod Laut Ketjil przez amerykańskie lotnictwo, a Cha-113 (ex A) został zatopiony 23 czerwca 1945 roku na Morzu Jawajskim pod Talembau przez amerykański okręt podwodny USS „Hardhead” (SS-365)[7].
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 7 8 Patianin i Barabanow 2006 ↓, s. 25
- ↑ Lenton 1968 ↓, s. 80.
- 1 2 Lenton 1968 ↓, s. 80-81.
- 1 2 Na podstawie fotografii Lenton 1968 ↓, s. 81
- 1 2 3 4 5 6 Lenton 1968 ↓, s. 81.
- 1 2 3 4 Jentschura, Jung i Mickel 1977 ↓, s. 223
Bibliografia
- Hansgeorg Jentschura, Dieter Jung, Peter Mickel: Warships of the Imperial Japanese Navy, 1869–1945. Wyd. IV (1986). Naval Institute Press, 1977. ISBN 0-87021-893-X. (ang.).
- H.T. Lenton: Navies of the Second World War. Royal Netherlands Navy. Londyn: Macdonald & Co, 1968. (ang.).
- Siergiej Patianin, M. Barabanow. Korabli Wtoroj mirowoj wojny. WMS Niderłandow i małych stran Zapadnoj Jewropy (Bielgii, Irlandii, Islandii i Portugalii) [Корабли Второй мировой войны. ВМС Нидерландов и малых стран Западной Европы]. „Morskaja Kampanija”. Nr 2’2006, 2006. Moskwa: OOO Kollekcyja. (ros.).