Szkoła dżafarycka, Jurysprudencja dżafarycka, Dżafarycki fikh (arab. ‏الجعفريون‎) – szkoła prawa islamskiego, której zasad przestrzegają szyici: wszyscy imamici, część ismailitów i niektórzy zajdyci. Nazwa szkoły wywodzi się od Dżafara as-Sadika, szóstego imama szyickiego który skodyfikował jej prawa i zasady.

Szkoła różni się od czterech sunnickich mazhabów w sprawach polegania na idżtihadzie, dziedziczenia, podatków religijnych, handlu i w innych dziedzinach życia codziennego. Pod względem gałęzi prawa imamici dzielą się na usulitów i achbarytów.

Gałęzie

Usulizm

Szkoła metody interpretacji i tworzenia prawa islamskiego w której kładzie się nacisk na idżtihad; "możliwość uczonego (mudżtahida) do samodzielnego formułowania opinii, posługiwania się indywidualnym rozumowaniem"[1]. Usulici podkreślają rolę jaką pełnią mudżtahidzi (uczeni wysokiej rangi) w interpretowaniu świętych ksiąg (Koranu, hadisów), tekstów i praw, co czyni ich pomostem pomiędzy brakującymi imamami a istniejącą w danym momencie społecznością. Przykładem mudżtahidów są wielcy ajatollahowie jak Ruhollah Chomejni czy Ali as-Sistani. Od końca osiemnastego wieku, jest to największa gałąź szkoły dżafaryckiej.

Achbaryzm

Szkoła, w której kompletnie odrzuca się idżtihad i rolę mudżtahidów na rzecz osobistej interpretacji i rozumowania w zakresie prawa oraz opiera się jedynie na hadisach i Koranie. Achbaryzm skrystalizował się jako odrębny ruch z pism Muhammada Amin al-Astarabadiego i zyskał największą popularność pod koniec okresu safawidzkiego. Krótko po tym ruch został zmiażdżony przez usulickich uczonych, z Muhammadem Baqir Behbahanim na czele[2]. Ostatecznym osłabieniem ruchu była rewolucja islamska w Iranie, która w oczach wielu achbarystów udowodniła wyższość szkoły usulickiej[3]. W dzisiejszych czasach achbaryci stanowią znikomą mniejszość pośród szyitów[4], rezydując jedynie w odległych regionach Indii i Pakistanu.

Przypisy

  1. ↑ Katarzyna Pachniak, Podstawowe pojęcia średniowiecznej muzułmańskiej teorii politycznej [w:] Islam a terroryzm, praca pod red. Anny Parzymies, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa 2003, s. 70.
  2. ↑ Momen, Moojan (1985), An introduction to Shi’i Islam : the history and doctrines of Twelver Shi’ism (Athna Ashri "اثناء عشری"), Oxford: G. Ronald, s. 222, ISBN 0-85398-201-5
  3. ↑ Seyyed Vali Reza Nasr, The Shia revival : how conflicts within Islam will shape the future, wyd. 1st ed, New York: Norton, 2006, s. 69, ISBN 978-0-393-06211-3, OCLC 66463741.
  4. ↑ Momen, Moojan (1985), An introduction to Shi’i Islam : the history and doctrines of Twelver Shi’ism, Oxford: G. Ronald, s. 127, ISBN 0-85398-201-5
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.