Schronisko Przechodnie w Żytniej Skale
Ilustracja
Jeden z otworów
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Bębło, Żytnia Skała

Właściciel

Skarb Państwa

Długość

17,2 m

Deniwelacja

0

Wysokość otworów

443 m n.p.m.

Ekspozycja otworów

ku NW (2)

Data odkrycia

znane od dawna

Kod

J.Olk.I-04.95

Położenie na mapie gminy Wielka Wieś
Mapa konturowa gminy Wielka Wieś, u góry znajduje się punkt z opisem „Schronisko Przechodnie w Żytniej Skale”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Schronisko Przechodnie w Żytniej Skale”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Schronisko Przechodnie w Żytniej Skale”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Schronisko Przechodnie w Żytniej Skale”
Ziemia50°11′10″N 19°48′07″E/50,186139 19,801889
Strona internetowa

Schronisko Przechodnie w Żytniej Skale, Jaskinia Przechodnia w Żytniej Skale – schronisko w Żytniej Skale we wsi Bębło w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Wielka Wieś[1]. Znajduje się na Wyżynie Olkuskiej w obrębie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[2].

Opis schroniska

Schronisko znajduje się w północno-zachodniej ścianie Skały Żytniej, na jej wschodnim krańcu. Ma dwa duże otwory o ekspozycji północno-zachodniej. Powstało na skrzyżowaniu dwóch szczelinowych pęknięć skały, które następnie zostały rozmyte w wyniku procesów krasowych i utworzyły dwa przecinające się korytarze o ostrołukowym sklepieniu. Korytarz biegnący w kierunku południowo-wschodnim przechodzi w ślepą szczelinę. W stropie na skrzyżowaniu korytarzy znajduje się kilkumetrowej wysokości komin. Brak nacieków jaskiniowych, na ścianach są jedynie słabo widoczne rozmycia krasowe i czarne naloty. Namulisko jest głównie gliniaste, z domieszką próchnicy i kamieni[1].

Schronisko jest przewiewne, suche i oświetlone prawie na całej długości. Na ścianach i stropie w lepiej oświetlonych miejscach w pobliżu otworów rozwijają się glony[1].

Historia badań i dokumentacji

Schronisko znane było od dawna. Po raz pierwszy jego krótki opis podał S.J. Czarnowski w 1899 r.[3] W 1951 r. krótki opis i plan podał Kazimierz Kowalski. Podał też, że namulisko było nienaruszone. W 1967 r. przeprowadził badania osadów[4]. W 1982 r. interdyscyplinarne badania osadów w schroniskach Skały Żytniej prowadziła T. Madeyska[1]. W 2015 r. N. Sznobert pomierzył jaskinię i sporządził nowy jej plan[1].

Jaskinie i schroniska Skały Żytniej

W Skale Żytniej znajduje się blisko siebie 6 schronisk i dwie jaskinie:

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 Adam Polonius, Norbert Sznober, Schronisko Przechodnie w Żytniej Skale, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2019-04-14].
  2. ↑ Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2.
  3. ↑ S.J. Czarnowski, Jaskinie okolic Ojcowa pod względem topograficznym, Światowit 1, 1899, s. 1–13.
  4. ↑ K. Kowalski, Jaskinie Polski, tom. 1, Warszawa: Państwowe Muzeum Archeologiczne, 1951.
  5. ↑ Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2018-09-29].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.