Jaskinia w Żytniej Skale Górna
Ilustracja
Otwór jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Bębło, Żytnia Skała

Właściciel

Skarb Państwa

Długość

13 m

Głębokość

1,5 m

Wysokość otworów

448 m n.p.m.

Ekspozycja otworów

ku górze

Kod

J.Olk.I-04.94

Położenie na mapie gminy Wielka Wieś
Mapa konturowa gminy Wielka Wieś, u góry znajduje się punkt z opisem „Jaskinia w Żytniej Skale Górna”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Jaskinia w Żytniej Skale Górna”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Jaskinia w Żytniej Skale Górna”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Jaskinia w Żytniej Skale Górna”
Ziemia50°11′08″N 19°48′06″E/50,185500 19,801639
Strona internetowa

Jaskinia w Żytniej Skale Górna, Schronisko Górne w Żytniej Skale – jaskinia w Żytniej Skale we wsi Bębło w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Wielka Wieś[1]. Znajduje się na Wyżynie Olkuskiej w obrębie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[2].

Opis jaskini

Jaskinia znajduje się na szczycie wzniesienia. Okrągły otwór o średnicy 1 m znajduje się na poziomie terenu, pod nim jest studzienka o głębokości około 1,5 m. Na południowy zachód odchodzi od niej szczelina, a na północ główny, poziomy korytarz. Początkowo ma szerokość do 2 m i wysokość 0,5 m, potem osiąga wysokość 1,3 m, ale zwęża się. W odległości około 5 m od studzienki korytarz zaczyna lekko opadać, a przy jego ścianie leży duży głaz. Korytarz skręca na północny zachód, jego wysokość zmniejsza się do 40 cm, a szerokość do 1 m. Kończy się prowadzącym ku powierzchni zawaliskiem na północną stronę[1].

Jaskinia wytworzona została w skałach pochodzących z jury późnej. Powstała w warunkach freatycznych – świadczą o tym myte ściany oraz kotły wirowe i nyże na ścianach i stropie. Posiada nacieki jaskiniowe w postaci mleka wapiennego i grzybków naciekowych. Namulisko jest gliniaste z dodatkiem gruzu wapiennego i ma ciemnobrązową barwę[1].

Światło słoneczne dociera jedynie do studzienki, korytarz jest ciemny. Wokół otworu wejściowego i na dnie studzienki rosną rośliny i mchy, a na ścianach studzienki glony. Jaskinia jest wilgotna i istnieje w niej przepływ powietrza. Wyczuwalny jest szczególnie w zimie – wówczas z otworu wydobywa się silny strumień cieplejszego powietrza. Ze zwierząt obserwowano w jaskini muchówki, komary i pajęczaki[1].

Historia eksploracji i dokumentacji

Jaskinię odkopał Andrzej Górny na początku lat 70. XX wieku. Później została zasypana i przez kilkadziesiąt lat była niedostępna. Potem została ponownie odkopana. W 1986 r. wymieniają ją A. Górny i M. Szelerewicz jako Schronisko Górne w Żytniej Skale. Podają długość 7 m. We wrześniu 2017 r. T. Siwecki sporządza plan i opis jaskini[1].

Plan

Jaskinie i schroniska Skały Żytniej

W Skale Żytniej znajduje się blisko siebie 6 schronisk i dwie jaskinie:

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 Tomasz Siwecki, Jaskinia w Żytniej Skale Górna, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2019-05-27].
  2. ↑ Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2
  3. ↑ Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2018-09-29].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.