Piszkowice
wieś
Ilustracja
Pałac w Piszkowicach
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

kłodzki

Gmina

Kłodzko

Wysokość

295-335[1] m n.p.m.

Liczba ludności (III 2011)

306[2]

Strefa numeracyjna

74

Kod pocztowy

57-315[3]

Tablice rejestracyjne

DKL

SIMC

0852944

Położenie na mapie gminy wiejskiej Kłodzko
Mapa konturowa gminy wiejskiej Kłodzko, po lewej znajduje się punkt z opisem „Piszkowice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Piszkowice”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Piszkowice”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Piszkowice”
Ziemia50°28′09″N 16°35′30″E/50,469167 16,591667[4]
Galeria: kościół, pawilon ogrodowy
Kościół w Piszkowicach
Kościół w Piszkowicach
Kościół
Kościół
Piszkowice
Galeria:dwór, spichlerz, młyn,
Spichrz w Piszkowicach
Młyn w Piszkowicach
Młyn od strony kanału
Tabliczka na moście przy młynie
Piszkowice. Kolumna

Piszkowice (niem. Pischkowitz) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Kłodzko, w północnej części Kotliny Kłodzkiej.

W przeszłości do wsi należały przysiółki

Obecnie nazwy niestandaryzowane.

Położenie

Piszkowice leżą na granicy Doliny Ścinawki i południowo-wschodniego krańca Wzgórz Ścinawskich, na wysokości około 295–335 m n.p.m.[1]

Podział administracyjny

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.

Nazwa

Pierwotnie wieś nazywała się Pischkowitz, dopiero w 1937 roku ówczesna administracja niemiecka dokonała zmiany tej historycznej nazwy pochodzenia słowiańskiego na Pischkowitz na formę Schloßhübel[7].

Historia

Pierwsza wzmianka o Piszkowicach pochodzi z 1340 roku i mówi o istniejącym we wsi dworze i kościele[7]. Miejscowość niemal nieprzerwanie od 1346 roku do początku XIX wieku należała do rodziny von Haugwitzów, którzy mieli tu swoją siedzibę rodową[7]. W XV wieku miejscowość była znana z ogrodnictwa i sadownictwa[7]. W czasie wojny trzydziestoletniej ówczesnemu właścicielowi Piszkowic Dittrichowi von Haugwitz skonfiskowano posiadłość za sprzyjanie protestantom i przekazano dowódcy twierdzy kłodzkiej hrabiemu Adamowi Berce[7]. W następnych latach wieś miała kilku kolejnych właścicieli, a w 1626 roku powróciła w ręce Dittricha von Haugwitza, który przyjął katolicyzm i odzyskał swoje dobra[7].
W drugiej połowie XVII wieku zbudowano w Piszkowicach okazały barokowy pałac położony na skalnym cyplu, stąd nazwano go „kłodzkim Książem[7]. Bywali w nim znakomici goście między innymi: król pruski Fryderyk II Wielki i wysokiej rangi dowódcy wojskowi uczestniczący w wojnach na terenie ziemi kłodzkiej[7].
Na początku XIX wieku w miejscowości były: dwa folwarki, wapiennik, młyn wodny, kościół i szkoła, a w parku pałacowym bażanciarnia[7]. W roku 1819 zmarł ostatni przedstawiciel rodu Haugwitzów i majątek przeszedł na własność barona Friedricha Falkenhausena, a następnie często zmieniał właścicieli[7]. Od roku 1879, kiedy wybudowano stację kolejową w pobliskich Bierkowicach, wieś stała się popularna wśród turystów, chętnie odwiedzających pałac[7].
Po 1945 roku zabudowania folwarczne przejął PGR, a w pałacu urządzono szkołę[7]. W 2015 roku pałac został kupiony przez osobę prywatną i obecnie (2017) trwa w nim remont[8].

Właściciele[9]

  • von Haugwitzowie:
    • Otto (1346–1369)
    • 1373 – Tamon
    • Heinrich
    • Rüdiger
    • Hans (1499–1528)
    • Georg (–1560)
    • Heinrich (1539–1603)
    • Magdalena (–1643) żona Heinricha Stillfrieda-Rattonitza
    • 1558 – Wenzel
    • Diettrich
    • 1594 – Hans i Heinrich
    • 1598 – Hans
    • 1607 – 1622 Dittrich
  • 1622–1626 Adam Gottfried Berka z Dubé i Lípy (Adam Gottfried Berka von der Daube und Leippe)
  • 1626 – hrabina Kolowrat
  • 1626 – Anna Kolonna von Wels
  • von Haugwitzowie:
    • 1626 – 1643 Dittrich
    • Wolf Dietrich
    • 1644 – Heinrich i Bernhard
    • 1655 – Wenzel Heinrich (–1691)
    • Maximilian Ferdinand (–1715)
    • Franz Anton (1678–1749)[10]
    • 1782 hr. Wenzel (1748–)[11]
    • do 1818(9) – Anton
  • baron Friedrich A. Falkenhausen
  • 1840–1845 – hrabina Falkenhausen de domo Magnis
  • od 1876 – von Zedllitz-Neukirchowie
    • 1876 – baron Georg
    • 1890 – baron Theodor
  • 1893–1910, 1926 – Wolfgang Moritz von Eichborn z Wrocławia
  • 1937 – Rudolf Salfeld
  • po 1945 – w pałacu mieściła się szkoła
  • 1998 – po raz pierwszy pałac został sprzedany


Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty[12]:

  • kościół pw. św. Jana Chrzciciela, parafialny, wzmiankowany w 1384 r., przebudowany w XVIII i XIX wieku[7],
  • zespół pałacowy, przebudowany w 1722 r.[13], z XVIII–XIX w., w skład którego wchodzą:
  • zespół dworski (młyński, folwarczny), obecnie nr 59, w skład którego wchodzą
    • dwór, z XVI/XVII w.
    • spichrz murowany, 3-kondygnacyjny z 1839 r.
    • młyn, z 1838 r.

Przypisy

  1. 1 2 Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 15: Kotlina Kłodzka i Rów Górnej Nysy. Wrocław: I-BiS, 1993, s. 335-340. ISBN 83-85773-06-1.
  2. GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 943 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 101774
  5. Grupa Wirtualna Polska, Monitor Polski - M.P. rok 1950, nr 52, poz. 588 [online], www.money.pl [dostęp 2023-08-02] (pol.).
  6. Rozporządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 2 kwietnia 1949 r. o przywróceniu i ustaleniu nazw miejscowości. [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 2023-08-02].
  7. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Waldemar Brygier, Tomasz Dudziak: Ziemia Kłodzka. Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2010, s. 404. ISBN 978-83-89188-95-3.
  8. Pałac Piszkowice. [w:] wyborcza.pl [on-line]. [dostęp 2017-01-26].
  9. Romuald M. Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: 2008, s. 298–299. ISBN 978-83-89102-63-8.
  10. Franz Anton von Haugwitz auf Pischkowitz. www.geni.com. [dostęp 2015-09-30].
  11. Wenzel Johann Franz Deodat Heinrich Graf von Haugwitz Freiherr auf Pischkowitzin zu Pischkowitz. www.geni.com. [dostęp 2016-07-29].
  12. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 68. [dostęp 2012-08-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
  13. Romuald M. Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: 2008, s. 301. ISBN 978-83-89102-63-8.

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.