Objawy parcha na owocu
Objawy parcha na pędzie

Parch brzoskwini (ang. black spot of peach, scab of peach[1]) – grzybowa choroba brzoskwini (Persica), wywołana przez Venturia carpophila[2].

Występowanie i objawy

Jest to choroba z grupy parchów. Wywołujący ją patogen Venturia carpophila występuje w Ameryce Północnej, Europie, Azji i na Nowej Zelandii[3]. W Polsce choroba jest bardzo pospolita i co roku atakuje brzoskwinie, sporadycznie także inne drzewa pestkowe[4]. Plon z drzew brzoskwini porażonych parchem jest mniejszy i znacznie gorszej jakości. Część owoców gnije jeszcze na drzewie lub wkrótce po zebraniu[4].

Na skórce porażonych owoców brzoskwini pojawiają się małe, oliwkowe plamy, które z czasem powiększają się i ciemnieją. Wielkość plam zależy od odmian brzoskwini oraz okresu, w którym zostały zainfekowane, i wynosi 1,5–8 mm. Z czasem plamy korkowacieją, a jeszcze później skórka w ich obrębie pęka. Takie owoce gniją wskutek wtórnych zakażeń grzybami wywołującymi zgnilizny. Patogen atakuje także liście i niezdrewniałe pędy brzoskwini. Na pędach powoduje powstanie owalnych, początkowo brunatnych, potem brunatnoczarnych plam. Kora w miejscu plam pęka i powstają strupowate rany. Na dolnej stronie porażonych liści pojawiają się okrągłe, jasnooliwkowe plamy[4].

Etiologia i rozwój choroby

Grzybnia patogenu zimuje na porażonych pędach. Wiosną wytwarza zarodniki konidialne, które roznoszone przez wiatr podczas deszczu dokonują infekcji pierwotnych owoców. Zarodniki kiełkują w kropli wody, tworząc grzybnię pomiędzy nabłonkiem a skórką. Bardzo młode zawiązki owoców nie są porażane, gdyż obficie pokryte są kutnerem utrudniającym kontakt zarodników z ich skórką. Grzybnia o oliwkowej barwie wytwarza podkładki, na których powstają konidia. W pełni sezonu wegetacyjnego dokonują one infekcji wtórnych owoców, liści i młodych pędów[4].

Najlepsze warunki dla rozwoju patogenu to temperatura 16–20 °C. Charakterystyczną cechą jest długi okres inkubacji. Trwa on ponad 40 dni[4].

Profilaktyka i zwalczanie

  • Wycinanie porażonych pędów,
  • prześwietlanie zbyt zagęszczonych koron drzew,
  • opryskiwanie fungicydami. Wykonuje się je w czasie przewlekłych deszczów podczas kwitnienia i po kwitnieniu. Stosuje się fungicydy ftalimidowe i benzimidazolowe[4]. W 2022 r. brak zarejestrowanych preparatów do chemicznego zwalczania tej choroby[5].

Przypisy

  1. ↑ EPPO Global Database [online] [dostęp 2022-07-04].
  2. ↑ Zbigniew Borecki, Małgorzata Solenberg (red.), Polskie nazwy chorób roślin uprawnych, wyd. 2, Poznań: Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, 2017, ISBN 978-83-948769-0-6.
  3. ↑ Występowanie Venturia carpophila na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2022-07-04].
  4. 1 2 3 4 5 6 Marek Grabowski, Choroby drzew owocowych, Kraków: Wyd. Plantpress, 1999, ISBN 83-85982-28-0.
  5. ↑ Program ochrony roślin sadowniczych na rok 2022, Polskie Wydawnictwo Rolnicze Sp. z o.o..
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.