Charakterystyczne więdnięcie niektórych gałęzi
Przekrój poprzeczny przez porażony werticiliozą pęd

Werticilioza drzew i krzewów owocowych – choroba korzeni drzew i krzewów zaliczanych do roślin sadowniczych. Jej sprawcą są dwa gatunki grzybów Verticillium albo-atrum i Verticillium dahliae[1].

Występowanie i szkodliwość

Jest to choroba należąca do grupy werticilioz. Wywołują ją te same patogeny, ale w zależności od tego, na jakich roślinach występuje nosi różne nazwy. Gdy występuje na roślinach sadowniczych ma nazwę werticilioza drzew i krzewów owocowych[1], w leśnictwie nazywana jest więdnięciem drzew liściastych[2], w rolnictwie ma nazwę werticilioza ziemniaka, werticilioza truskawki itd[3].

Werticilioza drzew i krzewów owocowych jest bardzo groźną chorobą, prowadząca do gwałtownego więdnięcia i obumierania drzew i krzewów. U większości gatunków roślin sadowniczych wywołana jest przez Verticillium albo-atrum, tylko u śliw powoduje ją głównie Verticillium dahliae. Przyczyną więdnięcia jest zatykanie naczyń i wiązek przewodzących rośliny przez grzybnię patogenów. Początkowo zaburza to przewodzenie wody, soli mineralnych, a przy dalszym rozwoju choroby całkowicie go uniemożliwia prowadząc do śmierci rośliny[1].

Objawy

Typowym objawem jest gwałtowne więdnięcie liści. Najpierw na liściach pojawiają się pomiędzy ich nerwami żółte, a potem brunatne przebarwienia. Następuje to głównie na wierzchołkach pędów, gdzie woda i sole mineralne mają najdłuższą drogę do przebycia. Początkowo zmiany chorobowe obejmują tylko niektóre gałęzie, później jednak choroba rozprzestrzenia się także na sąsiednie konary. Na poprzecznym przekroju porażonych pędów cewki i naczynia w drewnie mają nietypową, brunatną lub czerwonawą barwę. Takie zmiany zabarwienia występują także na korzeniach[1]. Przy dużej wilgotności powietrza na przebarwionym drewnie można dostrzec biały nalot grzybni. Pod mikroskopem składa się on z konidioforów z zarodnikami konidialnymi[2].

Epidemiologia

Obydwa patogeny tej choroby zimują w postaci grzybni w glebie lub w korzeniach porażonych roślin. Grzybnia ma także zdolność tworzenia sklerocjów, które w glebie mogą przetrwać nawet 10 lat. Infekcji pierwotnej dokonuje grzybnia, która z gleby wnika do korzeni poprzez rany w ich skórce, lub przez włośniki. Rozrastająca się w naczyniach i cewkach grzybnia wytwarza zarodniki konidialne i zatyka je swoją masą. Ponadto wydziela toksyny, które również przyczyniają się do obumarcia drzewa[1]. W obumarłym drewnie grzybnia rozwija się nadal, przerasta drewno i rozprzestrzenia się w glebie w otoczeniu jego korzeni[2].

Ochrona

Można tylko zapobiegać chorobie, porażonej przez werticiliozę rośliny nie można już uratować. Podlewanie korzeni wodą z fungicydami jest niewskazane: jest mało skuteczne, kosztowne i powoduje skażenia wód gruntownych. Opryskiwanie drzewa fungicydami jest w ogóle nieskuteczne. Profilaktyka polega na:

  • sadzeniu tylko zdrowych sadzonek drzew i krzewów
  • usuwaniu wraz z bryłą korzeniową chorych roślin. Należy je spalić[1].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 Marek Grabowski, Choroby drzew owocowych, Kraków: Wyd. Plantpress, 1999, ISBN 83-85982-28-0.
  2. 1 2 3 Karol Manka, Fitopatologia leśna, Warszawa: PWRiL, 2005, ISBN 83-09-01793-6.
  3. ↑ Zofia Fiedorow, Barbara Gołębniak, Zbigniew Weber, Choroby roślin rolniczych, Poznań: Wyd. AR Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu, 2008, ISBN 978-83-7160-468-3.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.