Choroba X brzoskwini (ang. peach X-disease[1]) – choroba brzoskwini i niektórych innych drzew pestkowych wywołana przez fitoplazmę Peach X-disease phytoplasma[2].

Objawy i szkodliwość

Wśród roślin uprawnych choroba atakuje wiśnie, czereśnie, brzoskwinie i nektarynki, wśród roślin dziko rosnących m.in. koniczynę, mniszka lekarskiego, aronia, migdałowca oraz kilka dzikich gatunków śliwek i wiśni. Choroba występuje rzadko, ale przynosi duże szkody[3].

Liście brzoskwini i nektarynki przebarwiają się na czerwono i występują na nich nekrotycznie obszary, które wykruszają się, wskutek czego na liściach powstają dziury, a ich brzegi stają się postrzępione. Porażone liście opadają, poczynająć od dolnej części pędu, co nadaje drzewu pomponowy wygląd. Porażone owoce są mniejsze, mają gorszy smak, często są gorzkie i spadają przed dojrzeniem. Zazwyczaj do trzech lat od infekcji porażeniu ulegają wszystkie pędy drzewa, co powoduje jego obumarcie[3].

Porażone wiśnie mają osłabiony wzrost, większe przylistki, a ich owoce są drobne, słabo wybarwione i nie dojrzewają w pełni. Wzrost drzewa zależy od podkładki; na podkładce antypki szybko obumierają, na podkładce mazzarda mogą rosnąć wiele lat[3].

Epidemiologia i ochrona

Źródłem infekcji mogą być porażone brzoskwinie i wiśnie, ale głównym, naturalnym rezerwuarem fitoplazmy choroby X brzoskwini jest aronia i dziko rosnące chwasty, takie jak koniczyna i mniszek lekarski. Brzoskwinie i nektarynki, chociaż zostają poważnie dotknięte przez patogen, są złymi źródłami dalszych infekcji. Choroba X rozprzestrzenia się od połowy lata do późnej jesieni. Fitoplazmę przenoszą skoczki[3].

Chemiczne zwalczanie skoczków nie odgrywa niewielką rolę w rozprzestrzenianiu się choroby. Zapobieganie chorobie sprowadza się głównie do sadzenia zdrowych, certyfikowanych sadzonek i usuwania porażonych roślin przed okresem pojawienia się skoczków, które mogą przenieś patogen, na inne zdrowe drzewa. W odległości do 200 m od plantacji brzoskwini czy wiśni należy usuwać dziko rosnące aronie, będące głównym inokulum patogena. U porażonych aronii liście wcześniej od zdrowych przebarwiają się na jaskrawoczerwono. Ich pędy mogą obumrzeć, ale wiosną z korzeni mogą wyrosnąć nowe[3].

Przypisy

  1. ↑ Candidatus Phytoplasma pruni'(PHYPPN), EPPO Global Database, ISBN 978-0-6481143-1-4 [dostęp 2022-10-02].
  2. ↑ Zbigniew Borecki, Małgorzata Solenberg (red.), Polskie nazwy chorób roślin uprawnych, wyd. 2, Poznań: Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, 2017, ISBN 978-83-948769-0-6.
  3. 1 2 3 4 5 X-disease pathogen Candidatus Phytoplasma pruni [online], Stone Fruit IPN for Beginners [dostęp 2022-10-02].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.