Muchomor alpejski
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

muchomorowate

Rodzaj

muchomor

Gatunek

muchomor alpejski

Nazwa systematyczna
Amanita nivalis Grev.
Scott. crypt. fl. (Edinburgh) 1(4): pl. 18 (1825)

Muchomor alpejski (Amanita nivalis Grev.) – gatunek grzybów należący do rodziny muchomorowatych (Amanitaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Amanita, Amanitaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Synonimy[2]:

  • Agaricus nivalis (Grev.) Loudon 1829
  • Amanita nivalis Grev. 1825, f. nivalis
  • Amanita vaginata f. nivalis (Grev.) Veselý 1933
  • Amanita vaginata var. nivalis (Grev.) E.-J. Gilbert 1918
  • Amanitina nivalis (Grev.) E.-J. Gilbert 1940
  • Amanitopsis nivalis (Grev.) Sacc. 1887
  • Amanitopsis vaginata var. nivalis (Grev.) Peck 1894
  • Pseudofarinaceus nivalis (Grev.) Kuntze 1891
  • Vaginata nivalis (Grev.) Kuntze 1898

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]

Morfologia

Kapelusz

Średnica 3–8 cm, początkowo jajowaty, potem dzwonkowaty, w końcu łukowaty z tępym garbem. Brzeg podwinięty, ostry[4]. Młode okazy białe, potem kremowe, w końcu kremowoszare. Powierzchnia podczas suchej pogody gładka i aksamitna, podczas wilgotnej lepka. Jest prążkowana do 1/3 średnicy. Czasami utrzymują się na kapeluszu przylegające resztki osłony[5].

Blaszki

Szerokie, wolne o delikatnie kosmkowatych ostrzach. U młodych owocników białe, u starszych kremowobiałe[4].

Trzon

Wysokość 4–7 cm, grubość 0,7–1,7 cm, walcowaty, początkowo pełny, potem pusty, dołem nieco rozszerzający się. Powierzchnia gładka, biała. Nie posiada bulwy, nasada otoczona jest błoniastą, białą i kruchą osłoną. Brak pierścienia[4].

Miąższ

Cienki i biały. Smak stęchły, zapach nieokreślony[4].

Cechy mikroskopowe

Wysyp zarodników biały. Zarodniki kuliste lub prawie kuliste, czasami szeroko elipsoidalne lub podłużne. Mają rozmiary (8,2–)10,0–13,5(–21) × (7,1–)8,8–12,0(–19,5) μm. U nasady podkładek brak sprzążek bazalnych[5].

Występowanie i siedlisko

Najwięcej stanowisk podano w Europie. Jest tutaj szeroko rozprzestrzeniony; występuje od Hiszpanii po Islandię i północne regiony Półwyspu Skandynawskiego. Występuje także w Ameryce Północnej i Korei[6]. W Polsce wyłącznie w Tatrzańskim Parku Narodowym i jest bardzo rzadki[3].

Rośnie w wysokich górach i w tundrze[5]. W Polsce występuje w Tatrach wśród roślinności alpejskiej[3], zwłaszcza w towarzystwie dębika ośmiopłatkowego, wierzby zielnej, wierzby żyłkowanej. Występuje zarówno na podłożu granitowym, jak i wapiennym[4].

Grzyb mykoryzowy. Grzyb jadalny, jednak ze względu na rzadkość występowania bez znaczenia kulinarnego[3].

Przypisy

  1. 1 2 Index Fungorum. [dostęp 2017-12-15]. (ang.).
  2. ↑ Index Fungorum. [dostęp 2017-12-15]. (ang.).
  3. 1 2 3 4 Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. 1 2 3 4 5 Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
  5. 1 2 3 Amanita nivalis. [dostęp 2017-12-15].
  6. ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2017-12-15].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.