Mleczaj wątrobowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

gołąbkowce

Rodzina

gołąbkowate

Rodzaj

mleczaj

Gatunek

mleczaj wątrobowy

Nazwa systematyczna
Lactarius hepaticus Plowr.
Icon. Mycol. (Paris) 4: 28 (1905)
Zasięg
Mapa zasięgu
Zasięg w Europie i Azji

Mleczaj wątrobowy (Lactarius hepaticus Plowr.) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Lactarius, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r., Alina Skirgiełło opisywała ten gatunek w 1988 r. pod nazwą mleczaj wątrobiasty[2].

Morfologia

Kapelusz

Średnica 2–7 cm, początkowo wypukły, później rozpostarty i często z garbem na środku. Powierzchnia gładka, w stanie wilgotnym błyszcząca, na brzegu zazwyczaj nieco szorstka, pokryta drobnymi kosmkami. Barwa od wątrobianobrązowej do kasztanowej ze słabym oliwkowym odcieniem. Czasami występują okazy jaśniejsze, o barwie kawy z mlekiem[3].

Blaszki

Dość gęste, u młodych okazów cielistoochrowe, u starszych pomarańczoworude. Czasami rozwidlają się przy trzonie[3].

Trzon

Wysokość 3–7 cm, grubość 4–8 mm, walcowaty, kruchy, początkowo pełny, później pusty. W górnej części jest jasnoochrowy, w dolnej rudy, u podstawy podczas wilgotnej pogody purpurowoczarniawy[3].

Miąższ

Jasnoochrowy z nieco różowawym odcieniem, tylko przy podstawie trzonu ciemniejszy – winnoczerwony. Po uszkodzeniu zmienia barwę na żółto[3].

Mleczko

U młodych okazów wydziela się obficie, u starszych słabo. Jest białe lub wodnistobiałe. Nie zmienia barwy na powietrzu, ale na paznokciu żółknie. Mleczko ma ostry, gorzki smak[3].

Cechy mikroskopowe

Wysyp zarodników kremowożółty. Zarodniki owalne, brodawkowate, o rozmiarach 8-9 ×6-7 μm. Brodawki są stojące i połączone grzbietami tworzącymi niepełna siateczkę. Cystyd jest niewiele i występują zarówno na ostrzu blaszek, jak i na ich bokach. Mają kształt od wrzecionowatego do cylindrycznego, czasami są nieco rozdęte[3].

Występowanie

Występuje w Europie oraz północnej części Ameryki Północnej[4]. Rośnie w lasach iglastych i mieszanych, na ziemi, głównie pod sosnami. Owocniki wytwarza od sierpnia do października. Częstość występowania w Polsce nieznana, w Niemczech jest na liście gatunków zagrożonych[2].

Gatunki podobne

Istnieje wiele podobnych gatunków mleczajów o brązowym odcieniu, m.in.:

Znaczenie

Grzyb mikoryzowy[2]. Z powodu gorzkiego smaku jest niejadalny[5].

Przypisy

  1. 1 2 Index Fungorum. [dostęp 2013-03-05]. (ang.).
  2. 1 2 3 Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  3. 1 2 3 4 5 6 7 Alina Skirgiełło: Mleczaj (Lactarius). Grzyby (Mycota), tom 25. Podstawczaki (Basidiomycetes), gołąbkowce (Russulales), gołąbkowate (Russulaceae). Kraków: PWN, 1998. ISBN 83-85444-65-3.
  4. Rogers Mushrooms. [dostęp 2013-06-11].
  5. 1 2 3 Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.