Herb Michała Chanenki | |
Data urodzenia |
1620 |
---|---|
Data śmierci |
1680 |
Rodzice |
Stefan Chanenko |
Wojny i bitwy | |
Administracja |
hetman zaporoski |
Michał Chanenko (ukr. Михайло Ханенко ur. ok. 1620, zm. 1680) – kozacki hetman prawobrzeżny w latach 1669–1672.
Życiorys
Pochodził z książęcego rodu tatarskiego, Chanenko syn, potomek chana[1]. Był synem zaporoskiego kozaka Stefana Chanenko i według legendy, uwolnioniej z niewoli córki polskiego starosty[2]. Od 1658 roku był pułkownikiem humańskim. Uczestniczył w wyborze Iwana Wyhowskiego na hetmana. W czasie podpisywania "ugody cudnowskiej" w 1660 roku zwolennik polityki propolskiej; starał się o ponowne podporządkowanie Ukrainy Koronie.
W 1661 roku został nobilitowany. W 1670 roku w czasie podpisywania ugody ostrogskiej mianowany przez króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego hetmanem kozackim prawobrzeżnej Ukrainy.
W czasie wojny polsko-tureckiej, w lipcu 1672 roku, wspierany przez Karola Łużeckiego, kasztelana podlaskiego, w bitwie pod Czetwerynówką pokonał kozaków Piotra Doroszenki.
W 1672 roku z nienawiści prywatnej zabił pułkownika królewskiego Piwo-Zapolskiego. Jednak już 18 sierpnia 1672 roku pod Batohem jego wojska zostały rozbite przez Doroszenkę.
W 1674 roku przekazał insygnia hetmańskie Iwanowi Samojłowiczowi[3] i został obywatelem Ukrainy carskiej.
Ciekawostka
Pod nazwiskiem "Haneńko" jest wzmiankowany w Panu Wołodyjowskim Henryka Sienkiewicza - w 1672 roku w walce z Doroszenką wspomagał go powieściowy pan Motowidło ze swoimi semenami.
Przypisy
- ↑ Miron Korduba: Chanenko Michał. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 3: Brożek Jan – Chwalczewski Franciszek. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1937, s. 261. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03291-0
- ↑ Słownik encyklopedyczny Brockhausa i Efrona
- ↑ Muzeum Pałac w Wilanowie, Indeks osób, Chanenko Michał
Bibliografia
- Zawistowski W., Kto był kim w "Trylogii" Henryka Sienkiewicza?, Gdańsk 1999, s. 97.
- Н.Костомаров: Руина. Petersburg: 1882. (ros.).
Literatura dodatkowa
- Miron Korduba: Chanenko Michał. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 3: Brożek Jan – Chwalczewski Franciszek. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1937, s. 261–262. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03291-0