H6

lub
U5
a		 tC10
Maat w hieroglifach
Maat
bogini praw porządku, harmonii i sprawiedliwości w kosmosie i społeczeństwie
Ilustracja
Bogini Maat ze strusim piórem
Występowanie

mitologia egipska

Atrybuty

strusie pióro na głowie

Teren kultu

starożytny Egipt

Rodzina
Ojciec

Re

Mąż

Thot

Maat – w mitologii egipskiej bogini praw porządku, harmonii i sprawiedliwości we wszechświecie i społeczeństwie, małżonka Thota.

Przedstawiano ją w ludzkiej postaci ze strusim piórem na głowie. Jej wizerunek nosili egipscy urzędnicy sprawujący sądy. W zapisie hieroglificznym jej symbole to pióro i łokieć.

Była Harmonią Uniwersum, niezbędnym warunkiem jego istnienia, Prawdą i Sprawiedliwością, Duszą Faraona. Klęski żywiołowe lub nieszczęścia (powódź, głód, pożar) tłumaczono zakłóceniami w rządach Maat[1]. W późniejszych czasach znana jako córka Re.

„Iść drogą Maat” oznaczało poszukiwanie mądrości, a „czynić Maat” oznaczało postępowanie w sposób prawy, sprawiedliwie. Składana jej ofiara była najważniejszą z ofiar, niejako ich sumą. Zapewnienie Maat było też najważniejszą powinnością faraona, czemu służył codzienny rytuał celebrowany w świątyniach przez kapłanów w imieniu władcy.

Bogini była jedną z głównych postaci uczestniczących w Sądzie Zmarłych – Sądzie Ozyrysa. Po swego rodzaju spowiedzi, podczas której zmarły zaprzeczał popełnieniu zarzucanych mu uczynków (zob. 42 zaprzeczenia bogini Maat), następowało ważenie jego serca (lub skarabeusza sercowego), nadzorowane przez Anubisa: na jednej szali składano serce, podczas gdy na drugiej zaś leżało pióro Maat. Jeśli serce było lżejsze, zmarły zostawał ogłoszony przez Thota maaheru, czyli „mówiący prawdę”, jeśli zaś odwrotnie – zmarłego rzucano na pastwę Ammit, czyli Pożeraczki Dusz.

We współczesnej kulturze masowej

Maat jest odniesieniem dla literackiej idei pewnego porządku życia w powieści science fiction Romana Gitlarza Island of Echoes[2], gdzie codziennym życiem fikcyjnej ludności na wyspie Capribo rządzą staroegipskie idee prawdy, sprawiedliwości, równowagi i spokoju. Sama bogini w utworze nie występuje, obecny jest tylko jej symbol (białe strusie pióra).

Przypisy

  1. ↑ Hilary Wilson: Lud faraonów. Warszawa: PIW, 1999, s. 8.
  2. ↑ Roman Gitlarz: Island of Echoes. Chicago: One Leaf Press, 2015, ISBN 0-692-55924-8.

Bibliografia

  • Mary Barnett, Bogowie i mity starożytnego Egiptu, Michael Dixon, Dariusz Maliszewski (tłum.), Warszawa: Arkady, 1997, s. 36, 90, ISBN 83-213-3930-1, OCLC 749749418.
  • Ada Russo Pavan, Tajemna wiedza Egiptu, Agnieszka Michalska-Rajch (tłum.), Łódź: Ravi, 2002, s. 54-55, ISBN 83-7229-038-5, OCLC 830442435.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.