Danuta Anna[1] Krełowska z domu Filipiak (ur. 26 października 1946 we Włocławku[2]) – polska bibliotekarka, polonistka, publicystyka i działaczka kulturowa.

Życiorys

Rodzina i pochodzenie

Urodziła się we Włocławku w rodzinie Teodora Filipiaka (1914-1978) i Marii Ireny z Dowmontów (1913-2007)[2]. Jej dziadkami od strony matki byli fotograf Władysław Dowmont i działaczka społeczna Feliksa z Szumańskich Dowmont. Irena Filipiak kontynuowała prowadzenie warsztatu fotograficznego ojca, aż do przejścia na emeryturę w 1991 roku[3]. Dowmont pochodził ze średniowiecznej, szlacheckiej rodziny litewskich kniaziów pieczętującej się herbem Pogoń[4]. Zarówno w rodzinie Dowmontów jak i Szumańskich istniały żywe tradycje patriotyczne. Władysław Dowmont został wygnany z Kowna za szerzenie polskości na Litwie. Pradziadek Danuty Krełowskiej, piekarz i handlarz Teofil Szumański (1842-1925) brał razem ze swoim bratem Karolem (1845-1924[5]) udział w powstaniu styczniowym[6][7]. Rodzona siostra Ireny Filipiak, Danuta Dowmont należała w czasie II wojny światowej do Związku Walki Zbrojnej-Armii Krajowej, za co w 1944 roku została rozstrzelana we Lwowie. Bliskim krewnym Danuty Krełowskiej był także pilot Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii Tadeusz Rafał Skierkowski (1916-1942)[8]. Prababka Danuty Krełowskiej, Marianna (Maria) Szumańska (1853-1894) pochodziła ze starych, mieszczańskich rodzin włocławskich - Puchalskich i Bojańczyków[9][10][11][12][13].

Edukacja

Od dzieciństwa przejawiała zainteresowania literackie. W latach 1960-1964 uczęszczała do Liceum Ziemi Kujawskiej we Włocławku[14]. W latach 1964-1969 studiowała filologię polską na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Następnie uczęszczała zaocznie na studia podyplomowe z Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu[2].

Kariera zawodowa

Siedziba główna Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu

Po ukończeniu studiów na UMK w 1969 r. rozpoczęła pracę w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej w Toruniu, od 1975 r. połączonej z Książnicą Kopernikańską. Pracowała w działach instrukcyjno-metodycznym i informacyjno-bibliograficznym. Pracę w tym drugim dziale określa jako najbardziej satysfakcjonujący etap jej kariery zawodowej. Następnie została zastępcą dyrektora Książnicy Kopernikańskiej. Jako bibliotekarka Książnicy Kopernikańskiej organizowała liczne wystawy popularyzujące literaturę piękną połączone z tematycznymi prelekcjami, kierowanymi do bibliotekarzy, uczniów szkół średnich oraz słuchaczy Letniej Szkoły Języka Polskiego i Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Sama prowadziła wykłady[15]. Współorganizowała ważne konferencje naukowe, takie jak XXX Międzynarodowa Konferencja Teoretyków i Praktyków Bibliotekarstwa ABDOS 2001[16]. W 2005 r. przeszła na emeryturę[2].

Danuta Krełowska przez 5 lat prowadziła wykłady z roli literatury pięknej w pracy bibliotekarza i zarządzania biblioteką na I i II roku studiów z Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Przez 9 lat prowadziła też zajęcia z literatury polskiej i obcej na Zaocznym Pomaturalnym Studium Bibliotekarskim w Toruniu[2].

Jest członkinią Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich[2] oraz Towarzystwa Bibliofilów im. J. Lelewela w Toruniu. Od 20 listopada 2015 r. należy do Rady Nadzoru Towarzystwa[1].

Propagowanie spuścizny przodków

Po swoich przodkach, Danuta Krełowska odziedziczyła liczne pamiątki. Posiada m.in. kolekcję fotografii sięgającą drugiej połowy XIX wieku. Oprócz zdjęć rodowych, są to m.in. prace jej dziadka Dowmonta i jego nauczyciela Karola Szałwińskiego. Kolekcję tę opublikowała on-line w ramach projektu Biblioteka Kolekcji Prywatnych, prowadzonego przez Międzynarodowe Centrum Zarządzania Informacją[17]. Pamiątki po Władysławie, Feliksie i Danucie Dowmont zostały wykorzystane przy okazji wystawy towarzyszącej konferencji pt. Niepodległa w Kulturze: kultura Kujaw i Pomorza w okresie międzywojennym, zorganizowanej przez Danutę Krełowską i jej syna Zbigniewa w Książnicy Kopernikańskiej z okazji 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości[18]

Publicystyka

Danuta Krełowska prowadzi także działalność publicystyczną. Wydała następujące publikacje:

  • Vtoraâ mirovaâ vojna v sovetskoj i pol'skoj literature, 1987 (wspólnie z Janiną Hupptenthal i Bogumiłą Masłowską, tł. Ryszard Konieczny)
  • Jan Parandowski: życie i twórczość, 1989
  • Zabezpieczanie i ochrona zbiorów bibliotecznych: materiały z konferencji zorganizowanej przez Wojewódzką Bibliotekę Publiczną i Książnicę Miejską im. Mikołaja Kopernika w Toruniu w dniach 21-22 kwietnia 1994 roku, 1995 (wspólnie z Lidią Plutą i Krystyną Wyszomirską)
  • Potrzeba kreacji: obrazy Marii Dąbrowskiej, 1997
  • Ryszard Dorożyński (1939-1998) dyrektor WBP i Książnicy Miejskiej im. M. Kopernika w Toruniu, 2000
  • Alojzy Tujakowski - nowy patron jednej z ulic Torunia, 2005
  • Janina Huppenthal 1928-2013, 2013[19]

Należała do komitetu redakcyjnego czasopisma naukowego Folia Toruniensia wydawanego przez Wojewódzką Bibliotekę Publiczną - Książnicę Kopernikańską w Toruniu[20]. Oprócz tego pisywała komunikaty do Biuletynu EBIB[16][21].

Odznaczenia

Za swoją działalność na polu bibliotekoznawstwa i kultury otrzymała w 1999 roku na wniosek Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej Srebrny Krzyż Zasługi[22]. Została odznaczona także Odznaką „Zasłużony Działacz Kultury”[2].

Życie prywatne

W czasie studiów wyszła za mąż za astronoma Jacka Krełowskiego (ur. 1946[23])[2]. Para ma dwóch synów: radcę prawnego[24], odznaczonego brązowym Krzyżem Zasługi[25] Krzysztofa Jerzego Krełowskiego (ur. 1970)[26] oraz informatyka i przedsiębiorcę[27] Zbigniewa Mikołaja Krełowskiego (ur. 1972)[18][28].

Przypisy

  1. 1 2 Danuta Anna Krełowska. Fundacja ePaństwo. [dostęp 2020-04-25]. (pol.).
  2. 1 2 3 4 5 6 7 8 Krełowska Danuta. Międzynarodowe Centrum Zarządzania Informacją. [dostęp 2020-04-25]. (pol.).
  3. ↑ Agnieszka Kowalewska: Pracownia fotograficzna z przełomu XIX XX w. ze zbiorów zakładu fotograficznego "K. Szałwiński". Włocławek: Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej, 1991.
  4. ↑ Władysław Dowmont h. Pogoń. Geni, 2018-02-20. [dostęp 2020-05-26]. (ang.).
  5. ↑ Marek Jerzy Minakowski: Karol Szumański (ID: sw.220392). Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl), 2020-05-30. [dostęp 2020-05-30]. (pol.).
  6. ↑ Włodzimierz Domagalski: Kornel Morawiecki. Działalność do wprowadzenia stanu wojennego. Interia.pl, 2013-11-04. [dostęp 2020-05-30]. (pol.).
  7. ↑ Rodzina premiera pochodzi z naszego powiatu. TwojaSłupca.pl, 2018-02-20. [dostęp 2020-05-30]. (pol.).
  8. ↑ Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką 1939-1945. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2020-02-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-11)]. (pol.).
  9. ↑ Włocławek. Cmentarze Komunalne. BAZA Spółka z o.o.. [dostęp 2020-05-25]. (pol.).
  10. ↑ Eugeniusz Mańkowski: DOWMONT z d. SZUMAŃSKA FELIKSA. W: Włocławski Słownik Biograficzny. T. II. Włocławek: Włocławskie Towarzystwo Naukowe, 2005. ISBN 83-88115-85-5.
  11. ↑ Olga Nikonowicz: Feliksa z Szumańskich Dowmontowa. W: Zasłużeni dla Włocławka. Włocławek: Włocławskie Towarzystwo Naukowe, 1991.
  12. ↑ Metryka ślubu nr 46/1877 [w: Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej Włocławek. Sygn. 144. Miejsce przechowywanie: Archiwum Państwowe w Toruniu. Oddział we Włocławku.]. Genealogia w archiwach, 1894. [dostęp 2019-03-11]. (ros.).
  13. ↑ Rozporządzenie Komisji Dobrego Porządku w mieście Włocławku roku 1787 uczynione. Włocławek: Ks. Stanisław Chodyński. Druk i nakład Hermana Neumana, 1913. [dostęp 2020-02-20].
  14. ↑ Danuta Krełowska (Filipiak). nk.pl. [dostęp 2020-05-30]. (pol.).
  15. ↑ Małgorzata Borcz, Elżbieta Wiśniewska: Towarzystwo Nauczycieli Bibliotekarzy Szkół Polskich z wizytą w Toruniu (19-21 października 2001). Towarzystwo Nauczycieli i Bibliotekarzy Szkół Polskich. [dostęp 2020-05-30]. (pol.).
  16. 1 2 Danuta Krełowska. ABDOS w Toruniu. „Biuletyn EBIB”. nr 10/2001 (28), październik 2001. Stowarzyszenie EBIB. ISSN 1507-7181. [dostęp 2020-05-30].
  17. ↑ Kolekcja Danuty Krełowskiej. Biblioteka Kolekcji Prywatnych. [dostęp 2020-04-25]. (pol.).
  18. 1 2 Katarzyna Tomkowiak: Wystawa towarzysząca konferencji „Niepodległa w Kulturze : kultura Kujaw i Pomorza w okresie międzywojennym”. Informatorium. Blog Działu Informacyjno-Bibliograficznego Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej – Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu, 2018-12-06. [dostęp 2020-05-26]. (pol.).
  19. ↑ Krełowska, Danuta. WorldCat. [dostęp 2020-05-15]. (ang.).
  20. ↑ „Folia Toruniensia”. tom 2-3, 2002. Toruń: Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska w Toruniu. DOI: 10.12775/FT. ISSN 1641-3792. [dostęp 2020-05-30].
  21. ↑ Danuta Krełowska. Nagroda POLCULU dla dr Olgi Olszewskiej - partnera grantu ZDROWIE realizowanego przez Wojewódzką Bibliotekę Publiczną i Książnicę Miejską w Toruniu. „Biuletyn EBIB”. nr 2/2002 (31), luty 2002. Stowarzyszenie EBIB. ISSN 1507-7181. [dostęp 2020-05-30].
  22. ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22 czerwca 1999 r. o nadaniu odznaczeń. „Monitor Polski”. 99.28.429, 1999. Warszawa: Prezes Rady Ministrów. [dostęp 2020-05-30].
  23. ↑ Jacek Krełowski: Jacek Krełowski CV. Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. [dostęp 2020-05-30]. (ang.).
  24. ↑ Kancelaria Radcy Prawnego Krzysztof Krełowski, Warszawa. Panorama Firm Sp z o.o.. [dostęp 2020-08-19]. (pol.).
  25. ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 26 października 2006 r. o nadaniu odznaczeń. „Monitor Polski”. 2007.10.106, 2006-10-26. Warszawa: Prezes Rady Ministrów. [dostęp 2020-08-19].
  26. ↑ Krełowski, Krzysztof Jerzy. Info Veriti Polska Sp. z o.o. [dostęp 2020-08-19]. (pol.).
  27. ↑ Zbigniew Krełowski: O firmie. krelowski.com, 2017. [dostęp 2020-05-30]. (pol.).
  28. ↑ Krełowski Zbigniew Mikołaj. Baza osób z KRS. [dostęp 2020-05-30]. (pol.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.