Siedziba główna archiwum | |
Data założenia |
1899 |
---|---|
Dyrektor |
Beata Herdzin |
Wielkość zbioru |
ponad 6 tys. akt |
Rodzaje zbioru |
akta, dokumentacja kartograficzna, fotografie, materiały ulotne, dokumentacja techniczna |
Państwo | |
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres |
Plac Rapackiego 4, Toruń |
Oddziały |
Włocławek, ul. ks. Skorupki 4 |
Położenie na mapie Torunia | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego | |
53°00′35″N 18°36′07″E/53,009722 18,601944 | |
Strona internetowa |
Archiwum Państwowe w Toruniu − jedno z najstarszych archiwów państwowych w Polsce. Centrala archiwum znajduje się przy Placu Rapackiego 4.
Charakterystyka
Zadaniem instytucji jest gromadzenie, opracowywanie i udostępnianie materiałów archiwalnych oraz nadzór nad zasobem archiwalnym. Archiwum obejmuje swym działaniem miasto i powiat Toruń oraz powiaty: chełmiński, wąbrzeski, golubsko-dobrzyński, miasto i powiat Grudziądz, miasto i powiat Włocławek, powiat aleksandrowski, powiat lipnowski, powiat radziejowski, a także powiat nowomiejski w województwie warmińsko-mazurskim.
Historia
Początku Archiwum Państwowego w Toruniu sięgają średniowiecza, jednak pierwsze wzmianki o instytucji pochodzą z 1570 i 1587 roku. W okresie tym archiwum gromadziło dokumenty miasta, pełniło również funkcję Archiwum Ziem Pruskich. W niedługim czasie do instytucji zaczęły trafiać również akta okolicznych miast, m.in. Brodnicy, Chełmna, Chełmży i Kowalewa.
Po II rozbiorze Polski archiwum nabrało charakteru jedynie historycznego. Podjęto wówczas próby uporządkowania zasobu instytucji, czego udało się dokonać dopiero pod koniec XIX w. W 1899 roku utworzono stanowisko archiwisty miejskiego. Stanowisko to piastował przez wiele lat Arthur Semrau.
Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę Archiwum Państwowe w Toruniu stało się samodzielną instytucją publiczną z otwartą dla użytkowników pracownią naukową.
W czasie II wojny światowej najcenniejsze akta trafiły do kopalni Soli w Grasleben, wywieziono również część ksiąg metrykalnych z terenu miasta i powiatu toruńskiego. Większość zbiorów udało się odzyskać po 1947 roku.
W 1951 roku archiwum zostało upaństwowione, początkowo jako oddział Wojewódzkiego Archiwum Państwowego w Bydgoszczy, a od 1976 roku uzyskało status samodzielnej jednostki: Wojewódzkiego Archiwum Państwowego w Toruniu. W 1984 roku instytucję przekształcono w Archiwum Państwowe w Toruniu[1].
Dyrektorzy
- Arthur Semrau (1899–1922)
- Helena Piskorska (1927–1929, 1930–1958)
- Kazimierz Sochaniewicz (1929–1930)
- Franciszek Paprocki (1958–1961)
- Irena Janosz-Biskupowa (1961–1965)
- Karola Ciesielska (1965–1984)
- Maksymilian Grzegorz (1984–1989)
- Jarosław Porazinski (1989–2004)
- Beata Herdzin (od 2004)
Oddziały w Toruniu
Oddział I (Centrala), Plac Rapackiego 4 | Oddział II (Flisak), ul. Idzikowskiego 6c | Oddział III (Nadzór), ul. Idzikowskiego 6c |
---|---|---|
Przy Pl. Rapackiego mieszczą się:
|
Zasób Oddziału II obejmuje materiały archiwalne z XIX-XXI w. |
Zadaniem Oddziału III jest nadzór nad archiwami zakładowymi z terenu:
|
Pozostałe oddziały
Miasto | Adres | Status | Uwagi |
---|---|---|---|
Włocławek | ul. ks. Skorupki 4 | oddział | |
Grudziądz | oddział | zlikwidowany w 1999 roku | |
Wąbrzeźno | ekspozytura | zlikwidowana w 1990 roku |
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Historia Archiwum Państwowego w Toruniu. torun.ap.gov.pl. [dostęp 2024-02-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-02-10)].