Czystek wawrzynolistny
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

ślazowce

Rodzina

czystkowate

Rodzaj

czystek

Gatunek

czystek wawrzynolistny

Nazwa systematyczna
Cistus laurifolius L.
Sp. Pl. 523 1753[3]
Synonimy
  • Cistus ladaniferus Stokes

Czystek wawrzynolistny, czystek laurolistny (Cistus laurifolius L.) – gatunek roślin należący do rodziny czystkowatych (posłonkowatych) (Cistaceae). Rośnie dziko w basenie Morza Śródziemnego w państwach: Maroko, Turcja, Hiszpania, Portugalia, Francja, Grecja, Włochy[4]. Rośnie w miejscach suchych, skalistych, w makii i garigu. Kwitnie od maja do lipca[5].

Morfologia

Pokrój
Krzew o pędach prosto wznoszących się, osiągający do 1,5 m wysokości[5].
Liście
Pojedyncze, naprzeciwległe, ogonkowe, osiągają do 8 cm długości i mają kształt od owalnego do lancetowatego. Z wierzchu są ciemnozielone i nagie, a od spodu gęsto, biało owłosione. Poza wiązką centralną, wyraźna jest dolna para wiązek bocznych, stąd liście wyglądają na trójżyłkowe[5].
Kwiaty
Wyrastają w wierzchotkach przypominających baldach. Osiągają do 6 cm średnicy. Okazałych, białych płatków jest 5, działek kielicha 3. Pręciki są bardzo liczne. Słupek z bardzo krótką szyjką[5].
Owoce
Drewniejące torebki[5].

Zastosowanie

  • Roślina lecznicza, surowcem są suszone liście. W tradycyjnej medycynie ludowej krajów w basenie Morza Śródziemnego czystek wawrzynolistny był używany w leczeniu zaburzeń układu pokarmowego, choroby wrzodowej, chorób reumatycznych, schorzeń układu oddechowego, stanów zapalnych skóry i cukrzycy[6].
  • Otrzymuje się z niego ladanum. W biblijnej Księdze Rodzaju cytowane jest hebrajskie słowo lōţ, tłumaczone później na ladanum, a w Biblii Tysiąclecia jako żywica. Zdaniem F. N. Heppera opisane w Biblii ladanum otrzymywano z czystka wawrzynolistnego, jest to jednak zdanie odosobnione, pozostali badacze roślin biblijnych uważają, że były to czystek szary i czystek kreteński[7].

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-11] (ang.).
  3. The Plant List. [dostęp 2014-11-20].
  4. Taxon: Cistus laurifolius L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. [dostęp 2014-11-20].
  5. 1 2 3 4 5 Marjorie Blamey, Christopher Grey-Wilson: Wild flowers of the Mediterranean. London: A & C Black, 2008, s. 142. ISBN 0-7136-7015-0.
  6. Dr H. Różański. Rozmyślania nad czystkiem. [dostęp 2014-11-25].
  7. Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.