Amazona[1]
Lesson, 1830[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – amazonka żółtoszyja (A. auropalliata)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

papugowe

Rodzina

papugowate

Podrodzina

papugi neotropikalne

Plemię

Amazonini

Rodzaj

Amazona

Typ nomenklatoryczny

Psittacus farinosus Boddaert, 1783

Synonimy
Gatunki

zobacz opis w tekście

Amazona – rodzaj ptaków z podrodziny papug neotropikalnych (Arinae) w obrębie rodziny papugowatych (Psittacidae). Należące do niego gatunki określa się polską nazwą amazonka, także pod zbiorczą nazwą rodzaju papugi zielone[7] (w ich ubarwieniu dominuje kolor zielony z czerwonymi plamami na ogonie i skrzydłach).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące od środkowej Ameryki Południowej do Meksyku i Karaibów[8].

Morfologia

Długość ciała 25–45 cm; masa ciała 176–766 g[8].

Systematyka

Etymologia

  • Amazona: fr. nazwa „Amazona” nadana różnym tropikalnym, amerykańskim papugom przez de Buffona w latach 1770–1783, jako że pochodziły z amazońskich lasów[9].
  • Androglossa (Androglossus): gr. ανηρ anēr, ανδρος andros „mężczyzna, człowiek”; γλωσσα glōssa „język”[10]. Gatunek typowy: Psittacus amazonicus Linnaeus, 1766.
  • Chrysotis: gr. χρυσος khrusos „złoto”; -ωτις -ōtis „-uchy”, od ους ous, ωτος ōtos „ucho”[11]. Gatunek typowy: Psittacus amazonicus Linnaeus, 1758.
  • Oenochrus: gr. οινοχρως oinokhrōs, οινοχρωτος oinokhrōtos „koloru wina”, od οινος oinos „wino”; χροα khroa, χροας khroas „kolor, wygląd”, od χρως khrōs, χρωτος khrōtos „cera, karnacja”[12]. Gatunek typowy: Psittacus vinaceus Kuhl, 1820.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[13]:

Istnienie gatunku Amazona martinicana A.H. Clark, 1905 z Martyniki, znanego tylko z XVIII-wiecznych relacji Labata i de Buffona, nie zostało jak dotąd potwierdzone[15]; IUCN klasyfikuje go jako gatunek wymarły[16].

Przypisy

  1. ↑ Amazona, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ R.P. Lesson: Traité d’ornithologie, ou, Tableau méthodique des ordres, sous-ordres, familles, tribus, genres, sous-genres et races d'oiseaux: ouvrage entièrement neuf, formant le catalogue le plus complet des espèces réunies dans les collections publiques de la France. Bruxelles: Chez F.G. Levraul, 1830, s. 189. (fr.).
  3. ↑ N.A. Vigors. Sketches in Ornithology; or, Observations on the leading Affinities of some of the more extensive groups of Birds. „The Zoological Journal”. 2, s. 400, 1825. (ang.).
  4. ↑ W. Swainson: On the natural history and classification of birds. Cz. 2. London: John Taylor, 1837, s. 300, seria: Cabinet cyclopaedia. Natural history. (ang.).
  5. ↑ G.R. Gray: A list of the genera of birds: with their synonyma an indication of the typical species of each genus. London: R. and J.E. Taylor, 1840, s. 52. (ang.).
  6. ↑ Ch.L. Bonaparte. Tableou des Perroquets. „Revue et Magasin de Zoologie pure et appliquée”. 2e Série. 6, s. 151, 1854. (fr.).
  7. ↑ Encyklopedia Powszechna. T. 1: A–F. PWN, 1973, s. 71.
  8. 1 2 D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: New World and African Parrots (Psittacidae), version 1.0. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.psitta3.01. [dostęp 2020-10-18]. (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  9. ↑ Amazona, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-10-22] (ang.).
  10. ↑ Androglossa, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-10-22] (ang.).
  11. ↑ Chrysotis, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-10-22] (ang.).
  12. ↑ Oenochrus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-10-22] (ang.).
  13. ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Androglossini Sundevall, 1872 (wersja: 2023-09-28). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-10-17].
  14. ↑ BirdLife International, Amazona violacea, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020, wersja 2020-2 [dostęp 2020-10-18] (ang.).
  15. ↑ Amazona martinicana. [w:] The Recently Extinct Plants and Animals Database [on-line]. [dostęp 2022-10-22]. (ang.).
  16. ↑ BirdLife International, Amazona martinicana, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2021, wersja 2022-1 [dostęp 2022-10-22] (ang.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.